Küresel piyasaları iki evrede analiz yapmamızda fayda var. Pandemi dönemi ve önümüzdeki pandemi sonrası evre... Korona yüzünden Mart ayı itibarıyla her şey değişti. Bugüne kadar küresel ekonominin hiç tecrübe etmediği bir kriz yaşıyoruz. Pandemi başlangıcındaki belirsizlikler tıp tarafındaki olumlu gelişmeler belirdikçe biraz daha makul boyutlara geriledi. Belirsizliklerin azalması ise doğal olarak altını sorgular hale getiriyor.
Çünkü genel kanı altının güvenli liman olduğu ve suların durulduğu dönemde pek talep görmediği yönündedir.
Öyle ise altın için boğa piyasası bitti mi?
Altının dolar ons fiyatının rekor kırarak 9 yıl aradan sonra 1.900 dolarların üzerine çıkmasında ilginç bazı detay yer alıyor.
Tahmin edildiği gibi her kesim tarafından altına bir saldırı olmamış aslında. Dünya Altın Konseyi'nin çalışmasına göre altının ivmesinde en büyük pay altın ve altına dayalı borsa yatırım fonlarına ait. Toplam 734 ton altın eklemişler portföylerine.
Fonlardaki bu hacimdeki genişleme ise altın fiyatlarının dolar bazındaki yükselişinin yüzde 17'sini sağlamış. Şu an itibarıyla fonların portföylerinde toplam 3 bin 621 ton altın bulunuyor.
MERKEZ BANKALARI ALMIŞ
Altın fiyatlarının pandemi döneminde rekor kırmasında önemli paya sahip diğer bir aktör de merkez bankaları. Merkez bankaları da altına dayalı borsa yatırım fonları gibi net alıcı olmuşlar, yılın ilk yarısında rezervlerine ekledikleri altın miktarı 233 ton civarına ulaşıyor. Yine de geçen yılın aynı dönemine göre karşılaştırdığımızda merkez bankaları rezervlerine daha az altın ilave etmişler.
Altın fiyatlarının 2 bin doların üzerine çıkmasını engelleyen unsurlar da göze çarpıyor. Mücevher altın talebi parçalı bir yapıya sahip... Bölgesel bir ayrışma olmuş. Pandemi nedeniyle ülkelerin büyüme hızları düştüğü gibi refah kayıpları da belirgin şekilde gerçekleşti. Bu yüzden batı kısmen mücevher altın talebinin seviyesini kısmen korurken doğu taleplerini kısmış. Hem pandemi hem de altın fiyatlarının momentum kazanması sonucu batının ağırlığı ile yılın ilk yarısında mücevher altın talebi 572 tonda kalmış.
Teknolojide kullanılan altın miktarı da pandemi sürecinde gerilemiş. Geçen yıla göre teknoloji için yapılan altın talebi yüzde 13 düşmüş. Doğal tabi. Altın fiyatlarının artması hem maliyet unsuru oluyor hem de belli sektörlerde talep daralması daha az girdi kullanımı sonucu ortaya çıkarıyor.
Altın talebi pandemi döneminde belirsizliklere bağlı olarak yükselmiş ancak sonrasında yataylaşmış.
ARZ İLK 6 AYDA GERİLEMİŞ
Altın fiyatları analizi yapılırken fazla değinilmeyen bir konu var. Altın arzı...
Arz cephesindeki gelişmeler de altın fiyatlarını en az talep kadar belirliyor.
Pandemi nedeniyle altın arzı yılın ilk yarısında yüzde 6 azalmış. Madenlerin işlemesi, madenlerden çıkan altınların rafinerilere taşınması ve rafinerilerde işlenmesi nihayetinde piyasaya ulaştırılması zorlaştı. Havayollarının durması, işçilerin pandemi nedeniyle çalışamaması sonuçta altın arzının aşağı gelmesine neden oldu.
Yukarıda özetlediğim gibi altın talebinde kısmi canlanma, arz kısmında ise kısmi daralma olmuş. Çin'in büyüme hızını yükseltmesi mücevher altın talebi için önem taşıyor. Merkez bankaları rezervlerindeki riskleri dağıtmak için belki altın alımına devam edecekler.
Nihayetinde altına dayalı borsa yatırım fonlarının nasıl davranacağına kalıyor altın fiyatlarının önümüzdeki dönemdeki seyri. Büyük olasılıkla yatay ama belli bir bant içinde dalgalanan altın fiyatlarına tanık olabiliriz.