İşyerimizde sosyal mesafeye de uyarak bir çalışma düzeni oluşturduk.
Açık ofis olduğu için de herkesin maske takması zorunlu. Buna uymayan iki arkadaşımız var. Fesih yasağı olduğu için işten çıkartamıyoruz.
Bu arkadaşları tazminatsız işten çıkartabilir miyiz? (ismi saklı) Öncelikle genel kuralı yazalım.
Her çalışanın işyerine bağlı olma ödevi vardır.
Ayrıca işverenin yasalara aykırı olmayan kural ve yönergelerine uymak da zorunludur.
Bu kurallar sağlık için de olabilir, iş güvenliği için de. Yahut işin işleyişi ile ilgili kurallar da konulabilir.
Zaten yasalar işyerinde sağlık ve iş güvenliği ile ilgili tedbir almaya işvereni mecbur tutarken işçilerin de bunlara uyma zorunluluğunu getiriyor. O yüzden işyerinde koyduğunuz kurallara herkesin uyma mecburiyeti bulunuyor.
Maske ise zaten ister işyerinde ister dışarıda uyulması zorunlu olan bir kural. Bu şekilde işyerinde konulan kurallara uymayan ya da kendisinin veya başka çalışanların sağlığını tehlikeye sokan çalışanların işten atılmaya kadar giden yaptırımlarla karşılaşması mümkündür.
Zaten İş Kanunu'nun 25. maddesi işverene bu konuda haklı fesih imkanı da tanımaktadır. İlgili maddenin sağlıkla ilgili kısmında, "İşçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden doğacak bir hastalığa yakalanması veya engelli hâle gelmesi durumunda, bu sebeple doğacak devamsızlığın ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla sürmesi..." ifadeleri bulunmaktadır.
25. MADDE DEVREYE GİREBİLİR
Yine aynı maddenin bir başka bendinde, "İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi, işçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi" ifadesi yer almaktadır.
Bu yüzden maske gibi şu günlerde sağlık açısından çok önemli olan, kişinin kendi sağlığı ile birlikte başkalarının sağlığını da koruyan bir tedbire karşı direnmek 25. Maddenin devreye girmesine sebep olabilir. Maske takmamak iş yerindeki çalışma düzenini bozacağı gibi herkesin sağlığını da tehdit etmektedir.
Burada işverenin tüm tedbirleri ve uyarıları yaptıktan sonra işçinin maske takmamakta ısrar etmesi söz konusu ise tazminatsız işten çıkartma gündeme gelebilecektir.
Bu konuda işçinin savunmasının da alınması gerekmektedir. Çünkü maske takmaması bir alışkanlık ise yaptırım uygulanacaktır.
İşçinin yemek yerken, ya da bir anlık durumda maskesini çıkartması söz konusu olursa burada hakkaniyet de sorgulanabilir.
O yüzden işçilerinizin durumunu değerlendirirken bu ince noktalara da dikkat etmeniz gerekecektir.
FESİH YASAĞININ İSTİSNASI
Bu noktada eğer yukarıda yazdığımız tüm detaylar dikkate alınmasına rağmen işçiler maske takmamakta ısrar ediyor başkalarının ve kendi sağlıklarını tehlikeye atıp iş yerindeki düzeni bozuyorsa 25. Madde işletilebilir. Bu noktada fesih yasağı devreye girecektir.
Ancak fesih yasağının istisnası 25. Maddedeki ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler olmaktadır. Bu sebeplerden dolayı işten çıkartılırsa fesih yasağının kapsamına girmez. Burada fesihten önce ücretsiz izin seçeneğinin öncelikle düşünülmesi ve dönüşte yine aynı maske takmama ısrarı sürerse tazminatsız fesih yoluna gidilmesi daha doğru olacaktır.
NİSAN'A KADAR SÜRE VAR
Benim Genel sağlık Sigortası borçlarım bulunuyor. Bu yeni yapılandırma yasasından nasıl yararlanabilirim? Genel Sağlık Sigortası borçları da yapılandırmaya girecek mi? Yavuz TAŞKIRAN
31 Ağustos 2020 ve öncesine ait GSS prim borcu olanlar, 30 Nisan 2021'e kadar ödeme yaparsa sadece anaparayı ödeyecek. Bu kişilerden gecikme cezası ve faizi alınmayacak. Yapılandırmada diğer borçlar için enflasyon farkı uygulanırken, GSS prim borcunun anaparasını bu tarihe kadar ödeyenlerden enflasyon farkı da alınmayacak. Sadece anaparayı ödeyerek geçmiş dönem borçlarından kurtulacaklar.
TAZMİNAT MAAŞTAN HESAPLANIR
1999 öncesi sigortalıyım, 14 aydır özel bir şirkette çalıyorum. 6 aydır kısa çalışma ödeneği alıyorum. İş yerinden kıdem tazminatı alabilir miyim? Enver HAN
Kısa çalışma ödeneği bir ücret değil bir sosyal ödemedir. Dolayısıyla kıdem tazminatınız kısa çalışma ödeneğinden değil brüt maaşınızdan hesaplanacaktır. Eğer 9 Eylül 1999 öncesi sigortanız var ve 3600 günü de doldurduysanız, SGK'dan bir yazı alarak tazminatınızı alıp ayrılabilirsiniz. Fesih yasağı istifalara ya da bu tür tazminat alıp istifa sistemine engel değil.
ÇİFT MAAŞ YOK
Ben eşi ölmüş dul bayanım, SSK 'dan kendi adıma emekliyim. Babam da SSK'dan emekli idi, vefat etti. Babamdan ayrıca SSK maaşı bağlanabilir mi? Ek olarak onun emekli maaşını alabilir miyim? Meltem ÇAM
Kız evlatlarının anne veya babadan yetim maaşı alabilmeleri için bazı şartlar vardır. Bunlar, evli olmamak, kendi adına sigortalı çalışıyor olmamak ve yine kendi çalışmalarından dolayı emekli aylığı almıyor olmak. Bakıldığında her ne kadar eşinizin ölümünden dolayı evli olmasanız da kendi çalışmalarınızdan dolayı emekli olduğunuzu belirtmişsiniz. Kendi emekliliğinizden ötürü babanızdan ya da annenizden ölüm aylığı alamazsınız. Ölmüş olan eşinizden dolayı eğer bağlanmış ya da bağlanacak ölüm aylığı varsa onu alabilirsiniz. Ölen eşten dolayı ölüm aylığı almaya çalışmak ya da kendi çalışmalarından dolayı emekli olmak engel teşkil etmemektedir.