Bu yılbaşından beri oldukça ilginç piyasa hareketleri izliyoruz. Spekülatif işlemler her geçen gün daha da agresifleşiyor.
Hisse senedi piyasaları tuzaklarla dolu... Endeks trendinin yönünü aşağı çevirmesi hızlı bir şekilde "artık doyum noktasına geldi, bundan sonra yükselecek marj kalmadı" algısı eşliğinde kitle psikolojisine dönüşüyor. İki hafta önce 110 binlerden 106 binlere sadece birkaç günde inmişti BIST 100... Ama gördük ki 110 binden satanlar "ayı tuzağına" düşmüşler.
BIST 100 bir kez daha 110 bin sınırına geldi. Yani boğa piyasası trendini sürdürdü.
İşlemler sadece Türkiye piyasalarında agresifleşmedi aynı zamanda pek alışık olmadığımız ABD piyasalarında da aşırı spekülatifleşti. Bu yıla kadar ABD hisselerinin elde tutulma süresi bir yılı geçerken yıl içinde bu süre neredeyse 30-40 gün aralığına kadar indi. Hisse senetleri gibi diğer finansal enstrümanlar hatta dövizler de nasibini alıyorlar bu sağlıksız piyasa hareketlerinden...
Altın ons fiyatı bakıyorsunuz 1250'lerden bir anda 1300 sınırına gelmiş. Bu olağandışı yükselişin ardında hisse senetlerindeki benzer psikoloji yatıyor. Oysa onlar da boğa tuzağına düşüyorlar. Tahvil faiz oranları da ABD 10 yıllıklar ve diğerlerinin mücadelesine sahne oluyorlar. Neyse uzatmayayım.
ÜÇ FAKTÖR!
Tüm bu sağlıksız daha da önemlisi kalıcı olmayan piyasa fiyatlamalarının 3 temel referans noktası var. Birincisi FED...
İkincisi Avrupa Merkez Bankası ve üçüncüsü Trump'ın diplomasi sınırlarının dışına çıkan sorumsuz açıklamaları... Sürekli vurgulamaya çalışıyoruz; FED faiz artırıyor ve haddinden fazla genişleyen bilançosunu küçültme yönünde adımları atmaya başlayacak.
Bundan kesinlikle kaçış yok. Ama piyasa aktörleri sığ diyebileceğimiz argümanlarının arkasına saklanarak spekülatif işlem yapmayı tercih ediyorlar. Sığ argümanları da şu;
Jackson Hole'da FED Başkanı Yellen bilanço küçültmesinden bahsetmedi, bu da yakın zamanda aksiyon gelmeyeceği, ılımlı tavrını sürdüreceği anlamına geliyor.
Peki FED ılımlı da olsa er ya da geç sıkılaştırma yolunda adımlar atmayacak mı? Yıl içinde faiz artırmayacak mı? 50 yerine daha düşük tutarda, 10 milyar dolar gibi, itfa olan tahvil kadar yeniden yatırım yapmayarak piyasadan çekmiş olmayacak mı? Aynı şekilde...
AMB genişleme programını er ya da geç sonlandırmayacak mı? Sıfır faiz oranlarını terk etmeyecek mi?
Soruların tümünün yanıtı evet...
Sadece kısa süreliğine yanıtlar hayır gibi görünüyor. Onun nedeni de hem ABD'de hem de euro bölgesinde enflasyonların düşük seviyelerde kalmış olması.
YÜKSEK MALİYET
Ocak ayında Merkez Bankasının bankaları fonlarken uyguladığı "ortalama fonlama maliyeti" yüzde 8,25 düzeyinde idi. Dolar TL kuru da 3,95'lerde idi. Merkez Bankası marjinal fonlama oranında ve geç likidite penceresi faiz oranında yükseltme yönünde aksiyon aldı ve ortalamayı ay sonunda yüzde 10,27'ye çıkardı. Mart ayında yüzde 11,29'a ve son zamanlarda da yüzde 11,97'lere çekti. Açıkça görülüyor ki Merkez Bankası politika faiz oranını yükseltmek istemediğinden bankaları çoğunlukla geç likidite penceresinden fonluyor. Durum böyle olunca da TL getiri açısından oldukça cazip konuma geliyor. Tam bu aşamada bir soruyu daha yanıtlamaya çalışalım; Merkez Bankası önümüzdeki günlerde de bu yüksek faiz bankaları fonlamaya devam edecek mi? Eğer ederse finansman maliyetinin yüksek kalması iç talebi ve yatırımları olumsuz etkilemeyecek mi? Kamu açığının daha yüksek maliyetle finanse edilmesine neden olmayacak mı?
Eğer devam etmezse kurlar bu seviyelerini koruyabilecek mi?
Gördüğünüz gibi sorular biraz çıkmazda olduğumuza ve piyasa fiyatlarının sağlıklı olmadığına ve dolayısıyla kalıcı olmadığına işaret ediyor. Borsa ve altına bir sonraki yazımda değineceğim.