Yeni tip askerlik sistemiyle ilgili yasa Meclis'te görüşülüyor. Bu yasa geçtikten sonra 100 binin üzerinde Mehmetçik'in terhis olacağı belirtiliyor. Bu askerlerimiz dönüşlerinde eski işlerine başlayabilecekleri gibi işsizlik maaşı da alacaklar. İşsizlik maaşı kendi istek ve kusuru dışında işten çıkartılanlara ödeniyor. Bunların son 3 yılda en az 600 gün priminin yatmış olması ve son 120 günde de hizmet akdine tabi çalışmak gerekiyor. Ödenen prim gününe göre de 6 ay ile 10 ay arasında asgari ücretin yüzde 40'ı ile yüzde 80'i arasında maaş ödeniyor. İşsiz kalan çalışanların çıkış bildirgelerine yazılan kod işsizlik maaşı için çok önemli. Bu yüzden ayrılırken işyerinizin bu kodları işsizlik maaşı alacağınız şekilde bildirmesi gerekiyor.
İKİ FARKLI SİSTEM VAR
Askere gidenler için de işsizlik maaşı imkanı bulunuyor. Ancak askerlik sırasında bu ödenek verilemiyor. Bu yüzden işsizlik maaşı için askerlik dönüşü başvurma şartı bulunuyor. Bu konuda iki durum söz konusu:
BİRİNCİSİ; bir çalışan yukarıda belirttiğimiz prim gün sayılarını tamamlayıp işsizlik maaşı alacak şekilde işten çıkartıldığında İŞKUR'a giderek maaş bağlatabilir. Bu çalışan maaş almaktayken askere giderse ödeneği kesilir. Ancak askerlik dönüşü 30 gün içinde tekrar başvurarak kalan ödeneklerini de almaya devam edebilir.
İKİNCİSİ; askerlik için işten çıkanlarla ilgili. İşverenler bir çalışanını işten çıkarttıklarında 10 gün içinde SGK'ya bildirmek zorunda. Bu bildirimde işçinin çıkış sebebi de belli kodlarla ifade ediliyor. Burada işsizlik maaşı alabilecek bir kodun olması gerekiyor. Askerlik için ayrılan çalışanların da bu durumunu belirten kodun işaretlenmiş olması lazım. Bildirgede belirtilen bu kod işsizlik maaşı almayı da sağlıyor.
SÜRELERE DİKKAT EDİN
Burada iki tarih çok önemli.
İşten ayrıldıktan sonra askere gidilen zamana kadar en fazla 90 gün geçmesi gerekiyor. Daha fazla beklenirse maaş hakkı olmuyor. İkincisi de terhisten sonra en fazla 30 gün içinde başvurma zorunluluğu var. Eğer bu süreyi geçirirseniz alacağınız maaşın süresinden kesiliyor.
Tabii sadece bunlar değil, yukarıda da belirttiğimiz gibi 600 gün ve son 120 gün şartlarının da yerine getirilmesi lazım.
SADECE DAMGA VERGİSİ KESİLİYOR
İşsizlik ödeneği çalışırken alınan maaş üzerinden hesaplanıyor.
Yüksek maaş alan çalışanların işsizlik ödenekleri de yükseliyor. Ancak burada bir sınır da var. İşsizlik maaşı brüt ücretin yüzde 40'ı kadar oluyor. Ancak brüt asgari ücretin yüzde 80'inden fazla olamıyor. Maaştan sadece damga vergisi kesiliyor
SSK PRİMİ YATIRILAMAZ
Ocak 1998 SSK girişliyim. Mayıs 1999'da askere gittim ve primlerim askerlik boyunca görünmüyor. 4500 gün 4A, 3000 gün de 4B primim yattı. Emre ÖZERKAN
Genel kuralı öncelikle hatırlatalım.
SSK priminizin geçerli olması için fiilen çalışma şartı aranıyor. Askere gidenin fiilen çalışması mümkün olmadığı için prim yatırılması mümkün değil, yatırıldıysa da zaten geçersiz olmuş, para boşa gitmiştir.
Çünkü çalışmadan nasıl sigortalı olacaksınız. Ancak Bağ-Kur'lu iseniz işyeriniz durduğu sürece primleriniz yatırılabiliyor. Buna bakın ve yatırılan makbuzlarla SGK'ya başvurun. Emekliliğinize bakarsak, eğer son olarak SSK ise 57 yaş, 5900 gün Bağ-Kur yattıysa 9000 gün prim ile emekli olursunuz.
MAAŞINIZ YÜKSEKSE GEÇ EMEKLİ OLUN
10.11.1969 doğumlu SGK'lı bir vatandaşım. İlk işe giriş tarihim 22.03.1988.
Bağ-Kur'dan 8758 gün, SSK'dan ise 2400 gün ödemem bulunmakta. Halen 2012 yılından bu tarihe kadar SSK'lı çalışmaktayım.
Yaş haddim 10.11.2019 tarihinde dolacak diye biliyorum. O tarihte mi emeklilik dilekçemi vereyim yoksa Ocak 2020'de zammını da alarak mı vereyim? Şu anda çalışmakta olduğum işime de 10.12.2018 tarihinde başlamıştım. Şayet aynı şirkette çalışmaya devam edersem ne yapmalıyım? Erkan ALPAYDIN
Durumunuza çeşitli açılardan bakalım. Eğer Kasım ayında dilekçe verirseniz maaşınız Aralık'ta bağlanır ve siz 2020 ile birlikte 13 adet maaş alırsınız. Ayrıca hesaplamalarda 2018 enflasyonu dikkate alınır ki o yıl enflasyon yüksek çıkmıştı. Ocak ayında dilekçe verirseniz Şubat'ta maaşınız bağlanır ve 11 adet maaş alırsınız ve 2 maaş kaybınız olur. Ayrıca 2019 enflasyonu dikkate alınır ki 2018'e göre düşük olacak. Ocak ayında yapılacak zam Kasım'da dilekçe verirseniz de bağlanacaktır.
Burada hesabı kendiniz yapın. Ancak şu anki işyerinizde çok yüksek maaşla çalışıyorsanız Ocak ayına kadar yüksek maaş alıp hatta Ocak'ta size zam da yapılacaksa onu da bekleyip tazminatı artırma durumu varsa, hesap yaparken bunu da düşünün.