FED Açık Piyasa Komitesi Eylül ayı toplantısını gerçekleştirdi ve beklediğimiz sonuçları basın açıklamasıyla duyurdu. Bu toplantının bir özelliği Başkan Yellen'ın konuşma yapacak olması idi. FED her ay toplantı yapmadığı gibi, her toplantı sonrasında başkanı basın karşısında konuşmuyor. Eylül toplantısından çıkacak kararları büyük oranda tahmin edebiliyorduk, merakla beklediğimiz sadece Başkan Yellen'ın sarf edeceği sözcükler, cümlelerdi. Nitekim Yellen faizlerin bu seviyelerinin korunmasına yönelik süreyle ilgili kayda değer (considerable time) zaman gibi ilginç diyebileceğimiz bir sözcük dizini kullandı. Çekin bakalım istediğimiz yere demek istedi aslında...
Tabii bunun ne anlama geldiğine değineceğiz ama öncelikle kısa basın açıklamasından Açık Piyasa Komitesi kararlarının ne anlama geldiğini tartışmaya çalışalım...
Hatırlayacağınız gibi diğer aylardaki FED kararlarını irdelerken şu gözlemimi aktarmayı ihmal etmiyorum; Eylül toplantısının da basın duyurusu diğer aylarınkinden pek farklı görünmüyor. Birebir aynı cümleler sanki kes yapıştır yöntemiyle, bir de tarih değiştirilerek siteye konmuş gibi görünüyor. Komite 25 milyar tahvil alımını bir 10 milyar daha azaltıp aylık 15 milyar dolara düşürdü, politika faiz oranlarını değiştirmedi; yüzde 0 ve 0.25 aralığında tuttu. Aynı zamanda, sıfır faiz politikasının devamlılığı ya da sonlanması ile ilgili geniş yelpazeye yayılan kriterleri baz alacağını ekledi. Son aylara kadar 2 temel kriteri vardı FED'in. Birincisi işsizliğin yüzde 6.5 inmesi, ikincisi enflasyonun yüzde 2'leri yarım puan aşmaması idi. Artık
GENİŞ YELPAZE
Kriter için dikkat çeken cümleyi çevirip size aktarayım; Komite maksimum istihdam yaratana ve enflasyon oranını yüzde 2'lerde tuttuğu sürece sıfır seviyelerindeki faizleri koruyacak. Bunun için işgücü piyasası koşulları, enflasyon üzerinde baskısı yaratan göstergeleri, enflasyon beklentilerini ve finansal gelişmeleri dikkate alacak.
Başkan Yellen toplantı sonrası konuşmasında süreyle ilgili bir ipucu verdi. Kayda değer süre... Bakın uzun süre daha ya da 2015'in ortasına kadar sürecek ibareleri kullanmıyor. Oldukça esnek olan ve her tarafa çekiştirilebilecek 'kayda değer süre' demeyi tercih ediyor. Ekonomik koşullara göre süre uzayabilir, kısalabilir... Çok da kızmayalım bu lakaytlığa. Merkez bankaları zaman zaman ekonomi aktörlerini belirsizliğe iterek önlerinden gitmelerini, kendilerini peşlerinden sürüklemelerini engellerler.
Gelelim Komitenin aldığı kararların piyasa üzerinde yapacağı olası etkiye...
MANEVRA ZORLUĞU
Olumlu ya da olumsuz etki şimdilik olmayacak gibi görünüyor. Belki yaratılan yeni belirsizlik, olumsuz yönü biraz daha fazla ön plana çıkarıyor. FED istediği kadar bilinçli belirsizlik yaratarak beklentileri yönlendirmek istese de bu sefer piyasa aktörleri yutmayacaklar gibi... Beklenti kısacası şu; "Eninde sonunda faiz artırımı gelecek, ben şimdiden bunu fiyatlamaya çalışayım."
Dolayısıyla bir süre daha zikzaklı piyasaları izlemeye devam edeceğiz. Hisse senetlerinden dolara dönüp bekleyecekler. Hafif esen ılımlı havayı yakalayınca, dolardan TL'ye geçecekler ve ucuzlamış hisse senetlerini alıp borsayı çıkaracaklar, kurlar bir nebze aşağı gelecek. Tabii bu manevraları başarabilirlerse... Zemin kaygan artık...