FETÖ üyesi teröristlerin başlattıkları kalkışma sonucunda Milli Güvenlik Kurulu'nun tavsiye kararı ile hükümet 3 ay olağanüstü hal uygulaması başlattı.
Bu konuda alınacak tedbirlerle ilgili kararnameler de çıkmaya başladı.
Günlük hayatımızda çok önemli değişiklikler olmayacağı zaten ilk gün ifade edilmişti. Olağanüstü Hal uygulamasında çalışma hayatında da bazı değişiklikler yaşanıyor. Bize de bu konuda çokça soru ulaşıyor.
Çalışanlar açısından özellikle toplu sözleşmeler ve kıdem tazminatı konusunda bir değişiklik yok.
Çalışma hayatıyla ilgili de bir sıkıntı olmayacak, o yüzden çalışanlarımızın içinin rahat olması gerekir.
Açıklanan OHAL kararı sonrası toplu sözleşmelerin askıya alınacağı yönünde söylentiler yayılarak işçilerin kafaları karıştırılıyor. Oysa alınan karar tamamen FETÖ terör örgütüne yönelik bir uygulama. Dolayısıyla toplu sözleşmeleri askıya alacak ya da grev hakkını kaldıracak bir durum söz konusu değil. Toplu sözleşme şartları aynen devam ederken, yeni sözleşmede şartlar neyse ona göre yapılacak. Kimse endişe etmesin.
Bunların dışında milyonlarca çalışan için OHAL Kanunu'nun bazı avantajları da bulunuyor. İşçi işveren ilişkileriyle ilgili bir düzenleme yapılırsa yine bu kanun çerçevesinde gerçekleştirilecek. Kanun da ise özel sektördeki çalışma hayatıyla ilgili bazı düzenlemeler bulunuyor ve Bakanlar Kurulu'na yetkiler veriliyor.
İSTİSNALARI VAR
OHAL Kanunu 11. maddede bu yetkiler sıralanırken, "işçinin isteği, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller, sağlık sebepleri, normal emeklilik ve belirli süresinin bitişi nedeniyle hizmet sözleşmesinin sona ermesi veya feshi dışında kalan hallerde işçi çıkartmalarını işverenin de durumunu dikkate alarak üç aylık bir süreyi aşmamak kaydıyla izne bağlamak veya ertelemek..." ifadesi yer alıyor.
Buradan anlaşılıyor ki;
Bakanlar Kurulu gerekli gördüğü taktirde Olağanüstü Hal döneminde işçi çıkartmalarını engelleyebilir veya erteleyebilir. İstisnalar ise çalışanların kendi rızalarıyla istifa etmeleri, ayrıca haklı fesih maddeleri. Yani işçi kavga çıkartır, işvereninin şeref ve haysiyetini zedeleyici söz ve eylemlerde bulunur, çalışmak düzenini bozarsa işten çıkartmaya engel yok. Yine emeklilik, askerlik gibi sebeplerle de işten ayrılmak mümkün olacak.
Burada milli güvenlikle ilgili ve terör örgütleriyle bağlantıların tespit edilmesi halinde işçilerin çıkartılması da mümkün olacak.
HER SAATE PARA ÖDENİR
Bir firmada çalışıyoruz. Sürekli akşamları fazla mesaiye kalıyoruz. Ancak bunun nasıl hesaplandığını bilmiyoruz. Zaman zaman ödemeler oluyor. Bizim mesailerimiz nasıl ödenecek? (A.K.)
İş Kanunu'na göre, haftada 6 gün çalışan işçinin 1 gün hafta tatili hakkı vardır. Hafta tatili kullandırılması zorunludur. Hafta tatilinde çalışan işçiye işverenin toplam 2.5 yevmiye ödemesi gerekir.
Haftalık çalışma süresi 45 saattir. Haftada 45 saatten fazla yapılan çalışmalar fazla çalışmadır ve saat ücretinin yüzde elli fazlasıyla ödenmesi gerekir. Eğer işveren kanuni bu hakları kullandırmıyorsa veya ödemiyorsa iş mahkemesine dava açma hakkınız vardır. Dava açarken fazla mesai yaptığınıza ve hafta tatilinde çalıştığınıza ilişkin kanıtlarınızın ve şahitlerinizin olması gerekir.
BÜTÜN ALACAKLARA TAKSİT
Yeni vergi yapılandırması yasası konuşuluyor. Benim motorlu taşıtlar vergisi borcum var. Acaba nasıl başvurmalıyım? Füsun SARIKAYA
Yeni yapılandırma tam kamu alacaklarını kapsıyor. Yani vergi ve SGK alacakları dahil. Dolayısıyla Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) borçlarını da yapılandırma imkanınız olacak. Tabii burada bir tarih sınırı çiziliyor. 30 Haziran dahil olmak üzere önceki dönem borçlar bu kapsama alınacak. Yani Ocak'ta ödemediğiniz MTV kapsama girerken Temmuz'da ödemeniz gereken vergi taksidi yapılandırmaya alınmayacak.
Başvurular ise kanun yayımlandığı tarihten itibaren 2 ay içinde yapılacak. Kanun bu ayda çıkarsa başvurular Ekim ayına kadar yapılacak.
İlk taksitler ise kanunun yayımından sonra 3 ay içinde yapılaca
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
26.07.1972 doğumluyum, sigorta girişim 1986 Mart. Fakat prim ödeme 1988'de gözüküyor. 7800 günüm var. Ne zaman emekli olabilirim? Yılmaz DERELİ
Sigortalı olduğunuz tarihte eğer fiili çalışmanız yoksa yani prim ödenmemişse maalesef bu geçerli olmuyor. O yüzden hesabınızı 1988 Mart'a göre yapacağız. Eğer fiili çalışmanız varsa buna itiraz edebilirsiniz.
1988'e göre 25 yıl 50 yaş ve 5375 prim günü şartlarınız var.
Priminiz tamam 26.07.2022'de emekli olursunuz. 1986'ye göre ise 49 yaş gerekiyor.
1979 doğumluyum. 17.08.1997 girişliyim. 2500 günüm var. Ne zaman emekli olurum? Ayşe TUNALI
20 yıl 54 yaş ve 5975 prim günü şartlarınız var. Priminiz eksik yaşınız da dolmamış. nizi tamamlamanız gerekiyor. Çalışma imkanınız yoksa doğum borçlanması yapabilirsiniz. Ya da 3.600 günü tamamlayıp 58 yaşında emekli olursunuz.
05.12.1970 doğumluyum. 01.01.1989 tarihinde sigortalı oldum. 7.300 günüm bulunuyor. Halen çalışmaya devam ediyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Mehmet YAĞCI
25 yıl 51 yaş ve 5450 prim günü şartlarınız bulunuyor.
Yılınız tamamlanmış. Priminiz de fazlasıyla var. Sadece yaş şartını tamamlamanız gerekiyor. Buna göre 05.12.2021 tarihinde emekli olursunuz...