FED'in 24 ve 25 Ocak'ta yaptığı toplantıdan beklenen sonuçlar çıktı. FED Açık Piyasa Komitesi politika faiz oranını değiştirmedi, yüzde 0-0.25 aralığında tuttu. 3. parasal genişleme programını da açıklamayarak piyasaların hevesini kursağında bıraktı. Ama, yine de fırsat kollayan piyasalar sanki toplantıdan büyük sürpriz çıkmış gibi coştu.
Öncelikle FED'in kararlarına bakalım, ardından piyasalara nasıl bir yansıması olur sorusunun yanıtını arayalım...
FED'in web sitesinden hem Başkan Bernanke'nin basın toplantısını izledim hem de yayımlanan duyuruyu okudum. Amerika Merkez Bankası da ikili hedef uyguluyor. Birincisi fiyat istikrarı ikincisi düşük işsizlik oranı. Bu bağlamda, temel makro ekonomik indikatörlerin şuan ki seviyelerini göz önünde bulundurarak politika faiz oranının mevcut düşük oranı "en az" 2014 yılının son çeyreğine kadar korunacak. Yani, FED, kısa süre içinde belirgin toparlanmaya rağmen parasal sıkılaştırmaya gitmeyecek, büyümeyi destekleyen gevşek para politikalarına yaklaşık 3 yıl daha devam edecek.
BEKLENTİLER OLUMLU
FED bu kararı verirken göz önünde bulundurduğu temel parametrelerle ilgili yaptığı projeksiyonlar oldukça iyimser. Kasım ayında 2012 yılı işsizlik oranı tahmini yüzde 8.7 iken, son toplantıda bunu yüzde 8.5'e revize etti. Bu yılki büyüme oranını da yüzde 2.7 düzeyinde öngörüyor. Gelecek yıl yüzde 3.2'ye, 2014 yılında da yüzde 4'e ulaşacak ABD'nin büyüme hızı. Ana hedefi olan fiyat istikrarına yönelik beklentisi de iyimserleşti FED'in. Yüzde 2 oranında beklediği enflasyonu yüzde 1.8'e çekti. Ancak 2013 ve 2014 yılında yeniden yüzde 2'ye yükselecek. Aynı zamanda, para politikalarında baz aldığı "çekirdek enflasyona" yönelik beklentileri tamamen TÜFE'ye paralel.
2014 yılını aşan yani daha uzun vadeli beklentileri ise sırasıyla şöyle; büyüme yüzde 2.3 ile yüzde 2.6 aralığında, işsizlik oranı 5.2-6 bandında, enflasyon yüzde 2 seviyesinde sabit kalacak.
Ekonomik ve finansal belirsizliğin minimize edilmesi için fiyat istikrarı ve düşük işsizlik oranı hedeflerine yönelik uygulanan politikaların mümkün olduğunca anlaşılır bir dille şeffaf şekilde kamuoyuna duyurulacağının altı gerek Bernanke'nin konuşmasında gerekse yazılı metinde birkaç kez vurgulanıyor. Sırası gelmişken bir hatırlatma yapalım, Türkiye'de Merkez Bankası ne yazık ki, politika araç bileşiminin nasıl uygulandığı, diğer bir deyişle, para politikalarının anlaşılabilirliği konusunda zayıf kalmış, bu yüzden belirsizliğe neden olmuştu.
ETKİ KALICI MI?
Gelelim sorumuza... FED'in aldığı bu karar ve öngörüler piyasalara nasıl yansır?
Dün itibariyle piyasalarda bahar havası estirdi FED. Ya da piyasa tabiri ile piyasaları coşturdu. Ben yazımı kaleme alırken İMKB 100 Endeksi yüzde 3'ün üzerinde yukarıda, gösterge tahvil faiz oranı da yüzde 5.5 aşağıda idi. Dolar ise uzun aradan sonra ilk kez 1.80'in altına geriledi. Üstelik Merkez Bankası'nın günlük döviz satımlarını durdurduğu bu haftada. Gelişmekte olan ülke hisse senedi piyasalarında da benzer tablo oluştu. MSCI Gelişmekte olan Ülke Endeksi de dün yüzde 0.8 seviyesinde yükseldi.
Kritik sorumuz bahar havası ne kadar sürer?
Piyasalardaki bu iyimserliğin tek nedeni var: FED, şuan da yüzde 0.25 olan politika faiz oranını "2014 yılının sonuna kadar koruyacağım" dedi. Daha önce, 2013 yılının ortasına kadar demişti. Parasal genişleme gibi herhangi bir sürpriz karar çıktı mı FED toplantısından? Hayır. Dolayısıyla, geçen hafta Yunanistan'ın tahvil tıraşlama operasyonunun arkasına sığınan piyasalar bu haftada deyim yerinde ise mazeretlerini buldular: FED süreyi uzattı.
Sözün özü, piyasalardaki bahar havasının geçici olduğunu düşünüyorum. Gerçekten piyasalarla hava durumu çok paralel gidiyor son aylarda. Bir açıyor bir kapıyor. Kış ayındayız, güneş görürseniz aldanmayın...