kullanılıp kullanılmayacağı, ya da kaç gün kullanılacağı yönünde anlaşmazlıklar çıkıyor. İzinle ilgili yeni bir düzenleme de hayatımızda. Eskiden izin sadece üç parça olarak bölünebiliyordu. Yeni düzenleme ile artık bir bölümü 10 günden az olmamak şartı ile çalışan istediği kadar iznini bölebilir. Yani 20 gün izni olan bir çalışan bunun 10 gününü bütün olarak kullandıktan sonra kalanını da 5 gün, 2 gün ve 3 gün şeklinde kullanabilir. Bunu hatırlattıktan sonra izin süreleriyle ilgili okurumuz Semih Candan'ın sorusuna bakalım...Bir şirkette 4 yıl 5 aydır çalışıyorum. Ben kaç gün izin kullanabilirim? İznimi kullanmayıp parasını talep etme hakkım var mı?
Semih Bey, önce hemen söyleyelim 'iznimi kullanmıyorum' deme hakkınız yok. İşverenin de 'sana iznini kullandırmıyorum' deme hakkı yok.
Dolayısıyla 'parasını verin' diyemiyorsunuz. Bir şartla. İş gereğince izninizi kullanamamışsanız bu yanmıyor. Biriken izinlerinizi sonra kullanabildiğiniz gibi, işten çıktığınızda kalanların parasını alabilirsiniz. İlk sorunuza gelince... İzin süresi kıdeme göre belirleniyor. 1 yıl ile 5 yıl arasında bir işçinin izin süresi 14 gün. Bu durumda sizin izin hakkınız 14 gün olarak belirlenecek. Buna hafta tatillerinizi de ekleyebiliyorsunuz. Yani izin yaptığınız sürede, örneğin iki pazar günü denk gelirse izniniz 16'ya çıkıyor.
Ya da bir resmi tatile denk gelirse bu da ekleniyor.
Ekleme deyince yasalarda çok bilinmeyen iki hususu da size aktarmak istiyorum. Başlıkta 'İzninizi 4 gün artırın' demiştim. Yasa her çalışana 'yol izni' hakkı tanıyor. Buna göre izninizi çalıştığınız şirketin bulunduğu ilin dışında geçirirseniz, isterseniz 4 gün yol izni kullanabilirsiniz. Fakat bu yol izni ücretsiz oluyor unutmayın. İkinci önemli nokta da bunu ispat etmeniz gerekir.
Yine izne çıkacak olanlar isterlerse hak ettikleri ücreti peşin ya da avans olarak alabiliyor. Böylece parasız izne gidilmiyor.
SON TARİH BELİRLİYOR
İşe giriş tarihim 1990. Doğum tarihim ise 1958. Prim günümün 3.600 olmasına 4 ay eksiğim var. Bana '59 yaşında emekli olacaksın' dediler. Bu bilgi doğru mu? Muharrem BURSALI
3.600 gün emeklilikte herkesin yaşı farklı oluyor. Çünkü 3.600 günü tamamladığınız tarih bunu belirliyor. Bu konuda 27 Nisan tarihli gazetemizde detaylı bir yazı yazdım. Şimdi sizin durumunuza bakalım. 3.600 günü bu yıl tamamlarsanız 2016 yılına göre emekli olacağınız yaş 60 olacak. Yani size söylenen 59 da doğru değil. Aşağıdaki tablo emeklilik yaşlarını gösteriyor.
SÖZLEŞME ÇOK ÖNEMLİ
İşyerinde çok ağır işte çalıştırılıyorum. Daha önce işim hafifti. Buna dayanamıyorum. Ayrılsam tazminat alabilir miyim? Ferit C.
Ferit Bey sadece 'ağır işte çalıştırılıyorum' gerekçesiyle işten ayrılırsanız tazminat alamazsınız, önce bunu hatırlatayım. Ama tabii farklı bir durum var. Siz işe girerken yaptığınız sözleşmede daha önceki hafif dediğiniz bölümde çalışacağınız yazıyorsa durum değişir. Bu kez işveren sözleşmeye uymamış olur ki, bu da size haklı fesih imkanı doğurur ve tazminat talep edebilirsiniz.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
25.08.2000 tarihinde ilk defa sigortalı oldum. 01.09.1963 doğumluyum. Emeklilik şansım var mı? Fatma KOCAHAN
İşe giriş tarihinize göre 58 yaşında ve 7 bin prim günüyle emekli olabilirsiniz. Prim gününüzü yazmamışsınız. Çalışmaya devam ederek priminizi tamamlayın. Kısmi emeklilik için 4500 gün 25 yıl ve 58 yaş gerekiyor.
SSK girişim 2004 yılı. Toplam 3500 prim günüm var. Ne zaman emekli olurum? Gökmen TELLİ
Yaşınızı yazmamışsınız ama şartlarınız 60 yaş ve 7 bin prim gününü doldurmak. Prim gününüzü doldurup yaşınızı bekleyin.
1986 yılında sigortalı oldum. 21.01.1962 doğumluyum. İki doğum yaptım. Prim gün sayım 2.200 ne zaman emekli olurum? Sevim DEVECİLİ
İşe girişiniz 23 Mayıs 1986'dan önce ise 42 yaş 5075, sonra ise 43 yaş 5150 gün şartınız var. Priminiz eksik. İki doğum borçlanması ile 1440 gün kazanırsınız. Kısmi emeklilik için 3.600 gün ile 58 yaşında 21.01.2020'de emekli olursunuz.