Korona virüsünün ülkemizde de görülmesiyle uzaktan çalışma, yarı zamanlı çalışma ve benzeri pek çok kavram girdi hayatımıza. Durum ve uygulamalar yeni olunca da, pek çok soru yanıt bekliyor
Tüm dünyayı etkisi altına alan virüs salgını ülkemizde de çalışma hayatını olumsuz etkiledi. Birçok işyeri açılmazken evden çalışma başlatıldı.
Çalışanlardan çok soru geliyor. İşte soruların cevapları...
1- İşveren, şüpheli durum bulunması halinde çalışanların yıllık ücretli izne, ücretsiz izne veya idari izne gönderebilir mi?
Yıllık iznin kullanım süresini belirlemek işverenin inisiyatifinde olduğundan, işveren çalışanlarını yıllık izine gönderebilir. Ücretsiz izin ise tarafların karşılıklı mutabakatına bağlı olduğundan tek taraflı uygulama olanağı bulunmamaktadır.
İdari izin ise işverenin inisiyatifine bağlı olup, yıllık izinden mahsup edilemeyeceği gibi ücret ödemesi yapılması gerekir.
2- İşçiler virüs salgını nedeniyle işe gitmekten kaçınabilirler mi?
İşçinin işe gitmekten kaçınabilmesi için ciddi ve yakın tehlikenin var olması gerekir. İşçilerin yakın temasta bulunduğu bir diğer çalışanın enfekte olduğu belirlenmesine rağmen işe gelmeye devam etmesi ve durumun tespit edilmesine karşın işveren tarafından engellenmemesi durumunda işçi çalışmaktan kaçınabilir.
Bunun dışında işten kaçamaz.
3-İşçiler virüs salgını nedeniyle toplantılara katılmaktan kaçınabilirler mi?
Genel olarak çalışanın işverene karşı iş görme yükümlülüğü bulunmaktadır.
İş seyahatleri ve iş toplantılarının, yüksek risk içermesi veya güvenli olmadığı kabul edilen yerlerde gerçekleşecek olması durumunda çalışan katılmayabilir.
4-İşyerinde faaliyetin belirli bir süre durdurulması ve sonrasında telafisi mümkün müdür?
İşyerinin zorunlu nedenlerle, faaliyetin geçici olarak durdurulması veya tamamen tatil edilmesi sebebiyle İş Kanunu'nun 64. maddesi uyarınca, iki ay içinde çalışılmayan süreler telafi edilmek üzere, telafi çalışması gerçekleştirilebilir.
Bu süre şimdi 4 aya çıkartılacak.
5-Yurt dışından gelen kamu görevlileri karantinada iken idari izinli sayılır mı?
Yurtdışında bulunan kamu görevlilerinin yurda dönüş tarihinden itibaren 14 gün evde tecrit oldukları sürenin mesai günlerine tekabül eden kısımlarında idari izinli sayılmalarına karar verildi.
BİLDİRMEYEN ATILABİLİR
6-Çalışan rahatsızlığını bildirmezse ne olur?
Çalışanlar, virüsten dolayı enfekte olmuşsa yahut böyle bir belirti varsa bu durumu derhal işverene bildirmekle yükümlüdürler. Bu yükümlülük, çalışanların işverene sadakat yükümlülüğü kapsamında hem İş Kanunu'nda hem de 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nun 19. Maddesi'nde belirtilmiş ve düzenlenmiştir.
Çalışan bu riski bildirmezse tazminatsız atılmaya kadar tedbir alınabilir.
7-İşyerimiz kapandı. Kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilir miyiz?
Bunun için işyeri sahibinin İŞKUR'a müracaat etmesi gerekiyor.
İŞKUR virüs sebebiyle işlerin durup durmadığını inceleyecek ve buna göre karar verecektir.
8-Evden çalışanlara yemek parası verilir mi?
Eğer yaptığınız iş sözleşmesinde yemek parası alacağınız yazılı ve bu parayı her ay maaşınızla alıyorsanız evden çalışma sırasında da ödenecektir.
Çünkü evden çalışan ile işyerinde çalışan arasında özlük hakları açısından fark uygulanamaz. Evden çalışanlara da ücretleri ve diğer hakları tam olarak ödenir
9-Rapor alan çalışanların ücretleri kesilir mi? İzinleri azalır mı?
Virüs ya da başka sebeple rapor alan çalışanların ücretleri 2 günden sonra SGK tarafından ödenir.
Burada hesaplama ayakta tedavilerde brüt maaşın üçte ikisi şeklinden yapılır. Örneğin 14 gün rapor alan bir çalışana 12 günlük brüt ücretinin üçte ikisi ödenir. Raporlu günler yıllık izinden düşülmez.