Vatandaşlarımız tarafından genelde rapor parası ya da doğum parası şeklinde ifade edilen geçici iş göremezlik ödeneği, Sosyal güvenlik Kurumu tarafından hastalık, analık, iş kazası veya meslek hastalığı nedeni ile belirli bir süre çalışamayacak durumda olan sigortalılara yapılan bir ödemedir.
HASTALIK HALİNDE ÖDEMELER
5510 sayılı Kanunda hastalık hali sigortalının iş kazası ve meslek hastalığı dışında kalan ve iş göremezliğine neden olan rahatsızlıklar olarak tanımlanmaktadır.
Vatandaşlar arasında rapor parası denilen ve hastalık haline bağlı olarak ortaya çıkan iş göremezliğin üçüncü gününden başlamak üzere her gün için geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir.
Hasta kişilere geçici iş göremezlik ödeneği ödenebilmesi için;
- İstirahatin başladığı tarihte sigortalılık niteliğinin sona ermemesi,
- İstirahatin başladığı tarihten önceki 1 yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması,
- Sağlık Bakanlığınca yetkilendirilen hekimler veya sağlık kurullarından istirahat raporu alınmış olması gerekmektedir.
Sigortalılara hesaplanacak olan günlük kazancının yatarak tedavilerde yarısı, ayaktan tedavilerde ise üçte ikisi (2/3) üzerinden hesap edilerek geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir.
ANALIK HALİNDE ÖDEMELER
Analık hali ise sigortalı kadının ya da sigortalı erkeğin sigortalı olmayan eşinin, kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadının, gelir veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşinin, gebeliğin başladığı tarihten itibaren doğumdan sonraki ilk sekiz haftalık, çoğul gebelik halinde ise ilk on haftalık süreye kadar olan gebelik ve analık hali ile ilgili rahatsızlık ve engellilik hali olarak tanımlanmaktadır.
Analık halinden dolayı geçici iş göremezlik ödeneği sigortalı kadına verilmekte olup geçici iş göremezlik ödeneği hekimin vereceği istirahate bağlı olarak doğumdan önceki ve sonraki 8 haftalık sürede, çoğul gebelik halinde doğumdan önceki 8 haftalık süreye 2 haftalık süre ilave edilerek çalışmadığı her gün için ödenmektedir. Bu kapsamdaki sigortalıların geçici iş göremezlik ödeneği alabilmesi için;
- Doğumdan önceki bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması,
- İstirahatli olduğu süre içinde iş yerinde çalışmamış olması,
- İstirahatin başladığı tarihte sigortalılık niteliğinin yitirilmemiş olması,
- Doğum olayının canlı veya ölü olarak gerçekleşmiş olması,
- 4/B kapsamında sigortalı sayılan yanı Bağ-Kur'lu sigortalıların analıkları halinde, ayrıca genel sağlık sigortası dâhil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması, gerekmektedir.
EMZİRME ÖDENEĞİNİN ŞARTLARI
Analık sigortası kapsamında yapılan ödemelerden bir tanesi de halk arasında süt parası olarak tabir edilen emzirme ödeneğidir. Bu ödenek yalnızca sigortalı çalışan kadına değil yukarıda bahsettiğim durumdaki kadınlara ya da eşlerine de yapılmaktadır.
Emzirme ödeneği her bir çocuk için doğum anında yaşaması şartıyla (canlı doğum) doğum tarihinde geçerli olan ve Sosyal Güvenlik Kurumunca belirlenen tarife üzerinden ödenmekte olup 2019 yılı için bu tutar 178 TL'dir.
Emzirme ödeneği verilebilmesi için, 4/a kapsamında çalışan sigortalılar için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olması gerekmekte dolup 4/b kapsamındaki sigortalılar için ise yarıca genel sağlık sigortası primi dahil prim ve prime ilişkin her türlü borcunun ödenmiş olması gerekmektedir.
Sosyal Güvenlik Kurumuna geçici iş göremezlik ödeneği için başvuran sigortalılar ödemelerinin yapılıp yapılmadığını E-Devlet üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumu/Ortak Hizmetler/4a-4b iş göremezlik ödemesi sorgulama menüsünden rahatça yapabilirler. Ayrıca iletişim bilgileri Sosyal Güvenlik Kurumunda kayıtlı olan sigortalılara SMS yoluyla bildirim yapılmaktadır.
Sosyal güvence içinde kalın...