Kurt Vonnegut, gençlik dönemimin ünlü yazarlarından biridir. En önemli özeliği hümanist olmasıydı. Üniversitede okurken 2. Dünya savaşı patlak vermiş ve o da savaşa katılmaya gitmişti. Savaşın anlamsızlığını ve acımasızlığını bizzat yaşayarak görmüş, Almanlara esir düşmüş ve ülkesine döndüğünde savaş ve esir günlerini anlatan "Mezbaha No: 5" adlı kitabı yazmıştı. Esirlikten, 5 numaralı et deposuna hapsedildiği için sağ kurtulan Vonnegut'un kitapları düzene isyan eden ve alternatif arayan gençlere fikir vermiş ve kendisi de gençlerin kahramanlarından biri olmuştu.
Yazarın bir özelliği de Amerika'nın en gözde mezuniyet konuşmacılarından biri olması. Gençlerin bu çok özel gününde, kısa ama öz konuşmalar yapıyor gençlere Kurt Vonnegut. Beylik laflar söylemiyor veya kısa sürede başarıya ulaşmalarını sağlayacak formüler vermiyor. Onun yerine hayatın gerçeklerinden söz ediyor. Her seferinde yepyeni ve taze fikirler ve onların ufkunu açacak örnekler veriyor. Veriyormuş. Ben de bunu April yayınları tarafından basılan ve mezuniyet konuşmalarından oluşan "Daha Ne Olsun?" kitabından öğrendim.
MEZUNİYET KONUŞMALARI
Mesela bir konuşmasında şunları söylemiş gençlere:
"Herhalde hepiniz para ve sahici aşkı istiyorsunuzdur. Nasıl para kazanacağınızı söyleyeyim: Çok çalışarak. Aşkı nasıl kazanacağınızı da söyleyeyim: Temiz giyinin ve her daim gülümseyin. Bir de son çıkan şarkıların sözlerini ezberleyin."
"Kadınlar ve erkekler ne ister?" sorusuna verdiği yanıt da farklı Vonnegut'un. Diyor ki: "Kadınlar konuşacak bir sürü kişi ister. Ne konuşacaklar peki? Ne olursa! Erkekler ise bir sürü arkadaş ister. Bir de kimsenin kendilerine kızmamasını."
Evlilik konusuna da değiniyor mezuniyet konuşmalarında. "Karı-koca kavga ediyorsa kavganın para, seks veya iktidardan kaynaklanır göründüğünü biliyorsunuzdur. Ama birbirlerine bağırmalarının esas nedeni yalnızlıktır."
ÖZLÜ SÖZLER
Konuşmalarda hayata dair çok şey var. Başta da değindiğim gibi kısa ve özlü sözler. Ve hemen anlaşılmayan sözler. Düşündüren sözler. Derin sözler. Birkaç örnek:
-İnsan hayatının amaçlarından biri, kim kontrol ederse etsin, etrafta sevilecek kim varsa sevmektir.
-Güzelim dünya: seni kurtarabiliriz ama feci beleşçi ve tembeliz.
-İşlerin günlerce yolunda gitmesi neşeli bir kazadır.
-Becerebildiğinizde sevişin faydalıdır.
-Valla bildiğim tek bir kural var: İyi insan olacaksın.
En sevdiğim demeçlerinden biri de sanatçılarla ilgili söyledikleri. Şöyle diyor üstat: "Sanatçılar iki şey yaparlar. Birincisi, evrenin tümünü düzeltemeyeceklerini itiraf ederler. İkincisi, evrenin en azından minnacık bir parçasını tamı tamına olması gerektiği hale sokarlar. Bir avuç kil, dört köşe bir tuval, bir parça kağıt, falan."
Daha ne olsun?