Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre enflasyon yeni yılın ilk ayı itibariyle yıllık bazda yüzde 20.35 seviyesine gelmiş. Yani bir yıl öncesinin aynı dönemine yakın bir pozisyonda.
Aylık bazda ise enflasyonun yükselişi devam etmiş ve Ocak ayında fiyatlar yüzde 1.04 yukarı gelmiş.
Tabii Merkez Bankası enflasyonun seyrini diğer bir deyişle izlediği patikayı değerlendirerek para politikalarını belirliyor.
Uyguladığı doğrudan enflasyon hedeflemesi rejimi gereği enflasyonu etkileyen faktörlerin mevcut ve gelecekte alabileceği olası değerlerini de dikkate alıyor.
Eylül'de yaptığı 625 baz puanlık faiz artırımından sonra her enflasyon verisinin açıklanmasıyla gözlerimizi Merkez Bankası'na çeviriyoruz. Enflasyonun yıllık değerinin düşüşü ile Merkez Bankası'na faiz indirimi için alan açılıp açılmadığını sorgulamaya çalışıyoruz.
Ocak ayı rakamlarını değerlendirdikten sonra değerlendireceğiz Merkez Bankası'nın olası faiz kararını ama sona bırakmadan yanıt verelim; Henüz faiz indirimi için alan açılmadı.
GİYİMDEN KATKI
Geçen ay enflasyon verileri şu şekilde gerçekleşmiş.
Talep enflasyonu göstergesi TÜFE geçen ay yüzde 1.04 düzeyinde yükselmiş.
Bu veri sonrası yıllık TÜFE ise 20.30 olmuş. Merkez Bankası'nın aldığı sıkılaştırıcı önlemler kısmen etkisini göstermeye devam ediyor.
Ancak gıda fiyatları halen enflasyon üzerinde yukarı yönlü itici güç rolünü sürdürüyor. Gıda ve alkolsüz içecekler grubu Ocak ayında yüzde 6.43 oranında yükselmiş. Yıllık seviyesi ise 30.97'de.
Aynı şekilde ev eşyası, çeşitli mallar ve hizmetler grubunun fiyat artışı da yıllık ortalamanın üzerine ulaşmış.
Enflasyona olumlu katkı ise giyim ve ayakkabı grubundan geldi. Sezon indirimlerinin etkisiyle Ocak ayında yüzde 7.95 gerilemiş.
Üreticilerin üretim aşamasında üstlendikleri maliyetlerdeki artışı gösteren Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi de TÜFE gibi yükselmiş. Geçen ay maliyet enflasyonu yüzde 0.45 artmış.. Böylece yıllık Yİ-ÜFE yüzde 33.64'e gelmiş. Üretici geçen yıla göre malını üretirken yüzde 33.6 daha fazla maliyet üstlenmiş.
TEMKİNLİ DURUŞ
Çekirdek enflasyon göstergeleri TÜFE B ve TÜFE C verileri ise sırasıyla yüzde 19.07 ve yüzde 19.55'lerde...
Gelelim sorumuzun yanıtına...
Evet Ocak verileri sonrası yıllık enflasyon oranları Merkez Bankası'na faiz indirimi için çok az da olsa alan açmış görünüyor. Diğer faktörler sabitken Mart ayında Merkez Bankası'nın az da olsa faiz indirimi olasılığı düşük sayılmaz. Ama enflasyonun düşüşünde etken olan faktörlerin devamlılığı ile ilgili henüz netlik yok.
Özellikle işlenmemiş gıda ve kurların fiyatlara geçişkenliği unsurları yakın takip edilmesi gerekiyor. Vergi indirimleri ve alınan yoğun önlemler daha da önemlisi son aylardaki iç talebin gerilemesi gibi faktörler bir yere kadar etkili olabilecek.
Aynı zamanda denklemde dış faktörler de var. Tekrarlamakta yarar var; FED'in nasıl bir politika izleyeceği, dış talebi etkileyen ticaret savaşları birikimli kur etkisiyle enflasyona baskı yaratabiliyor.
Bu yüzden Merkez Bankası'nın temkinli duruşunu koruması birkaç ay daha hayati önem taşıyor.