Türkiye'de işsizliği bitirecek istihdam seferberliği Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından başlatıldı. Gerek kamu gerekse özel sektör peş peşe yeni eleman alacağını açıkladı. Bu büyük seferberliği destekleyecek çok sayıda teşvik de yürürlükte. Hem prim ve vergi destekleri ile işverenler nefes alırken, İŞKUR'un da programları yeni eleman alacakları koruyor. İşte yürürlükteki 10 teşvik ve şartları:
1) 5 PUAN İNDİRİM: Ödemelerini düzenli ve zamanında yapan, beyannamelerini tarihinde veren işletmelerin SGK işveren prim ödemelerinde 5 puan indirim yapılıyor. İşçi başına aylık kazanç en az 88,87 TL oluyor.
2) YURT DIŞI İŞÇİLERİ: Yurt dışına Türkiye'den işçi götüren işverenlerin prime esas kazanç üzerinden ödediği GSS priminin işveren hissesi 5 puan indiriliyor.
3) BÖLGESEL TEŞVİK: Teşvik bölgelerinde yatırım yapıp yeni eleman alanlara 5 puanlık sigorta prim indirimine 6 puan daha ekleniyor.
Toplam indirim 11 puanı buluyor.
4) VERGİ KALKTI: 1 Şubat 2017 ile 31 Aralık 2017 arasında yeni eleman alanlardan gelir ve damga vergisi alınmayacak. Böylece işçi başına kazanç 106,81 lira olacak.
5) PRİM DEVLETTEN: 1 Şubat-31 Aralık 2017 arasında yeni eleman alan işyerlerinin her bir işçi için ödeyeceği primin 666 lirası devlet tarafından ödenecek. Ayrıca geçen yıl başlatılan ve işçi başına 100 lira olarak uygulanan Asgari ücret desteği bu yıl da devam edecek.
6) KADINA ÖZEL İNDİRİM: 31.12.2020 tarihine kadar mesleki belge sahipleri ile 18 yaş üstü kadın ve 18-29 yaş arası genç eleman alanların işveren priminin tamamı 48 aya kadar işsizlik sigortası fonunda karşılanıyor.
Alınan eleman İŞKUR kayıtlı işçi ise 6 ay daha eklenecek.
7) ENGELLİ DESTEĞİ: Engelli işçi alan işyerlerinin asgari ücret üzerinden işveren priminin tamamı hazine tarafından ödeniyor.
8) İŞSİZLİK ÖDENEĞİ: İşsizlik ödeneği alan kişileri istihdam edenlerin, ödeneğin kalan süresi kadar yüzde 33,5 oranındaki tüm primleri işsizlik sigortası fonundan karşılanıyor.
9) İŞ BAŞI EĞİTİMİ: İşbaşı eğitim programını tamamlayanlar 3 ay içinde istihdam edilirse, sektöre göre 42 aya kadar asgari ücret üzerinden işveren priminin tamamı işsizlik sigortası fonundan karşılanıyor. İşbaşı eğitiminde işçilere ödenen asgari ücreti İŞKUR karşılıyor.
10) BORÇLAR ERTELENDİ: İşverenlerin Aralık 2016, Ocak 2017 ve Şubat 2017 prim ödemeleri 9 ay sonra faizsiz olarak ödenebilecek.
DİKKAT!
Teşviklerden yararlanmak için bazı özel şartların dışında aşağıdaki şartları taşıyanlar yararlanamıyor:
- Aylık prim ve hizmet belgelerini veya beyannamelerini süresi içerisinde vermediği, primlerini ödemediği tespit edilenler.
- Çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığı durumları belirlenenler.
- Sosyal Güvenlik Kurumu'na borcu bulunanlar. (Borcunu yapılandıran ve taksitlendirenler hariç)
STAJ SAYILMIYOR
Lise yılındaki staj gördüğümüz ama prime dayanmayan bu sigortayı şimdi ödesek geçerli olur mu? (Ahmet)
Lise yıllarında ya da üniversite sırasında yapılan stajlar veyahut çıraklık dönemlerinde öğrencilerin sigorta yapılması zorunlu. Bu arkadaşlarımıza belli şartlarda maaş da ödeniyor. Ancak bu dönemlerde yapılan sigorta ve ödenen primler sadece sağlıkla ilgili. Yani emeklilik için gereken uzun vadeli sigorta kolları ile ilgili primler değil. Dolayısıyla emeklilik hesabından sayılmıyor. Bu dönemleri şimdi borçlanma imkanı da maalesef bulunmuyor.
EMEKLİ MAAŞI NASIL ARTAR
Yıllarca asgari ücret üzerinden primlerim yatırıldı. Emekliliğim geldi. Hesapladılar 1.300 lira maaş çıktı. Bu doğru mudur? Ben bunu kabul etmeyip çalışsam artar mı? Mehmet KAÇAR
Sizin de belirttiğiniz gibi asgari ücret üzerinden primlerinizin yatırılmış olması maalesef emekli maaşını düşürücü etki yapıyor. Bu yüzden gerçek maaşların bordroya yansıtılması çok önemli. Çalışanlar buna dikkat etmeli. Aylık bağlama oranlarındaki farklılıklar emeklilere düşük maaşa mal oluyor. Bu yüzden intibak çıkması gerekiyor.
Tekrar çalışırsanız ve brüt maaşınız 3 bin lira ve üzerinde olursa maaşınız yılda 60-70 lira artar. 5 yıl çalışırsanız 350 lira daha fazla maaş alırsınız. Ancak yine asgari ücretten çalışırsanız yılda 20-25 lira daha düşer dikkat!
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
1959 doğumluyum. 01.11.1977'de sigortalı oldum. 3477günüm var. 638 gün de Bağ-kur var. Ne zaman emekli olurum? Fevzi YAVUZ
Normal emeklilik için 5 bin gün gerekiyor. Çalışma imkanınız yoksa 3.600 günden emekli olabilirsiniz.
Bunun için de 60 yaş gerekiyor.
1974 doğumluyum. Sigorta giriş tarihi 01.08.1998. Prim dolunca emekli olabilir miyim? Adil SATILMIŞ
Emekliliğiniz için 25 yıl 57 yaş ve 5900 gün gerekiyor. Yılınız 2023'de dolacak. Priminiz dolsa da 2031'de emekli olabilirsiniz.
1988 doğumluyum. İlk sigorta girişim 2008'de 2 ay ödenmiş sigortam var. Sonra 2009'dan bugüne kadar 2850 günüm var. Ne zaman emekli olurum? Özlem BAŞARAN
2008'deki sigortanız 30 Nisan ve öncesi ise 7000, sonrası ise 7200 gün şartınız var. Priminizi çalışıp tamamlamanız lazım. Emekli olacağınız yaş ise 58.
BABAYA 6 AY YARIM GÜN İZİN HAKKI
Doğum yapan işçi ve memur annelere tanınan yarım gün çalışma hakkı babaya da verildi. Babalar çocuk okul çağına gelene kadar istedikleri bir zaman süresince yarım gün çalışabilecek.
Prim ve vergi teşviklerinin yanında çocuk sahibi çalışanların hayatını kolaylaştıran düzenlemeler de yapıldı.
Hem işçi hem de memur kadınlar doğumdan sonra 6 aya kadar yarım mesai yapabilecek.
Ayrıca işçi kadınlar ve babalar çocuk okul çağına gelene kadar istedikleri bir zaman süresince yarım gün çalışabilecek. Uygulamalarla ilgili iki ayrı tebliğ yayımlanarak yürürlüğe girdi.
İşte uygulamadan yararlanmak için gereken şartlar:
- Doğum yapan anne yarım gün izin hakkı talep edebilecek.
- Analık izninin bitiminden itibaren kadın işçi ile 3 yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçilere istemeleri halinde birinci doğumda 2 ay, ikinci doğumda 4 ay ve sonraki doğumlarda 6 ay haftalık çalışma süresinin yarısı kadar izin veriliyor.