01.01.1996 tarihinde işe başladım. 52 yaşında emekli oluyorum. Ancak annem beyin kanaması geçirdi ,kendi hayatını idame ettiremiyor. 8 yıldır da aynı hastanede taşeron firmada veri elemanı olarak çalışıyorum. Haziran ayı itibariyle 4921 iş günüm var. Tazminatımı alarak ayrılabilir miyim? (Şenay)
Şenay hanım öncelikle geçmiş olsun. Emeklilik yaşınız söylediğiniz gibi 52 olacak ve prim için de 5825 gün gerekiyor. Kıdem tazminatını alabilmek için ön şart en az bir yıl çalışmak ve kendi istek ve kusuru dışında işten ayrılmak olarak belirleniyor. Ancak bu konunun bazı istisnaları var. Bunlardan birisi de sizin gibi 9 Eylül 1999 tarihi öncesinde sigortalı olanlara tanınan hak. 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan çalışanlar eğer 15 yıl (bu süre doldu) ve 3.600 gün primi doldurmuşlarsa isterlerse tazminatlarını alarak işten ayrılabiliyor. Sizin de durumunuz bütün bu şartlara uyuyor. Hem yılınız hem priminiz hem de sigortalı olduğunuz tarih tamam. Yapmanız gereken en yakın SGK müdürlüğüne giderek 15 yıl ve 3.600 günün dolduğuna dair bir yazı almak. İşyerinize başvurarak bu yazıyla birlikte tazminatınızı alarak ayrılabilirsiniz.
STAJYERE MAAŞ ÖDENİR
Beslenme ve diyetetik 4. sınıf öğrencisiyim. Bu yıl yaz stajımı İzmir Çiğli Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde yapacağım.
Maaş alabilir miyim? Buket IŞIK
Çanakkale 18 Mart Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 3. sınıf öğrencisiyim. Biga Mal Müdürlüğü'nde isteğe bağlı staj yapmaktayım. Bir ücret ödenecek midir? Hakan ÖZÇELİK
Her iki arkadaşımıza da cevap olacak bilgileri verelim. Yapılan son düzenlemelerle stajyerlerin maaş almaları yasal koruma altına alınmış durumda. Ancak bu arada maaş ödenmesi şartı meslek eğitimi alan ve zorunlu staj yapan öğrencilere tanınıyor.
Üç ayrı staj bulunuyor:
Zorunlu staj: Meslek lisesi ya da meslek yüksekokulu ile teknik eğitim fakültesi öğrencileri için geçerli. Burada sigortayı okul ödüyor. Ücreti ise işletmeler veriyor.
Okulun istediği staj: Meslek lisesi ve meslek yüksekokulu dışında kalan bölümlerin öğrencileri için bazen üniversiteler staj tavsiyesinde bulunuyor.
Bu durumda okul sigortayı yaptırmak zorunda. Ücret zorunluluğu yok. İşletme isterse ödüyor.
İsteğe bağlı staj: Buna staj demek çok doğru değil. Bazı öğrenciler yaz aylarında meslekleriyle ilgili firmalara gidip 'staj' adı altında çalışıyor. Burada işletmeleri uyaralım. Bu tür çalışanlar için uzun vadeli sigorta yapmak ve en az asgari ücret kadar maaş vermek zorundasınız.
Çünkü bu staj değil, normal çalışma statüsüne giriyor.
TOPLU PARA İLE EMEKLİLİK
1963 doğumlu bayan bir yakınım var. Kendisi eşi ile çok problemler yaşadığı için ayrılmak üzere. Herhangi bir sigortası yok. Bir miktar birikmiş parası var. Bu para ile emekli olabilir mi? Canan SICAKYÜZ
Emeklilik için üç şart gerekiyor. Belli bir süre sigortalı olmak, belli bir süre prim yatırmak ve belli bir yaşa ulaşmak.
Yani önce sigortalı olmak gerekiyor. sonra çalışıp prim ödenmesi lazım. Ardından işe giriş tarihine göre belirlenen yaşı da doldurmak gerekiyor.
Yani toplu para ödeyerek emeklilik diye bir sistem maalesef yok. Hatta geriye dönük eksik günleri de toplu para ile ödeyerek emekli maaşı alma durumu da yok. Şimdi hayatımızda Bireysel Emeklilik Sistemi bulunuyor. Burada 10 yıl 52 yaş şartıyla emeklilik mümkün olabiliyor. Tabi oraya da her ay prim yatırma şartı var.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
1973 doğumluyum. SSK girişim 1989. Prim günüm 6200. Ne zaman emekli olurum? (Fahri)
İşe giriş tarihiniz 23 Kasım 1989 öncesi ise 25 yıl 52 yaş ve 5525 gün şartlarınız var. 23 Kasım 1989'dan sonra işe girdiyseniz bu kez yaş şartı 53'e prim şartı ise 5600'e çıkacak. Priminiz tamam. Yaşınızın dolmasını bekleyeceksiniz.
İşe giriş tarihim 15.04.1990. 3600 gün primim var. Yaşım 46. Çalışma imkanım yok. Kaç yaşında emekli olabilirim? İsmail DEMİRÖZ
Kısmi emeklilik için 3.600 günü doldurmak, 15 yılı tamamlamak ve erkekler için 55 yaşına gelmek gerekiyor. Bu üç şarttan hangisi en son tamamlanırsa ona göre emeklilik belirleniyor. Siz 55 yaşınızın dolacağı tarihe göre 60 yaşında emekli olabilirsiniz. Tam emeklilik için ise 52 yaş ve 5525 gün şartlarınız var.
10.01.1995 sigorta başlangıcım var. 278 sigorta günüm bulunuyor. 07 12 1999'da doğum yaptım. 3600 günden nasıl faydalanabilirim? 28. 05. 1975 doğumluyum. (Ünal)
3.600 günden faydalanmak için öncelikle bu kadar priminizin olması lazım. Doğum borçlanması ile 720 gün kazanırsınız. Ancak bu yetmez. Çalışıp 3.600 günü tamamlayın, 58 yaşınızda emekli olursunuz.