Geçen Perşembe Merkez Bankası Para Politikası Kurulu yeni Başkan Erdem Başçı ile olağan aylık toplantısını yaptı. Kurul faiz oranlarını değiştirmedi, mevcut sevilerinde bıraktı, zorunlu karşılıklarda ise küçük yukarı yönlü revizyona gitti. Para Politikası Kurulu'un aldığı önlemlerin elbette bir anlamı ve önemi var. Ancak, ön plana çıkması gereken Merkez Bankası'ın vermek istediği mesajdı aslında.
Hemen belirtelim, Merkez Bankası yeni dönemde de benzer ekonomik konjonktür çerçevesinde, benzer önlemlerin devam edeceği mesajını vermek istedi son toplantıda aldığı kararlarla. Merkez, bir yerde "duruşumuz değişmeyecek" dedi. Biliyorsunuz, geçen hafta başkanlık değişiminde Merkez Bankası'nın politikalarında bir değişim olup olmayacağını çok tartıştık. Kaygılar malum... Merkez Bankası'nın bağımsızlığından ödün verilir mi? Siyasi otoritenin, başta kur politikaları olmak üzere, taleplerine olumlu yanıt gelir mi?
Aslında yersiz olan bu kaygılar ilk toplantı ile yanıtlanmış oldu. Merkez Bankası iki temel hedefe devam edecek ve bu iki temel hedef için atmaya başladıkları adımları sürdürecek. Birincil hedefi fiyat istikrarı Merkez Bankası'nın. Zaten fiyat istikrarı amacı kanunda açıkça belirtiliyor. İkincil hedefi ise finansal istikrarı sağlamak.
DÜŞÜK ENFLASYON
Sırayla gidelim...
Fiyat istikrarı, yani düşük enflasyon oranı konusunda Merkez Bankası rahat. Çünkü, enflasyonun izlediği patikanın kendi hedefleriyle uyumlu gittiğini düşünüyor. Merkez Bankası'nın 2011 yılı enflasyon beklentileri şöyle: Petrol fiyatlarındaki artışın kısa vadede enflasyon üzerinde yukarı yönlü baskı yaratması kaçınılmaz. Her ne kadar kısa vadede enflasyon yükselişe geçse de, yıl içinde dalgalanacak ve yılı büyük olasılıkla yüzde 5.5 seviyesinde kapatacak.
Merkez Bankası'nın bu beklentilerinin gerçeklerle ne denli örtüştüğünün yanıtını "beklenti anketinde" arayalım. Merkez Bankası'nın Nisan ayı ikinci döneme ait yaptığı beklenti anketine göre katılımcılar enflasyonun bu ay sonunda yüzde 0.75, Mayıs ayında da yüzde 0.62 olacağını öngörüyor. Yıl sonu beklentileri ise yüzde 6.9. Oysa bu tahminleri Ocak ayında yüzde 6.56 idi. Anlaşılıyor ki, katılımcılar enflasyon konusunda hem Merkez Bankası kadar iyimser değil hem de ileriye yönelik artacağı görüşünü taşıyor. Neyse, önemli olan Merkez Bankası'nın beklentileri... Ayrıca, 2011 yılında büyümenin ılımlı olacağı, geçen senenin son çeyreğindeki hızlı iktisadi faaliyetlerin devam etmeyeceği gerçeği de enflasyonun yüzde 5-6 bandında gerçekleşebileceği olasılığını yükseltiyor. Dolayısıyla, Merkez Bankası faiz oranlarını aynı seviyede tuttu özetlediğim argümanlar çerçevesinde.
FİNANSAL İSTİKRAR
Gelelim ikincil hedef finansal istikrara...
İç talebin kredilere bağlı olarak güçlü seyretmesi, buna karşın dış talebin zayıf performansı cari açığın artmasına neden oluyor. Cari açığın ve kredi hacminin artmasıyla tehlikeye giren finansal istikrar karşında Merkez Bankası bir taraftan zorunlu karşılıkları yukarı çekiyor diğer taraftan da kısa vadeli faiz oranlarında borç alma ve verme arasındaki koridoru genişletiyor. 750 baz puan olan faiz koridorunu da değiştirmedi Merkez Bankası. Ancak, zorunlu karşılıklarda bir kez daha artırıma gitti. 1 aylık TL hesaplarına uygulanan zorunlu karşılığı yüzde 15'den yüzde 16'ya çıkardı. Aynı zamanda, döviz tevdiat hesaplarındaki zorunlu karşılıkları da vadelere göre çeşitlendirdi ve yüzde 11'den 12'ye ve 11.5'e yükseltti. Böylece, piyasalardan, 1.4 milyar dolar ve 1.5 milyar TL sterilize edecek 13 Mayıs itibariyle.
Sözün özü, Merkez Bankası fiyat ve finansal istikrar hedeflerine odaklanacak diğer dönemdeki gibi. Kısa vadeli faizlerdeki koridoru, politika faiz oranı ve zorunlu karşılıklarda kullanacağı araçları olacak. Özetle, rotada değişim yok.