Çalışanların en çok merak ettikleri iki konu var. Birincisi; ne zaman emekli olacakları, ikincisi ise ne kadar emekli maaşı alacakları. Birincisini sizin işe giriş tarihiniz ve yaşınız belirliyor. İkincisini ise belirlemek sizin elinizde. Okurumuz Muhittin YILMAZ da bu konuda soru soruyor:
Günüm ve yılım doldu ancak yaşı bekliyorum. Çalışmaya devam edersem emekli maaşım artar mı?
Şu anda milyonlarca çalışan yaşı dolmadığı için emekli olamıyor ve bunların büyük kısmı çalışıyor. Çalışmaları emekli maaşını artırabilir de azaltabilir de. Burada püf noktalara dikkat etmek lazım. En önemli parametre sizin brüt maaşınız. Bu maaş eğer 3 bin lira ve üzerindeyse ileride maaşınız artacak. Asgari ücret ise azalacak. Gelin emekli maaşını artıracak 8 adımı birlikte inceleyelim.
1) Emekliliğinizi planlarken son bir iki yılı düşünmeyin. Şimdiden yani eğer imkan varsa 8-10 yıl öncesinden yapın. Böylece alacağınız maaşı daha da artırabilirsiniz. Çünkü maaş hesaplarken kazançlarınızın tamamına bakılıyor.
2) Çok çalışmak ya da çok fazla günü olmak tek başına maaşı etkilemiyor. Hatta günü daha az olan birisi günü fazla olandan daha çok maaş alabiliyor. Burada sizin brüt maaşınız yani prime esas kazancınız önemli. Yukarıda söylediğimiz gibi 3 bin lira ve üzerindeyse yıllık 60-70 lira kazancınız olur.
3) Eğer imkanınız varsa birden fazla yerde sigortalı çalışmak prime esas kazancınızı yükseltecektir. Kaç yerde sigortalı olursanız olun bir ayda 30 gün sayılır. Ancak kazancınız toplanacağından yükselir.
4) İster SSK'lı olun ister Bağ- Kur'lu, son 3.5 yılda SGK'ya tavandan (10 bin 705,50 liradan) kazanç bildirilirse, (geçmişi hep asgari ücret yatsa da) tavandan bildirilen her ay için ileride alınacak emekli aylığı yaklaşık 15-20 lira artar. 3.5 yılda tavandan kazanç bildirenlerin maaşında 800 liraya yakın artış görülebilir.
5) Bağ-Kur yerine SSK'dan emekli olmak daha avantajlı. SSK'dan emekli olma imkanınız varsa; isteğe bağlı sigorta, tarım SSK, tarım Bağ- Kur, zorunlu Bağ-Kur seçeneklerini ikinci planda tutun.
6) Hangi kurumda olursanız olun son 3.5 yılda (1261 gün) SSK'lı olursanız emekliliğiniz SSK şartlarından hesaplanacak. Yüksek kazanç bildirerek hem daha erken emekli olur hem de yüksek maaş alırsınız.
7) Emeklilik başvurusu yaparken doldurulan 'Tahsis Formu'ndaki bakmakla yükümlü kişi hanesine 'eş', 'çocuk' gibi yakınlarınızı eklemeyi unutmayın. Maaş hesaplarken aylık bağlama oranını yükseltici etki yapacaktır.
8) Aylık kazancınız maaşı belirleyen en büyük etken. Dolayısıyla öncelikle gerçek maaşınızın bordroda olmasına özen gösterin. Asgari ücretten gösterilmesine razı olmayın. Ayrıca düzenli nakit ödemeleriniz varsa (İkramiye, prim, kira yardımı vs) bunların da brüt kazanca eklenip eklenmediğine dikkat edin.
SON KURUM ÖNEMLİ
Emekli olacağım kurumu son 3.5 yıl belirliyor diye biliyorum. Hesaplattığımda son 7 yılda Bağ-Kur ve SSK çalışmalarım eşit çıkıyor. Ne yapmam lazım? FERİT SALINCAK
2008 yılından sonra tüm sosyal güvenlik kurumları tek çatı altında SGK olarak birleştirildi. Fakat bu tarihten önce farklı kurumlarda çalışmaları olanlar için bir kural getirildi. 2008'den sonra emeklilik için müracaat edenlerin farklı kurumlarda sigortalılıkları varsa son 7 yıla bakılıyor. Bu son 7 yılda hangisinde daha çok (en az 1261 gün) çalışılmışsa kurum şartlarında emekli olunuyor. Ancak çalışılan gün sayısı iki kurumda da eşit ise bu kez son priminin yatırıldığı kurum geçerli oluyor. O yüzden son olarak SSK'lı iseniz 4A'dan Bağ-Kur'lu iseniz 4B'den emekli olacaksınız.
EMEKLİYE YÜZDE 4 EK ÖDEME
Ben birkaç ay önce emekli oldum. Çalışırken Asgari Geçim İndirimi (AGİ) alıyorduk. Emekli olduktan sonra da bu parayı almamız gerekmiyor mu?
SEMİH BAL
Asgari Geçim İndirimi uygulaması fiilen çalışan sigortalılar için geçerli. Yani devlet ödenen verginin bir kısmını almıyorum, işçiye geri veriyorum diyor. Evlilik durumu ve çocuk sayısına göre de bu hesaplanıyor. Dolayısıyla emeklilerin bu yardımdan faydalanmaları mümkün değil. Emeklilere maaşlarının yüzde 4'ü kadar ek ödeme veriliyor. E-Devletten maaşınızdaki ek ödeme miktarını rahatça görebilirsiniz.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM
1994 yılından beri sigortalıyım. Yüzde 40 özürlü raporum var. 4605 gün sahibiyim. Vergi indirimi alırsam ne zaman emekli olurum? KEREM UÇAN
Yüzde 40 vergi indirimi alırsanız ve işe girişiniz 05.08.1994'den önce ise 16 yıl 3760 günle, sonra ise 17 yıl 3920 günle emekli olursunuz. İndirimi alınca her iki halde de emekliliğiniz dolmuş durumda.
03.04.1971 yılında doğdum. İlk pirim ödemem 04.04.1986 tarihinde oldu. Ne zaman emekli olurum? NİHAT BULUT
Emeklilik hesabı prim ödemeye başlanan yani fiili olarak çalıştığınız andan itibaren yapılıyor. Dolayısıyla 49 yaşında ve 54300 prim günüyle emekli olacaksınız.
1.1.2005 tarihinde tarım SSK'lı oldum. 11.09.1978 doğumluyum kaç günle ne zaman emekli olurum? ELİF VURUR
İşe giriş tarihinize göre 3.600 gün 15 yıl ve 58 yaş şartlarıyla emekli olursunuz. Priminizi yazmamışsınız. Yılınız tamam. Primi tamamladığınızda emekli olacağınız tarih 11.09.2036 olacak.