Bu yılın 5. enflasyon rakamı önceki gün açıklandı ve milyonlarca emekli ile memur kağıt kalem alıp hesap yapmaya başladı. Çünkü açıklanan enflasyon verisi ile emeklilerin Temmuz'da alacakları zam oranı ve memurlara verilecek enflasyon farkı netleşiyor. Artık bir veri sonra yani Haziran enflasyonunun da açıklanmasıyla Temmuz'daki zam oranları kesinleşecek.
Ancak şunu söyleyebiliriz ki emeklilerin zam oranları yüzde 6'nın üzerinde olacak ve memur ve memur emeklileri de yüzde 3'ün üzerinde bir fark alacak. 5 aylık enflasyon yüzde 6.18 oranında geldi.
Merkez Bankası'nın yaptırdığı beklenti anketlerine göre ise Haziran'da aylık enflasyonun yüzde 0.30 olacağı tahmin ediliyor. Bu gerçekleşirse bu kez zam oranı yüzde 6.48'e çıkacak, memur ve memur emeklilerine verilecek fark ise yüzde 3.48 olacak. Memur ve memur emeklilerinin toplu sözleşme zamlarının yüzde 4 olduğu düşünülürse toplam zam yüzde 7.48'i bulacak.
Böylece 2017 yılında iki zam alan SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin toplam artış oranı yüzde 11.50'yi bulurken memur ve memur emeklileri için bu oran yüzde 11 civarında olacak.
MAAŞLARA ÇİFTE ARTIŞ
İsterseniz bunu bir maaş örneği ile açıklamaya çalışalım. Aralık ayında 2000 lira maaşı olan bir SSK emeklisinin Ocak'taki yüzde 4.73 oranındaki zammıyla birlikte maaşı 2094,20 TL'ye çıktı. Yüzde 6.18'lik Haziran enflasyonuna göre maaşı 2.223,62 TL olacak. Yüzde 6.48'lik Temmuz tahminine göre ise maaş 2.229,90 TL'ye çıkacak. Yine Aralık ayında 2.000 TL maaş alan bir memur emeklisi için ise Ocak maaşı yüzde 3 zamla 2.060 TL oldu.
Bu emeklimizin Temmuz'da yüzde 4 oranındaki toplu sözleşme zammı ile maaşı 2.142,40 TL'ye çıkacak. Buna Haziran'a göre yüzde 3.18'lik enflasyon farkı eklendiğinde maaşı 2.210,52 TL, yüzde 3.48'lik Temmuz tahminine göre ise 2.216,95 TL olacak.
ÜCRET NASIL BELİRLENİYOR
Emeklilerin zam sistemleri ait oldukları kuruma göre değişiyor. SSK ve Bağ-Kur emeklileri her yıl iki kere zam alıyorlar. Bu zam oranını altışar aylık enflasyon rakamları belirliyor. Aralık ile Temmuz arasında oluşan 6 aylık enflasyon Temmuz zammını, Temmuz ile Ocak arasındaki enflasyon ise Ocak zammını belirliyor. Memurlar ve memur emeklileri ise toplu sözleşme ile belirlenen rakamları alıyor. Bu rakamlar iki yıl için belirleniyor. Bu yıl için zam oranı 3+4 oldu. Temmuz'da oluşan enflasyon Ocak'taki zam oranını geçerse bu fark maaşa yansıtılıyor.
İSTİFA EDENE TAZMİNAT
Ben iki yıldır aynı işyerinde çalışıyorum. Bir yıl önce çocuğum oldu ama çocuğuma bakma konusunda zorlanıyorum. Bu şekilde istifa etsem bütün haklarımı alabilir miyim? Emine Bahar YİĞİTER
Öncelikle belirtelim tazminat alabilmek için öncelikle en az 1 yılı doldurmuş olmanız ve kendi istek ve kusurunuz dışında çıkartılmış olmanız gerekiyor. İşsizlik maaşı alabilmek için de ön şartlardan birisi bu. O yüzden çocuğunuza bakamadığınız için istifa ederseniz tazminat alamazsınız. Bu şekilde ayrıldığınızda işsizlik maaşı da bağlanmaz. Burada birkaç istisna var. Öncelikle eğer 9 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olmuşsanız tazminatınızı alma şansınız var. Bunun için SGK'ya giderek 3.600 gün ve 15 yılı tamamladığınıza dair bir yazı ile istifa etmelisiniz. Haklı fesih şartları ise ahlak ve iyi niyet kuralları ile sağlıktan oluşuyor. Çocuğunuza bakamamanız haklı feshe girmiyor maalesef. Sizin için geçerli değil ama hatırlatalım bir de kadınlar evlendikten sonra bir yıl geçmeden ayrılırlarsa tazminatlarını alabiliyorlar.
DOĞUMLAR EMEKLİ EDER
Annem 1953 doğumlu ve 1997'de 20 günlük sigorta başlangıcı var. 2001'den bu yana parçalı da olsa toplam 6 yıla yakın ödenmiş primi bulunuyor. Bu durumda emekli olma ümidi var mı? Yıl, prim, yaş vb. neye ihtiyacı var? Özlem ARIKÖK
Anneniz için emeklilik şartları 53 yaş ve 5900 gün. Yılı ve yaşı tamam ama primi çok eksik. 6 yıl çalışmışlığı ile birlikte 2180 günü var. 5900'e tamamlaması için yaklaşık 10 yıl çalışması gerekiyor. Ancak annenizin kısmi emeklilik imkanı da bulunuyor. Buna göre prim günlerini 3.600'e tamamlaması gerekiyor.
Şu anda 1.420 güne ihtiyacı var. Burada doğum borçlanması devreye girer. Eğer 1997'den sonra doğumları varsa borçlanabilir.
Her çocuk için 720 gün kazanır. 1. 420 günü tamamlarsa bu kez 58 yaşında emekli olur.
Buna imkan yoksa 1.420 gün yani yaklaşık 4 yıl prim ödeyip yine 58 yaşında emekli olur.