Haftaya ilginç başlangıç yaptı piyasalar...
Kurlar ve faizler gerilerken borsa yükselişe geçti. Gören de kalıcı bir iyileşmeye tanık olduk sanır. Oysa gerekçe basit; ABD tarım dışı istihdam verileri beklentilerin altında kalarak 142 bin seviyesinde gerçekleşmiş. Bu yüzden FED'in Ekim ayı içinde faiz artırımı yapma olasılığı düşmüş. Kısa bir hatırlama ile piyasaların önümüzdeki günlerde izleyeceği patikayı belirlemeye çalışalım...
FED üçüncü parasal genişleme programına başlarken bitiş ve para politikalarında normalleşme için iki temel kriter belirlemişti. Birincisi işsizlik oranının yüzde 6.5'a inmesi ve enflasyon oranının yüzde 2'leri aşmaması...
Yellen başkanlık görevini Bernanke alır almaz ilk icraatı bu sayısal kriterleri değiştirip yerine niceliksel kriterler getirmek olmuştu. Böylece işsizlik rakamının belli bir seviyeye gerilemesinden öte emek piyasasının etkinliğinin ve veriminin artırılması ve atıl işgücünün en aza indirilmesi faiz artırımı için göz önünde bulundurmaya başladı Komite üyeleri...
Şu anda ABD işsizlik oranı yüzde 5.1 düzeyinde...
Yani ilk kriterin oldukça altında. Aynı zamanda geride kalan 9 aylık sürede Amerikan ekonomisi aylık ortalama 198 bin tarım dışı istihdam yaratmış. Geçen yılki 230 bin ortalamanın biraz altında...
Enflasyon oranı daha doğrusu komitenin dikkate aldığı çekirdek enflasyon geçen yılın Haziran ayına göre yüzde 1.8'lerde. Büyüme de fena sayılmaz. 2015'in ilk çeyreğinde yüzde 0.6 büyümenin ardından ikinci çeyrekte öngörülerin üzerinde yüzde 3.9 gibi yüksek büyüme hızı yakalamıştı Amerikan ekonomisi...
Kendilerini ilgilendiren gelişmelerin yanı sıra bir de Amerika dışı özellikle de Çin ve diğer gelişmekte olan ülkeleri dikkate alıyorlar. Her ne kadar Yellen bu gerçeği kabul etmese de...
Aslında doğrusu da bu değil mi?
Sonuçta FED bencil davranıp faiz artırsa sonuçta bumerang gibi kendisine dönmeyecek mi?
Kazanımlarını geri vermeyecek mi?
Uzatmayalım...
Bu ay faiz artırımı gelmeyecek, Aralık ayında da gelme olasılığı yüzde 50'lerde...
Bu gerçekten hareket edersek?
- Yabancı sermaye akımlarının hemen gelişmekte olan ülkeleri terk edemeyeceğini,
- Dolar baskısı kendini zaman zaman hissettirse de 2.95-3.05 bandında dalgalanacağını,
- BIST 100 endeksinin yukarı hareketine rağmen 80 bin direncini kırmasının çok zor olduğunu
- Tahvil faiz oranlarında çok az çekilme olsa da yüzde 8'e ulaşmış enflasyon oranı ve siyasi belirsizlik ile yüzde 10-10.5 bandını kıramayacağını söyleyebiliriz.
Sözün özü aktörler borsa yükselirken boğa piyasasına, faiz ve kurlar düşerken de ayı piyasasına döndüğümüzü sanacaklar ve yanılacaklar. Piyasalar ne yazık ki yön bulamayacaklar ve belli bant aralığında dalgalanacaklar. Yazımı tamamlarken başlığın belki de yanlış olabileceğini fark ettim. Aslında uzun süre daha böyle gidecek piyasalar...
Yani yukarıda vurguladığım gibi faiz, kur ve borsa üçgeni küresel düzeyde bir aşağı bir yukarı hareketini sürdürecek. Hatırlarsınız bizim tahterevalli tezimizi...
Uyanık spekülatörler seçim sonrası siyasi belirsizlik faktörünün elimine olmasıyla tamamen FED faiz kararı unsuruna dayanacaklar ve bu bahane ile her iniş çıkışlardan bolca kazançları cebe indirecekler.
Haksızda sayılmazlar hani...
Hiç istikrarlı giden piyasadan elini konulu sallayarak para kazanabilirler mi?