Baş ağrısı, hiçbirimizin yabancısı olmadığı bir durum. Hemen herkesin yaşamı boyunca birkaç kez deneyimlediği bu ağrı, şiddeti ve sıklığı ile pek çok kişinin yaşam kalitesini düşürüyor. Doktora gitmeyi sevmeyen, buna karşılık ilaçları korkusuzca ve çokça kullanan birçok insan, sık yaşadığı baş ağrılarına karşı sürekli kuvvetli ağrı kesici hap kullanıyor. Ancak çekilen ağrıyı gidermesi için gelişigüzel alınan bu ilaçlar, vücutta fazla birikime yol açarak bir süre sonra bizzat ağrının nedeni haline geliyor. Ağrılar kronikleşiyor ve ataklar her gün gelmeye başlıyor.
Araştırmalara göre erkeklerin yüzde 90'ı, kadınların ise yüzde 95'i bir yıl içinde en az bir kez baş ağrısı çekiyor. Baş ağrısı 300'den farklı nedenle ortaya çıkabiliyor. Bir duruma bağlı olarak ortaya çıkan baş ağrılarına "ikincil baş ağrıları" adı veriliyor. Bu durum bazen enfeksiyon, bazen damar tıkanıklığı, bazen tümör olabiliyor. Daha sıklıkla görülen migren veya gerilim baş ağrısı "birincil baş ağrısı" olarak nitelendiriliyor.
TETİK FAKTÖRLER
Bir duruma bağlı olmaksızın ortaya çıkan baş ağrılarında objektif olarak gösterilebilir bir neden yok. Baş ağrısını ortaya çıkaran nedenlere "tetik faktörler" adı veriliyor. Kişiler çoğunlukla "Üzülünce, sıkılınca, aç kalınca, uykusuz kalınca ağrım oluyor" gibi cümlelerle ağrıyı ifade ediyor. Ağrıyı tetikleyen bu durumlar beyin damarlarında bazı kimyasal olayları ortaya çıkararak ağrı sinirini uyarıyor ve baş ağrısına neden oluyor.
MİGREN ÇÖZÜMSÜZ DEĞİL
Migren tümden ortadan kaldırılabilir bir durum olmadığı için bazen hastalar çaresizlik hissedebiliyor. Ama yine de ağrı ile yaşamak kader değil. Günümüzde çok etkili ilaçlar var. Bunlarla ağrıları tedavi edip ağrı sıklığını azaltmak mümkün. Dolayısıyla kişi hekime başvurduğunda, doğru tedavi hayatını daha yaşanılabilir hale getirebiliyor. Tedavide ilaçların yanı sıra kişiye ağrıyı ortaya çıkaracak nedenlerle nasıl başedeceği de öğretiliyor. Hiç doktora başvurmadan, gelişigüzel ağrı kesici kullanarak baş ağrısı ile mücadele etmek ise son derece sakıncalı. Doğru kullanmadığı takdirde kişide bu kez ilaca bağlı ağrılar ortaya çıkıyor. İlaç aşırı kullanımı, kötü kullanım veya yanlış kullanım bu kez ağrının nedeni olabiliyor. Bunun için hekim kontrolünde yerinde ve doğru ilaç kullanmak çok önemli. En sık görülen baş ağrısı türü gerilim baş ağrıları. İkinci sırada ise migren yer alıyor. Baş ağrısı kadınlarda biraz daha fazla olmakla birlikte erkeklerde, hatta çocuklarda da görülebiliyor.
Hayatınızı düzenleyin
Yaşamımızda bazı alanları düzenleyerek baş ağrılarını en aza indirebiliriz.
* Uyku saatleriniz düzenli olsun: Az uyku gibi çok uyku da baş ağrısı yapar. Her akşam belli bir saatte yatıp, sabahları aynı saatte uyanmaya çalışın. Hafta sonu ve tatillerde de bu düzeni bozmayın.
* Hareketli olun: Egzersiz yaparak vücudunuzun mutluluk hormonlarını düzenli salgılamasını sağlarsınız. Bu da sizi daha mutlu va sağlıklı kılar. Ağrı bedeninize uğramaz.
* Aç ve susuz kalmayın: Açlık ve susuzluk, baş ağrısının sık görülen nedenlerinden biridir. Öğün atlamayın, düzenli su için ve uzun süre aç kalmayın.
* Stresinizi azaltın: Olayları ve insanları değiştiremeseniz de bakış açınızı değiştirebilirsiniz. Çok steresli olduğunuzu düşünüyor ve bu durumu kendi başınıza değiştiremiyorsanız profesyonel yardım almaktan çekinmeyin.
* Gevşemek için nefes egzersizi yapın: Gün içinde birkaç dakikanızı kendinize ayırarak birkaç kez derin ve yavaş nefes alıp verin. Nefes egzersizi stresi gidermede basit ama çok etkili bir yöntemdir.
Kutu..kutu
Acilen doktora başvurmayı gerektiren durumlar:
* Haftada üç günden fazla ağrı atağı varsa,
* Kişi her gün ya da gün aşırı ağrı kesici alma ihtiyacı duyuyorsa,
* Baş ağrısına ense sertliği ve ateş eşlik ediyorsa,
* Baş ağrısı ile birlikte nefes darlığı, göz, kulak, burun ile ilgili bir şikayet varsa,
* Halsizlik, konuşma zorluğu, uyuşma gibi belirtiler ağrıya eşlik ediyorsa,
* Baş ağrısı kafa travması ile başladıysa ve devam ediyorsa,
* Şiddeti artıyor ve geçmiyorsa
* Yaşadığınız en şiddetli ve ilk baş ağrısı ise
* Baş ağrısı 50 yaşından sonra başladıysa mutlaka hekime başvurmak gereklidir.
Ağrıyı tetikleyen faktörler:
* Stres (Bir olay sırasında veya ertesinde)
* Yiyecekler ve içecekler (Çikolata, konserve gıdalar, peynir, alkol, özellikle şarap, kafein yoksunluğu)
* Parlak ışık
* Koku (Parfüm, bazı kimyasallar)
* Hormonal değişiklikler (adet dönemi, doğum kontrol hapları)
* Hava değişimi (rüzgar, aşırı soğuk veya sıcak)
* Psikolojik faktörler (Depresyon, kaygı, üzüntü)
* Öğün atlama, aç kalma
* Az uyumak veya aşırı uyumak
* Fizik travma (uzun süreli koşu, aşırı egzersiz, sıcakta çalışma)