Televizyonlarda ve gazetelerde alışageldiğimiz görüntüler yer alıyor birkaç gündür. Havaalanlarında, otobüs terminallerinde alabildiğince kuyruklar oluşturmuş telaşlı insanlar bir yerlere gitme gayretinde. İstanbul Atatürk Havaalanı'nda ailesiyle Amerika'ya gidecek ünlü bir işadamımıza mikrofon uzatıyorlar "Bu tatile çok ihtiyacımız vardı" diyor. Sadece ünlü işadamı değil, hemen hemen tüm terminal röportajlarında aynı sözler sarf ediliyor; "Yorulduk dinleneceğiz, tatil iyi gelecek."
Bu açıklamaları duyunca takvimi alıp yaz tatilinin, bir önceki bayramın üzerinden kaç gün geçtiğine ve okulların ne zaman açıldığına baktım. Sadece bir ya da bir buçuk ay geçmiş. Tabii, ister istemez aklımdan geçirdim... Bu kadar kısa sürede nasıl olur da 9 gün gibi uzun bir tatile ihtiyaç duyulabilir? Neyse... Tatil tatildir. Her zaman iyidir..
İLGİNÇ VERİLER
Bayram tatilinin uzaması ve normal bir tatile dönüşmesi ekonomiye ciddi kazanımlar sağlayacak gibi görünüyor. İşte dikkat çeken birkaç rakam...
* Türkiye Otobüsçüler Federasyonu Başkanı Mehmet Erdoğan'a göre 15 milyon kişi seyahat yapacak tatil süresince.
* Bu seyahatler sonucunda karayolu yolcu taşımacılığı sektörü 250-300 milyon TL ciroya sahip olacak. Hiç fena değil 9 gün için.
* Havayolu taşımacılığı da yoğunluğunu aşmak için 500 civarında ek sefer koymak zorunda kalmış.
* Seyahat yapanların en az 1 milyonu yurtiçi tatil yerlerine gidiyormuş. Bu durumda, yolculuk yapanların büyük çoğunluğunun başka şehirdeki yakınlarını ziyaret etme amacı taşıdığını söyleyebiliriz.
* Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği'ne göre başta Antalya olmak üzere deniz, kum, güneş turizminin öncü yerlerindeki turistlik tesislerde doluluk oranı yüzde 100'lere yaklaşmış. Pişmanlık yasasından yararlanıp bari bugünden sonra gideyim deseniz bile ne bilet bulabileceksiniz ne de konaklama yeri...
* Yaklaşık 250 bin vatandaşımız yurtdışına çıkıyormuş. Uzun tatil olması nedeniyle uzak ülkelerde tercih edilmiş.
* Yurtdışı olarak Avrupa'yı tercih edenler 2 ila 23 bin TL arasında bir maliyete katlanacak. Bu durumda gelin Uzakdoğu seyahatlerinin bedelini siz hesaplayın...
* Bayram için 2.5 milyon küçükbaş, 800 bin büyükbaş hayvan satışı bekleniyormuş. Fiyatı da 400 TL'den 10 bin TL'ye kadar çıkıyormuş. Eğer öngörülen sayıya ulaşılırsa derileri de 100 milyon TL gibi gelir yaratacak toplayan kurumlara. Türk Hava Kurumu ne yazık ki bu konudaki tekel konumunu yitirdi.
KAPİTALİZMİN GEREĞİ
Uzun tatilin ekonomiye katkısı gerçekten kayda değer. Şöyle basit bir mantıkla tatillerin ekonomi için faydalı olduğunu iddia edebiliriz. Ne güzel tüketim oluyor, turizm, ulaşım, konaklama ve haberleşme gibi bazı sektörler canlanıyor ve işçi istihdam ediyorlar. Doğru düz mantıkla kısa vadeye bakarsak hoş bir tablo çıkabilir karşımıza. Oysa tüketime dayalı iç talep ağırlıklı büyümenin uzun vadede ekonomiye yansıması hiç de iç açıcı olmuyor. Neyle tüketiyoruz? Kredi ve kredi kartlarıyla... Gelecek gelirlerimiz ipotek altına alınıyor mu? Bankaların takipteki alacakları artıyor mu? Evet... Tasarruflar tabii ki eriyor aynı zamanda. Son 3 yıldır tarihinin en düşük rakamlarında seyrediyor tasarruf oranı. Sonrası malum; cari açık...
Ne yaparsınız kapitalizm böyle bir sistem. Tamamen tüketim üzerine kurgulanmış. Kışın karpuz ve çilek yiyeceksiniz, sabaha kadar cep telefonuyla konuşacaksınız. Hasta olmaz mı insan? Ne güzel ilaç sektörü kazanacak. Her bilim dalı insanlığa hizmet ediyor, iktisat hariç. Burada tam tersi... İnsanlar iktisat bilimine hizmet ediyor. Yani at arabası arkada...
Tam harcamaları yapmışsınız, deniz kenarında uzanmış bir taraftan gazetenizi okuyorsunuz bir taraftan güneşleniyorsunuz. Böylesine güzel bir ambiyansta benim yazımın konusuna bakın... Önümüzdeki hafta başta ABD borç tavanı sorunu olmak üzere yoğun gündemle bir arada olmak dileğiyle bayramınızı kutlarım...