Biliyorum, yarın pek çok kişi bu soruyu soracak? Niye Dünya Kadınlar Günü'nü kutluyoruz?
Kadınların, yıllar boyu yürüttükleri özgürleşme mücadelesini hatırlamak, halen süren kadın-erkek eşitsizliğine dikkat çekmek, kadına yönelik her tür şiddet uygulamalarına son vermek için...
Neden 8 Mart?
1857 yılının 8 Mart'ında, ABD'nin New York kentinde bir tekstil fabrikasında çalışan 40.000 dokuma işçisi, daha iyi çalışma koşulları isteğiyle greve başladı. Bu grev esnasında polis işçilere saldırdı ve onları fabrikaya kilitledi. İşçilerin fabrikaya kilitlenmesinin ardından çıkan yangında, işçilerin fabrika önünde kurulan barikatlardan kaçamaması sonucunda çoğu kadın 129 işçi can verdi. Ölen işçilerin cenaze törenine 100 bini aşkın kişi katıldı.
NASIL BAŞLADI?
Bu olaydan 53 sene sonra, 26-27 Ağustos 1910 tarihinde Danimarka'nın Kopenhag kentinde düzenlenen 2. Enternasyonal'e bağlı kadınlar toplantısında Almanya Sosyal Demokrat Partisi önderlerinden Clara Zetkin, 8 Mart'ın, yangınında ölen kadın işçiler anısına 'Dünya Emekçi Kadınlar Günü' olarak anılması önerisini getirdi.
Oybirliğiyle kabul edilen bu öneri ancak 11 yıl sonra, 1921'de Moskova'da gerçekleştirilen 3. Uluslararası Kadınlar Konferansı'nda hayata geçti.
Birinci ve İkinci Dünya Savaşı yılları arasında bazı ülkelerde anılması yasaklanan Dünya Kadınlar Günü, 1960'lı yılların sonunda Amerika Birleşik Devletleri'nde de anılmaya başlanmasıyla daha güçlü bir şekilde gündeme geldi. Bunun üzerine Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 16 Aralık 1977 tarihinde 8 Mart'ın 'Dünya Kadınlar Günü' olarak anılmasını kabul etti.
BİZDE NE ZAMAN?
8 Mart Dünya Kadınlar Günü, Türkiye'de de dünyada olduğu gibi ilk kez 1921 yılında 'Emekçi Kadınlar Günü' olarak kutlandı ancak devamı gelmedi.
1975 yılına kadar 8 Mart Günü sokağa taşınamadı ve kısıtlı çevrelerde kutlandı.
'Birleşmiş Milletler Kadınlar On Yılı' programından Türkiye'nin de etkilenmesiyle, 1975 yılında 'Türkiye 1975 Kadın Yılı' kongresi yapıldı. 1980 askeri darbesinden sonra dört yıl süreyle kutlama yapılmadı. 1984'ten itibaren her yıl çeşitli kadın örgütleri tarafından 'Dünya Kadınlar Günü' kutlanmaya başlandı.
Türkiye'de kadın hakları deyince akla kim geliyor?
Tabii ki Duygu Asena. 1981 yılında yayın hayatına başlayan KADINCA Dergisiyle, kadın sorunlarının tabana yayılmasına öncülük eden Asena, 'Kadının Adı Yok' kitabıyla Türk kadınının özgürlük mücadelesinde kırılma noktası oldu.
Bu yılki kutlamalar nerede?
Her yerde... Pek çok sivil toplum örgütü, belediye, üniversite, kurum, bugün etkinlik, panel, söyleşi, sergi düzenliyor. Birine mutlaka katılın.