Birkaç ay önce tahtını dolara kaptıran altın, küresel belirsizliğin en yüksek seviyelere çıktığı şu günlerde ilginç bir seyir izliyor. "Acaba yükselsem mi, yoksa yerimde mi kalsam" kararsızlığı yaşıyor açıkcası.
Altının tahtını kaptırmasını, özellikle de dolara, beklemiyorduk. Küresel spekülatörler, daha doğrusu para sihirbazları bazı gelişmeleri gerekçe gösterip altından dolara yöneldiler. Altın fiyatları, spekülatörlerin bu hamlesi sonrasında 1900 dolarlardan 1600 dolara gerilerken altının gerçek yatırımcıları pozisyonlarını terk etmediler.
Dünya Altın Konseyi'nin geçen hafta başında yayımladığı 3. çeyrek altın istatistikleri yazımızın başlığı olan sorunun yanıtına dair bazı sinyaller içeriyor. İlginç bulgular şöyle:
Geride bıraktığımız çeyrekte altın talebi yüzde 6 seviyesinde yükselmiş. Talep edilen toplam 1.013 ton altının parasal karşılığı 57.7 milyar dolara ulaşıyor.
AVRUPA'DAN İLGİ
Küresel belirsizliğin baş aktörü Avrupa altın talebini artıran coğrafyanın ilk sırasında bulunuyor. Avrupa ülkeleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 135 daha fazla altın talebinde bulunmuşlar. 3 aylık dönemde Avrupa'nın yaptığı altın miktarı 118 ton. Parasal karşılığı ise 4.6 milyar euro. Sürekli zenginleşen ve liberalleşen Çin de altın talebini yüzde 13 artırmış 3. çeyrekte. Ancak, rakamlara göre, Çin halkı mücevher altını tercih ediyor. Bu arada şu eklemeyi yapalım. Çin'le beraber en fazla altın talebinde bulunan Hindistan 3. çeyrekte frene basmış. Bu yüzden Hindistan'ın altın talebi yüzde 26 gerilemiş.
Altının tahtını geri alabileceği ile ilgili en önemli bulgu, altın talebinin ivmelenmesinde itici gücün yatırım amaçlı altın talebinden gelmesi. Yatırım cephesinden gelen talep yüzde 33 yükselerek 468 tona çıkmış. Geçen yılın aynı döneminde yatırım amaçlı altın talebi 352 ton seviyelerinde idi.
Yatırım amaçlı altın talebi hem bireysel hem de kurumsal tasarruf kesimlerinden yapılıyor. Özellikle, küçük çubuk ve para şeklindeki altın taleplerinde belirgin bir yükseliş olduğu vurgulanıyor raporda. 3. çeyrekte bireysel yatırımcılar 390 ton büyüklüğünde bu tür altınlara talep göstermişler. Kurumsal cephede ise mali kurumların kurdukları yatırım fonları ve merkez bankaları var. Yatırım fonlarında kullanılan altın talebi yüzde 58 artmış. Tabii, tasarruf sahiplerinden altın ve altına dayalı menkul kıymetlere karşı yoğun ilgi gelince yaklaşık 77 ton altın kullanmış yatırım fonları. Merkez bankaları resmi rezervlerindeki altın miktarı ise 148.4 ton seviyesinde. Rekor ABD'de. Rezervdeki altınları 8.1 ton. İkinci sırada 3.4 ton ile Almanya ve 2.8 ton ile İMF geliyor. Farkındayım, sizi biraz rakamlara boğdum... Sadede geleyim...
NEDEN ALTIN?
Altın talebinin bu oranlarda yükselmesinin temel nedenleri, küresel düzeyde enflasyonların yükselmesi, ABD'nin notunun düşürülmesi, euro bölgesi ekonomilerinin borç çıkmazında bulunmaları, birçok finansal enstrümanların getirilerinin yerinde sayması ve küresel belirsizlik faktörlerine dayandırılıyor.
Yani ekonomi karıştığında ve bazı makroekonomik verilerde bozulma olduğunda altın talebi hemen pozitif yönde etkileniyor. Birkaç aydır altın fiyatlarının soluklanmasının altında Ağustos ayında yaptığı hızlı ralli yatıyor. 1.702 dolar fiyatla kısa süre içinde 1.900 dolara sınırını aşmıştı. Dolayısıyla, hızlı çıkışa neden olan faktörler bugünde varlığını koruyor.
Euronun geleceğinin karanlık olması, yene Japonya Merkez Bankası'nın ve İsviçre frangına İsviçre Merkez Bankası'nın önlemler alması dolara yönelim getirdi. Peki, doların diğer para birimleri karşısında değer kazanması ABD'nin işine gelir mi? Hayır. Çünkü, ABD'nin dış ticaret açığı 558.2 milyar dolar düzeyinde. Üstelik büyüme sorunu ve yüksek işsizlik gibi temel sorunlarda doların orta ve uzun vadede itibarını zedeliyor. Sonuçta, altın kısa vadede olmasa da, orta vadede tahtını yeniden alacak gibi görünüyor.