Biz öğretmenler biliriz, sınavdan en mutlu çıkan öğrenciler en kötü not alanlar olur genellikle.
Derste çok aktif olmayan belki de olamayan çocuk, sınavdan sonra büyük bir özgüvenle yanınıza gelir ve harika geçti hocam der... Bazısı 90-100 beklediğini bile söyler... Siz de gülümsersiniz ona, sonucu aşağı yukarı tahmin etmenize rağmen...
En düşünceli ve endişeli olanlar ise tahmin edeceğiniz gibi, o derste en başarılı olan öğrencilerdir.
Bildikleri kadar bilemediklerinin de farkındadırlar çünkü ve muhtemelen yapamadıklarına odaklanmışlar ya da doğru yaptıklarını sorgulayıp eksiklerini buluyorlardır. Sınav nasıl geçti dediğinizde de emin olamayıp eh işte diyebilirler...
İçi dolu başağın boynunu eğmesi gibi...
Tevazu da, belki bu yüzden belli bir birikimi zorunlu kılmakta. O doluluk başı öne eğdirmekte...
ÖZGÜVEN VE CESARET
Hayatta da sınavlar bitmiyor...
Bazılarımız büyük bir özgüvenle yolumuza devam ederken, kimimiz de sorgulama ve endişeler ile yol almaya çalışıyoruz.
Özgüvenin dayandığı temellerinin olması elbette çok önemli...
Sorumluluğunu bilen, çalışan ve çabalayan bireyin duyacağı özgüven beraberinde cesareti de getirdiğinde başarı kaçınılmaz olacaktır.
Ancak araştırmalar göstermiş ki, en cesur olanlar en az bilenler. Öyle olmasaydı, koskaca Sokrates "Tek bildiğim, hiçbir şey bilmediğimdir" der miydi? Ya da iki kitap okuyanın uzman gibi ahkam kesmesi bu kadar yaygın olur muydu?
Ataların cahil cesareti dediğine 15 yıl önce Amerikalı iki bilim adamı danning-kruger sendromu adını vermiş ve cehalet bilinenin aksine bireyin kendine olan güvenini arttırır demişler.
Çünkü niteliksiz insanlar ne kadar niteliksiz olduklarını fark edemezler.
Niteliksiz insanlar, niteliklerini abartma eğilimindedir.
Öyle ki, işinde iyi olduğuna inanan yetersiz insan, kendini sürekli övmekle kalmayıp, daha yüksek makam ve mevkilere de rahatlıkla talip olabilir.
Hatta ısrarcıdır bu konuda.
DAHA HIZLI YÜKSELIR
Aynı kişiye eğitim verilse, yetersizliğinin farkına varacağı aşikar.
İşinde gerçekten iyi olan insanlar ise, tevazu ile hareket edip kendini övmeyecektir.
Bu araştırmaya göre, tam da bu sebeple tabir yerindeyse cahillerin yükselmeleri çok daha hızlı oluyor.
Tıpkı sınavım mükemmel geçti diyen çocuklar gibi... Anlık yükselişlerin kalıcı olabilmesi ise çok da mümkün değil. Sonuca bakmalı yani. Tıpkı sınav sonuçlarının ilan edilmesi gibi.
Çocuklarımızı iyi yerlerde görmek birçok ailenin ortak rüyası. Ama eminim, beraberinde yerlerini hakkıyla doldurabilmeleri de, aynı derecede önemli anne babalar için. Yani hak etmeleri. Aksi takdirde düşecekleri komik ve acıklı durum hem kendisi hem de ailesi için travmatik dahi olabilir yükselmiş kişinin...
VEBALI BOYNUMUZA
İyi bir gelecek için iyi bir eğitim şart.
Beraberinde de cesaret tabi.
İyilerin cesareti olmadığında meydan niteliksizlere kalabiliyor maalesef.
Öyleyse, kendimizi geliştirmek ve iyi olduğumuz konularda ben de varım diyecek cesareti gösterebilmek kendimizden önce topluma karşı sorumluluğumuz... Yoksa, danningkruger sendromlu bireylerin kol gezdiği dünyadan şikayet etmeye bile hakkımız olmayacağı gibi, vebali de boynumuzda olacaktır. Daha iyi bir dünya için çocuklarımızın eğitimi kadar cesaretlerinin gelişmesine de önem vermeliyiz.