Sermaye şirketleri, fiilen yaptıkları harcamaları belgelendirememesi, bordroda kayıtlı ücretten daha fazla ücret ödemesi, şirket ortaklarının şahsi masraflarını ya da eş ve çocuklarının harcamalarını işletme kasasından karşılaması veya ortaklara kar dağıtımı yerine borç para verilmesi gibi sebeplerle kasa fazlalığına veya ortaklardan alacaklar hesabının artmasına sebep olmaktadır. Bu durum, 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'na göre örtülü kazanç dağıtımı sayıldığından birçok şirket vergi incelemesi ile karşı karşıya kalmaktadır.
Kasa ya da ortaklardan alacaklar hesabında fazlalığı bulunan kurumlar vergisi mükellefleri, bu fazla tutarları Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Reeskont İşlemlerinde Uygulanan Faiz Oranları ile adatlandırarak faiz geliri üzerinden yüzde 20 kurumlar vergisi ödemek yerine 6111 Sayılı Torba Yasası'nın 11 maddesine göre beyan edip, beyan tutarı üzerinden yüzde 3 vergi ödeyerek bilançolarını düzeltebilecek olması şirketlere tarihi bir fırsat vermektedir.
KASA FAZLALIĞI
6111 sayılı Kanun'un 11'inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü ile bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükelleflerine, 31/12/2010 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ile işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını 31.05.2011 tarihine kadar vergi dairelerine beyan edip, ödeyerek kayıtlarını düzeltmeleri ve böylece kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirmeleri imkanı getirilmiştir.
VERGİSEL YÜKÜMLÜLÜK
Bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve ortaklardan alacaklar tutarlarını düzeltmek için beyanda bulunan mükellefler, beyan edilen tutarlar üzerinden yüzde 3 oranında vergi hesaplayacak ve hesaplanan vergiyi 31 Mayıs 2011 tarihine kadar beyanname verme süresi içinde ödeyeceklerdir.
Söz konusu tutarların beyanı üzerine, defter kayıtları tek düzen hesap planı ve tebliğde belirtilen örneklere göre düzeltilebilecektir. Ödenen vergiler , gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilemeyeceği gibi vergi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmeyecektir.
SONUÇ
6111 Sayılı Torba Yasası ile kurumlar vergisi mükelleflerine, kasa fazlalığını ve ortaklardan alacaklar hesabındaki tutarları düzeltmek için tarihi bir fırsat verilmektedir. Ancak kesinleşmiş kamu alacaklarının 18 taksit 36 ayda ödenecek olmasına rağmen kasa fazlalığı ve ortaklardan alacaklar hesabını düzeltmek için beyanda bulunan mükelleflerin vergilerini tek taksitte ödeyecek olması mükellefleri zor durumda bırakacaktır. 6111 Sayılı Kanun yasanın 11/3 maddesi ile "...yıl içinde ödenmesi gereken vergilerin ödeme sürelerinde değişiklik yapmaya..." Maliye bakanlığı yetkili kılınmıştır.
Bakanlık bu yetkisini kullanarak 6, 9 veya 18 eşit taksitle ödeme kolaylığı sağlanması yasanın getiriliş amacına daha uygun düşecektir.
Kasa fazlalığı ve ortaklardan alacaklar hesaplarında problem olan sermaye şirketlerinin bu tarihi fırsattan mutlaka faydalanmaları, şirketlerinin geleceği acısından önem arz etmektedir.