Geçen yıl Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'nın hazırladığı bir yönetmelikle, yolcu ve yük taşıyan ticari araçlara kış lastiği kullanma zorunluluğu getirilmiştir. Öte yandan, İzmir Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü'ne 2013 yılının başında yazdığı yazıda, kentimizde ortalama hava sıcaklığının 7 derecenin altına düşmediğine dikkat çekerek, şehir içinde kış lastiği takma zorunluluğunun bulunmadığını dile getirmiştir.
Bir yanda Bakanlığın halen yürürlükte olan uygulaması ile yazılı ve görsel basında kış lastiği zorunluluğunun sık sık işlenmesi, diğer yanda İzmir Valiliğinin yazısı, ticari araç kullanan üyelerimizin zihninde soru işaretleri uyandırmıştır.
Ayrıca İzmir için geçerli olmayan kurallar, özellikle şehirlerarası çalışan araçların sürücülerini yanılgıya düşürebilecek ve mağdur durumda kalmalarına neden olabilecek mahiyettedir. Bu nedenle bugünkü yazımızda yönetmelik ve uygulamalar hakkında ayrıntılı bilgiler vermenin ve konuya açıklık getirmenin yararlı olacağını düşünüyorum.
Karayollarının emniyeti
2012 yılında, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı bir yönetmelik hazırlamış, yolcu ve yük taşıyan ticari araçlara kış lastiği kullanma zorunluluğu getirmiştir. Bu yıl özel araçlara da bu zorunluluk getirilmiştir. Yani, halen yürürlükte olan bu uygulamaya göre,1 Aralık -1 Nisan tarihleri arasındaki dönemde, ticari ve özel araçlar kış lastiği kullanmak zorundadırlar. Burada amaç kış şartlarında karayolu emniyetinin gözetilmesidir.
Kanaatimizce bu son derece yerinde bir uygulama olmuştur. Avrupa'daki tüm ülkeler bu teknoloji ürününden yararlanırken, Türkiye'de de karayollarını kullanan araçlara emniyetli lastik kullanma mecburiyetinin getirilmesi doğru bir uygulama olmuştur. Böylece, her yıl yüzlerce vatandaşımızın yaralandığı ve hayatını kaybettiği trajik trafik kazalarının bir nebze de olsa önlenebileceği ümit edilmektedir.
Trafikten Men
Araçlarında kış lastiği kullanmayan özel araçlar ve ticari araç sürücülerine 77 lira para cezası uygulanacaktır. Ayrıca lastiklerinin kullanımının tehlike yaratması durumuna göre araçlar trafikten men de edilebileceklerdir. Uygulama, taksici, minibüsçü, servisçi ve benzeri yolcu taşıyan ticari araçlar ile, kamyoncu, evden eve nakliyatçı, kamyonetçi ve benzeri yük taşıyan ticari araçlar için geçerli olacağından, tüm şoför esnafımızı yakından ilgilendirmektedir.
Yönetmeliğe göre, kış lastiğinin denetimi yetkili Bakanlık personeli, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın sınır kapılarındaki birimleri ve belediyelerin denetim birimleri tarafından yapılacaktır.
İzmir'de durum
Bilindiği gibi, Türkiye'nin coğrafi konumu gereği, iller arasında mevsim farklılıkları bulunmaktadır. Yani Doğu Anadolu'daki kentlerimizde kar yağarken, Akdeniz ve Güney Ege'de bulunan illerimizde denize bile girilebilmektedir. İklim şartlarından doğacak farklılıkları gidermek adına yayınlanan yönetmeliğe göre; 1-Şehirlerarası ulaşımda kış lastiği zorunluluğu belirlenen zaman dilimi içinde geçerli olacaktır, 2-Şehir içi ulaşımlarda ise hava şartlarına göre zorunluluk kararını ve süresini İl Valiliği verecektir.
İzmir açısından değerlendirirsek, İzmir Valiliği zorunlu kış lastiği takma kararını almamıştır. İzmir Valiliği, İl Emniyet Müdürlüğü'ne yazdığı yazıda, kentimizde ortalama hava sıcaklığının 7 derecenin altına düşmediğine dikkat çekmiştir. İzmir Valiliği, meteorolojiden alınan bilgilere göre, 1 Aralık -1 Nisan tarihleri arasında da kentte hava sıcaklığının 7 derecenin altına düşmeyeceğini belirtmiş, bu nedenle İzmir'de kış lastiği takma zorunluluğunun bulunmadığını dile getirmiştir.
Ancak bazen hava tahminlerinin ve sıcaklık değerlerinin beklentilerden farklı geliştiği de bilinen bir gerçektir. Dolayısıyla, beklenmedik hava şartları karşısında kış lastiği zorunluluğunun İzmir'de de uygulanması da ihtimal dahilindedir. Çünkü, İzmir Valiliğinin meteorolojiden alacağı aylık sıcaklık değerlerine göre, 2014 yılında farklı bir değerlendirme yapması da olasıdır. Bu noktada şoför esnafımıza tavsiyem, kayıtlı bulunduğu odalarla irtibatı koparmamaları ve olası mevsimsel değişiklikler karşısında değişme ihtimali bulunan kararları takip etmeleridir.