TBMM Adalet Komisyonu tarafından kabul edilen İş Mahkemeleri Kanunu tasarısı önemli değişiklikler getiriyor.
Tasarıya göre iş uyuşmazlıklarının çözümünde arabuluculuk gündeme gelecek.
İş uyuşmazlıklarının çözümünde arabuluculuk neden önemli?
Arabuluculuk uygulamalarına baktığımızda yapılan başvuruların yüzde 93'ünün anlaşma ile sonuçlandığını görüyoruz.
Bununla birlikte anlaşmazlıkların yüzde 45'i 1 günde; yüzde 48'i ise 1 günden daha kısa sürede çözülüyor. Görüşmelerin kısa sürmesi ve tarafların kendi iradelerine bağlı olarak çözüm üretmeleri de barışçıl bir ortam sağlıyor.
İlk derece mahkemelerdeki yaklaşık 3,5 milyon davanın yüzde 15'i, Yargıtay'daki 780.000 civarındaki davanın yüzde 30'u iş davalarından oluşuyor. Bu durum hem yargının iş yükünün fazla olmasına, hem de dava sürelerinin uzunluğu nedeniyle tarafların mağduriyetine yol açıyor.
Mağduriyetlerin önüne geçmek için yeni sistemde iş davalarında arabuluculuk zorunlu olacak Yeni sistemde, ister bireysel ister toplu sözleşmeden kaynaklansın, işçi-işveren alacak ve tazminatları ile işe iade davalarında, başvuru ve dava şartı olarak arabulucuya gidilecek.
Taraflar ancak arabuluculuktan sonuç alamazlarsa mahkemeye gidebilecekler.
İş kazaları ve meslek hastalıklarından doğan tazminat davaları ise arabulucuya götürülemeyecek.
Sistemden gazeteciler ve gemi adamları da yararlanabilecek.
SGK ile ilgili uyuşmazlıklarda önce kuruma başvurulacak Kişilerin SGK'yla yaşadığı uyuşmazlıklarda ise, zorunlu sigortalılık tespit talepleri haricindeki davaları açmadan önce kuruma başvurulacak. Aksi takdirde dava açılamayacak.
Kuruma ancak bu başvurunun reddi hâlinde dava açılabilecek.
Kimler arabulucu olabilir?
Beş yıllık kıdeme sahip, avukat olsun veya olmasın hukuk fakültesi mezunları, ilgili eğitimi alıp arabulucu siciline kaydolarak arabulucu olabiliyor.
Bu düzenleme ile yargıdaki iş yükünün azaltılması planlanıyor.
Mağduriyet yaşayan vatandaşlara pratik ve kısa sürede sonuç veren bir çözüm yolu sunuluyor.
İşyeri uyuşmazlıkları konusunda detaylı bilgi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na bağlı Eğitim ve Araştırma Merkezi olan ÇASGEM tarafından Türkçeye çevrilen Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)'nün "İşyeri Uyuşmazlık Sistemleri Performans İyileştirme Rehberi" ne aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz. www.casgem.gov.tr/sayfalar/liste/ params/tip-kitap/kat-01/kitaplar.