Salı günü Merkez Bankası uyguladığı "doğrudan enflasyon hedeflemesi rejimi" gereği yılın ikinci enflasyon raporunu yayımladı. Geçen hafta yaptığı olağan toplantısında verdiği karar değil verdiği sinyal ile kafaları biraz karıştırmıştı.
Bir önceki toplantı tutanaklarında yer alan "ihtiyaç duyulduğunda ilave önlemler alınabilir" ibaresini çıkarmış ve bu yaklaşımı ile piyasa aktörlerinin aklına "acaba faiz indirimine erken başlayabilir mi?" sorusunu getirmişti. İşte bu yüzden piyasalarda oynaklık artmış ve sabırsızlıkla "İkinci Enflasyon Raporu" beklenmişti.
Rapordan neler çıktı, Başkan Çetinkaya hangi mesajları verdi? Merkez Bankası tamamen ekonomik koşullara göre aksiyon alacaklarını, gerekli durumda ek önemlere başvuracaklarını ve sıkı para politikasına devam edeceklerini net bir şekilde dile getirdi. Daha açık bir ifadeyle zamansız bir faiz indirim sürecine başlayarak iç talebi destekleme ve sonuçta para aktarım mekanizmasını bozmaya niyeti yok. Merkez Bankası'nın ana mesajı bu...
NET Mİ BRÜT MÜ?
Diğer bir mesajı da son günlerde çok tartışılan rezervleri konusundaydı. Ancak şunu söyleyelim, bu konudaki mesajı çok net görünmüyor. Rezervlerinin sadece "net" kısmıyla yani kendisine ait kısmıyla değil bankalar tarafından emaneten verilmiş olan karşılıklarında dahil olduğu "brüt" olarak değerlendirmesi gerektiğini savunuyor Merkez Bankası. Hatta bir adım daha ileri giderek "rezerv yeterliliği" sorgulanırken resmi rezervlerin yanı sıra "bankacılık sistemi ve firmalar kesiminin yabancı para varlıklarının" da göz önünde bulundurulması gerektiğine vurgu yapmış.
Bu iyimser bakışın Merkez Bankası'nın döviz piyasasındaki ağırlığını hissettirmesi açısından çok da doğru olmadığını söylemek isterim.
Gelelim Merkez Bankası'nın enflasyon konusunda verdiği mesajlara...
İlginçtir ilk enflasyon raporundaki duruşunu korumuş ve yılsonu enflasyon oranı beklentisini değiştirmemiş. Merkez Bankası'na göre yüzde 70 olasılıkla 2019 sonu tüketici enflasyon oranı yüzde 14,6 seviyesinde olacak. Yüzde 12,1 ve yüzde 17,1 alt ve üst bantlarına da gelebilir.
NEDEN DEĞİŞTİRMEDİ?
Enflasyon hesaplamasında yaklaşık yüzde 30 ağırlığa sahip gıda grubunda fiyat artışlarının yüzde 29'u aşmasına ve küresel ham petrol fiyatlarının belirgin bir şekilde yükselmiş olmasına rağmen Merkez Bankası neden enflasyon beklentisini yukarı yönde revize etmedi? Merkez Bankası da kabul ediyor bu gerçeği. Hatta varsayımları içinde yer alan petrol fiyat beklentisini yılsonu itibarıyla 64 dolardan 67 dolara yükseltmiş. Petrol kaynaklı ithalat fiyatlarından enflasyona 0,3 puan gıda gurubundan da 0,7 negatif yansıma söz konusu olacak. Ama bu olumsuz etkileri çekirdek enflasyondaki düzelmeden gelecek 0,3 puanlık, çıktı açığından gelecek 0,1 puanlık ve eşel mobil uygulaması gibi yönlendirilen fiyatlardan gelecek 0,6 puanlık olumlu katkı nötrleştirecek. Kurlarla ilgili tabi ki mesaj vermiyor. Dalgalı kur rejiminde vermemesi de gerekir. Sadece şu eklemeyi yapmış Merkez Bankası; "reel kur ılımlı seyri devam edecek, bu sayede maliyet baskısı kısmen azalacak." Verdiği mesajlardan öte Merkez Bankası'nın proaktif olması, para politikası uygulamasında ve araç seçimlerinde sahip olduğu bağımsızlığın hakkını vermesi çok önemli. Aksi takdirde bozulmuş olan beklentileri olumluya çevirmesi zorlaşır.