Rusya-Ukrayna savaşı ile birlikte ayçiçek ekiminde üretim alanlarının daralması Türkiye'yi alternatif yağ türlerine yönlendirdi. Tarım ve Orman Bakanlığı da bu kapsamda ayçiçeğe göre yüzde 20 daha fazla yağ elde edilen kanolaya ilişkin çalışma başlattı. Bakanlık, ayçiçeği yerine kanola ekilmesi durumunda Türkiye'nin yağ ihtiyacının büyük oranda karşılanacağını tespit etti.
YENİ EKİM ALANLARI
Türkiye'de geniş bir ekim alanına sahip ayçiçeği ile kıyaslandığında su tüketimi ayçiçeğine göre üçte bir oranında daha az. Aynı şekilde ayçiçeğine kıyasla kolza yetiştiriciliğinde yüzde 45 daha fazla yağ elde ediliyor. Bu nedenle, başta Trakya Bölgesi olmak üzere uygun alanlarda ayçiçeği yerine kolza ekilmesi durumunda Türkiye'nin yağ sıkıntısı çözülecek. Adı biyoyakıtla birlikte anılan kanola bugün, soya ve ayçiçeğinden sonra dünyanın en fazla üretilen üçüncü yağı. Kanola (kolza) dünya yağlı tohumlu bitkiler üretiminde soyadan sonra ikinci sırada yer alırken, kolza danesinde bulunan yüzde 38-50 yağ ve yüzde 16-24 protein ile önemli bir yağ bitkisi. Tarım ve Orman Bakanlığı, birim alandan yüksek yağ verimi sağlaması, kışlık olarak ekilebilmesi, küspesinde yüksek kalite ve oranda protein bulunması, erken hasada geldiği için ikinci ürün ekimine imkan sağlaması nedeniyle kolza ekim alanlarının genişletilmesinin ülke ekonomisine yarar sağlayacağı görüşünde.
ÜRETİM 93 KAT ARTTI
TÜRKİYE'DE kolza üretimi 2002 yılında bin 500 ton iken 2021'de 140 bin tona yükseldi. Üretimin yaygınlaştırılması amacıyla projelere yüzde 75 hibeli tohum desteği verildi. Yine Fark Ödemesi Desteği kapsamında kilogram başına 50 kuruş olan birim destek miktarı 2021 yılında yüzde 60 artırılarak 80 kuruşa, sertifikalı tohum kullanım destek miktarı da yüzde 300 artırılarak dekar başına 5 TL'den 20 TL'ye çıkarıldı.
■ BARIŞ ŞİMŞEK