Merkez Bankası doğrudan enflasyon hedeflemesi rejimi kapsamında 3. Enflasyon Raporunu yayımladı. Her üç ayda bir yılda dört kez yayımlıyor bu raporu. Hem durum değerlendirmesi yapıyor hem de belli varsayımlar ışığında enflasyona yönelik öngörülerini paylaşıyor. Amaç mümkün olduğunca ekonomi aktörleri ile iletişim içinde beklentileri yönetebilmek. Son raporda yılsonu enflasyon beklentisinin dinamik süreç içinde biraz iyimser kalmıştı. Özellikle yılın yarısı itibarıyla yüzde 12'nin üzerindeki bir enflasyonun kalan aylarda yüzde 7'lere kadar çekilme olasılığı neredeyse kalmamıştı. Bu yüzden enflasyon beklentisinin yukarı yönlü revize edilmesi hemen hemen tüm aktörler tarafından bekleniyordu. Yüzde 70 olasılıkla 2020 yılını yüzde 8,9 seviyesinde tamamlayacak Tüketici Fiyat Endeksi. Tabii bu orta nokta... Belki yüzde 6,9'a kadar inebilir ancak yüzde 10,9'larda da gerçekleşebilir. Yani yüzde 2 artı ve eksi belirsizlik marjı içinde, alt ve üst bantlar içinde kalacak.
TEMEL VARSAYIMLAR
Yüzde 8,9'luk beklentisini şu temel varsayımlara dayandırmış Merkez Bankası.
■ Ham petrol fiyatları 2020 yılı için ortalama 32,6 ABD dolardan 41,6 ABD dolarına, 2021 yılı için ise 36,8 ABD dolarından 43,8 ABD dolarına güncelledi.
■ Bu yıl ve gelecek yıla ilişkin ABD doları cinsinden ithalat fiyatları varsayımı aşağı yönlü revize edildi. Çünkü Merkez Bankası petrol fiyatlarında önceki dönemde gözlenen düşüşün gecikmeli yansımalarının ve aynı zamanda alüminyum ve tarımsal emtia fiyatlarındaki gelişmelerin pozitif yönlü olacağını bekliyor.
■ Bu yıl için daha önce yüzde 9,5 olacağı varsayılan gıda enflasyon tahminlerini işlenmemiş gıdadaki son dönem arz yönlü gelişmeleri dikkate alınarak yüzde 10,5 düzeyine çıkardı. Aynı şekilde gelecek yıl için de gıda fiyatları varsayımı 1 puanlık yukarı yönlü güncelleme ile yüzde 8 olarak belirlendi. Ayrıca Merkez Bankası pandemide ikinci dalganın olmayacağını, olursa dahi ekonomilerinin bir kez daha kapatılması olasılığının çok düşük olduğunu da varsayıyor.
HANGİ ORANDA ETKİLEYECEK?
Bu varsayımlar altında yılsonu enflasyon beklentisini yüzde 8,9'a revize ederken şu faktörlerin etkili olacağının da altını çiziyor Merkez Bankası.
■ Türk lirası cinsinden ithalat fiyatları 0,5 puan enflasyonun yükselmesine neden olacak.
■ Gıda fiyatlarının yukarı yönlü etkisi 0,2 puanda kalacak.
■ Çıtı açığı yani potansiyel üretim ile gerçekleşen üretim arasındaki farkın da enflasyonu 0,3 puan yükseltmesi bekleniyor.
■ Malum pandemi nedeniyle azalan talep karşısında üretim hacimleri de daralmıştı. Bu yüzden birim maliyetlerde doğal olarak yükselmişti. Bu kanaldan enflasyona gelecek etki 0,2 seviyesinde olacak.
Yukarıda saydığımız varsayımlara göre yüzde 8,9'luk tahmin gerçekleşebilir. Ancak varsayımlarının bazılarının biraz iyimser olduğunu da atlamayalım. Örneğin ikinci dalganın olmayacağı, son yıllarda yüksek enflasyonun temel nedenlerinin başında gelen "birikimli kur etkisinin" oldukça sınırlı düzeyde kalacağı varsayımları dikkat çekiyor. Yine de görünen o ki Merkez Bankası mevcut parasal duruşunu koruma niyetinde. Bu yüzden önümüzdeki aylarda faiz indirim molasının devam edeceğini söyleyebiliriz. Bayramınızı en içten dileklerimler kutlarım.