Seçim yaklaştıkça piyasaların geleceğine yönelik belirsizlikler artıyor, tahmin yapmak da zorlaşıyor. Aslında genel olarak trendin yönünü kestirebiliyoruz. Borsanın kısmen yükselmeye devam etme olasılığı yüksek görünüyor, kurların ve faiz oranlarının da fırlamayacağı kesin. Ancak, bu sürecin nereye kadar hangi ölçülerde gerçekleşebileceği hakkında sağlıklı yorumlar yapamıyoruz.
Nereye kadar ve hangi ölçülerde sorusunun yanıtları hem dışarıdaki ekonomik gelişmelere hem de Türkiye'deki ekonomik ve siyasi gelişmelere göre verilecek. Tabii, bulunduğumuz coğrafyadaki siyasi çalkantıları da eklemeyi unutmayalım...
Dışsal faktörlerle başlayalım...
Dışsal faktörlerin başında bugün ABD Merkez Bankası FED'in yapacağı toplantı ve sonuçları geliyor. Faizlerle ilgili alacakları kararda 2 olasılık da söz konusu. Ya sabit tutacaklar, ya da faizleri yükseltecekler. Bence, birinci olasılık daha ağır basıyor. Yani, kısa vadeli faiz oranlarına dokunmayıp uzun süredir mevcut olan yüzde 0.25 seviyesini koruyacak FED. Bu yıl itibariyle uygulamaya başladığı ve Haziran ayına kadar devam eden ikinci parasal genişleme politikaları yüzünden şimdiden parasal sıkılaştırmaya başlamayacaktır.
AVRUPA'DA DURUM
FED'in faiz kararında ikinci olasılık için "acaba" diyebilmemizin temel nedeni Avrupa Merkez Bankası'nın faiz artırım sürecine başlamış olması. Avrupa Merkez Bankası son toplantısında politika faiz oranını yüzde 1'den yüzde 1.25'e yükseltmişti.
Küresel piyasaları etkileyecek diğer bir dışsal faktör ise krizdeki bazı Avrupa ülkelerinin durumu. Portekiz yardım talebinde bulundu. Yunanistan'ının itfası gelen tahvilleri ne yapacağı merak konusu. Kaçınılmaz olarak Yunanistan'ı borç yeniden yapılandırması bekliyor. Türkiye de 2001 krizinde böyle bir yönteme başvurmuştu hatırlarsanız. Vadesi gelmiş tahvillere nominal değerleri ödenmemiş, o tutarda getirileri farklı yeni tahvillerde takası yapılmıştı. Böylece, Hazine de faiz baskısı yemeden rahat bir nefes almıştı. Şimdi, sıra Yunanistan'da.
Gerek ABD'nin gerekse Avrupa'nın ekonomik performansları ve buna bağlı olarak merkez bankalarının alacağı faiz kararları piyasalara yön verecek. Çünkü, küresel likiditeyi bu ülkelerin merkez bankaları belirliyor. Bu yıla gevşek politikalarla girdikleri için uzun soluklu yükselişe rağmen hisse senetleri piyasaları performanslarını sürdürebildi. Küresel likiditede Japonya son yaşadığı faciadan dolayı biraz devre dışı kaldı. Bizim gibi gelişmekte olan ülkelerin piyasalarından para kazanmak isteyen uluslararası yatırımcılar Japonya'dan da borçlanarak sermaye girişine katkı yapıyorlardı.
TEK KANAL
Dolayısıyla, küresel likiditenin beslendiği tek yer FED'in enjekte ettiği dolarlar. Bu yüzden gözler FED'in üzerinde. Eğer, FED yeter benden bu kadar derse ve tahvil alımına son verirse işte o zaman "boğa piyasalarının" sonuna geliriz. Ama, vurguladığım gibi büyük olasılıkla parasal sıkılaştırma yakın zamanda görünmüyor. Bu arada unutmayalım, ABD'nin ilk çeyrek büyüme rakamı açıklanacak.
Son olarak içeriye bakalım...
Merkez Bankası kararına son yazımda değinmiştim. Faizler aynı seviyede kalmış, faiz dışı araçlardan zorunlu karşılıklar sadece 1 aylıklarda 1 puan yükseltilmişti. Merkez Bankası, bankalar üzerinden parasal sıkılaştırma yaparken, diğer taraftan da açık piyasada bankaları fonlamaya devam ediyor. Bu yüzden faizler yukarı yönlü baskı altına girmiyor.
Sözün özü, alışık olduğumuz mutedil iklim bir süre daha varlığını koruyacak. Sonuçta, hisse senetleri hafif yukarı, kurlar ve faizlerde yatay seyrine devam edecekler.