Geçen yazımda konut bilmecesine başlamış ama yarım bırakmıştık. Daha doğrusu bitirememiştik. Konutların nasıl alındığı, ne kadar arz fazlası oluştuğu gibi gri alanlarda kalmıştık. Bir bilmeceyi daha çözmeye çalışalım.
TÜİK ekonomik aktörler olan hanehalkı ve firmaların nabzını tutarak ekonomiye duyulan güveni ölçtüğü "Ekonomik Güven Endeksi" çalışmasını duyurdu.
TÜİK'e göre ekonomiye duyulan güven yükselmiş.
Güven endeksinin tanımı şöyle; tüketici ve üreticilerin genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirmelerini, beklenti ve eğilimlerini özetleyen bir bileşik endekstir. Endeks, hem tüketicilerin güven düzeylerinden hem de hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerinin toplamı olan reel kesimin güven düzeylerinden oluştuğundan TÜİK her iki kesimin sonuçlarını ağırlıklandırma yöntemiyle birleştiriyor.
ENDEKS YÜKSELİŞTE
Ekonomik Güven Endeksi son 3 aydır yükseliyor. Yıla 85,7 seviyesinden başlamıştı, Martta 96,1'e kadar gelmiş. Bu arada bir hatırlatma çalışmanın metodolojisiyle ilgili; endeksin 100'ün altında olması ekonomiye güven duyulmadığını, 100'ün üzerinde olması ekonomiye güven duyulduğunu gösteriyor. Mart değerine göre 100 sınırına az kalmış. Ekonomin reel kesim temsilcileri olan firmaların, içinde bulunduğumuz ayda güvenleri yükselmiş. Özellikle de hizmet sektöründe faaliyet gösteren firmalar arasında... Hizmet sektörü firmaları daha da iyimserleşerek duydukları güven seviyesini yüzde 4,4 oranında artarak 92,9'dan 96,9'a çıkarmışlar Mart ayında.
Hizmet sektörü güven endeksindeki bu artışın nedeni ise son üç aylık dönemde iş durumunun iyileşmesi, hizmetlere olan talebin artmasına dayanıyor. Hizmet sektörü temsilcileri, gelecek 3 ayda da pozitif olduklarını beyan etmişler. Gelecek üç aylık dönemde hizmetlere olan talebin artmasını bekliyorlar.
Perakende sektörü temsilcileri ise hizmet firmaları gibi düşünmüyor.
Onlara göre ekonomide fazla bir değişiklik ya da iyimserleşmelerini sağlayacak bir neden yok. Hatta, mevcut mal stok seviyesinin mevsim normallerinin altında kalması ve gelecek 3 aylık dönemde girişim yöneticisi sayısının azalma gibi gerekçelerini neden göstererek, duydukları güveni çok az aşağı çekmişler. Hatırlayacaksınız inşaat sektörü firmalarının düşüncelerini geçen yazımda paylaşmıştım.
TÜKETİCİ TEMKİNLİ
Tüketiciler cephesine gelelim...
Tüketicilerin ekonomiye bakış açıları; kişisel mali durumları ve genel ekonomiye ilişkin mevcut durum değerlendirmeleri ve gelecek dönem beklentileri ile yakın gelecekteki harcama ve tasarruf eğilimleri ile belirleniyor. Endeks değerinin 67,8 seviyeleri olmasından, üreticiler kadar iyimser olamadıklarını anlıyoruz. Mevcut dönemin tüketim için uygun olduğunu düşünüyorlar. Tabii tüketim yapacağı için önümüzdeki dönemde tüketim yapacak mısınız sorusunu olumsuz yanıtlıyor.
Tasarruf eğilimi düzeyi ne yazık ki 19'lara kadar inmiş. Gelecek 12 ayda araba ve konut tüketimine de pek sıcak bakmamış bireyler...
Sözün özü ekonomik aktörlerin iyimser olmaları tabii ki güzel. Ancak detay sorulara gelen yanıtların kendi içlerindeki tutarlılığı pek tatminkar görünmüyor.