• BUGÜNKÜ YENİ ASIR
  • BIST 78.384,78
    EURO 4,4760
    USD 3,8608
    GBP 3,8608
    CHF 3,8608
    JPY 3,8608
Emekli çalışanın yıpranma hakkı FARUK ERDEM

Emekli çalışanın yıpranma hakkı

faruk.erdem@yeniasir.com.tr Tüm yazıları
Giriş Tarihi: 03.10.2020, 00:00
Çeşitli mesleklerde çalışanlar yıpranma hakkı ile erken emekli olabiliyor. Peki emekli olduktan sonra çalışanlar için sistem nasıl? İşte cevabı...

Bir döküm fabrikasından 3 ay önce emekli oldum ve yaşlılık aylığım bağlandı.
Halen maden eritme ve dökme işlerinde sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışmaya devam ediyorum.
Şimdi de fiili hizmet zammından faydalanabilir miyim? Adil DURAN

5510 sayılı Kanun'un 40. maddesine göre, hizmet akdine tabi olarak çalışanlar ile bazı kamu görevlilerinden, yine aynı maddede sayılan işyerlerinde, sayılan işlerde çalışanlar hakkında fiili hizmet süresi zammı uygulanmaktadır. Fiili hizmet süresi zammı, uzun vadeli sigorta kolları uygulamasında prim ödeme gün sayısına eklenir.
Bu sürelerin bir kısmı da 3 yılı geçmemek üzere; emeklilik yaş hadlerinden indirilir.
Dolayısıyla, fiili hizmet süresi zammının, uzun vadeli sigorta kollarından sağlanacak yardımlarda dikkate alınacağı açıktır. Bu nedenle, yaşlılık aylığı almakta iken, aylığı kesilmeksizin hizmet akdine tabi olarak çalışmaya devam edenler için, zaten uzun vadeli sigorta kollarından kendilerine aylık bağlanmış olduğundan, fiili hizmet süresi zammı uygulaması söz konusu değildir. Zira SGK'nın 2013/11 sayılı genelgesinde "Fiili hizmet süresi zammı kapsamına tabi işyerlerinde ve işlerde malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta kollarına tabi çalışanlar fiili hizmet süresi zammından yararlandırılacaktır.
Bunların dışında kısa vadeli sigorta kollarına tabi çalışanlarla yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra aylıklarını kestirmeksizin sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ise fiili hizmet süresi zammından yararlandırılmayacaktır" denilerek konu açıklığa kavuşturulmuştur.


İŞYERİNE BİLDİRİM ZORUNLU
İşten ayrılmayı ve başka
firmaya geçmeyi düşünüyorum.
Başka firmadan güzel teklif aldım. İşyerime ne kadar zaman önce ayrılacağımı bildirmem gerekir?
İşten ayrılırken sıkıntı çıkar mı? Meltem SARI İş Kanunu'na göre, işçi ve işverenlerin iş sözleşmesini fesh ederken karşı tarafa önceden bildirimde bulunma yükümlüğü bulunmaktadır. İşyerindeki kıdemi 6 aya kadar olanlar 2 hafta, 6 ayla 1.5 yıl arasında olanlar 4 hafta, 1.5 yıl ile 3 yıl arasında olanlar 6 hafta, 3 yıldan fazla olanlar 8 hafta önceden yazılı olarak sözleşmeyi sona erdireceğini karşı tarafa bildirmekle yükümlüdür. Bu sürelere uymazsanız işvereninizin de sizden ihbar tazminatı talep etme hakkı vardır. Ayrıca, işe başlarken yapmış olduğunuz sözleşmeye, işi haklı bir neden olmaksızın bırakmanız halinde herhangi bir cezai şart konulmuş ise örneğin sizi eğitime göndermiş bunun masrafını işveren karşılamış ise bu yapmış olduğu masrafları aradan makul bir süre geçmeden işten ayrılmış iseniz sizden yasal olarak talep edebilir.

KANUNA AYKIRI OLAMAZ
Yeni işe giriyorum. Sözleşmede
"Personele fazla çalışma için ayrıca fazla çalışma ücreti ödenmeyecektir" maddesi var. İş sözleşmesine böyle bir hüküm koymaları mümkün mü? Ayrıca işyerinden ayrılmam halinde tazminat ödenemeyeceği, işe girerken bu haktan feragat edildiği şeklinde bir hüküm var. Korkmaya başladım. İş sözleşmesine böyle bir hüküm konulabilir mi? Sercan AKYILDIZ
Kanuna aykırı hükümler içeren sözleşmelerin bu hükümleri geçerli değildir. Sözleşmeye 'fazla çalışma ücreti ödenmeyecektir', 'tazminat ödenmeyecektir' şeklinde hükümler konulması halinde yasaya aykırı olması nedeniyle geçerli olmayacaktır. Bu nedenle korkmanıza ya da dert etmenize gerek yok. Bu sözleşmeye uyarak sizin yasal hakkınız olan ücretleri ödemezler ise arabulucuya giderek hakkınızı alırsınız.
Zaten mahkemeler de yasaya aykırı bu sözleşmeyi geçersiz sayacaktır.

KIDEM SÜRESİNDEN SAYILIR
Ücretsiz izin ödemesinde
kıdem süreleri etkilenir mi? Yani ücretsiz izin döneminde çalışılmış gibi kıdem günleri içinde mi? 2,5 ay ücretsiz izindeyim yani bu süreçte 75 gün kıdemim işleyecek mi? Ahmet KURT Genel kural olarak ücretsiz izinli olunan zaman işçinin kıdem süresinden sayılmaz. Bu sürelerde çalışmadığı için yıllık izin hesabında da iznin hak edildiği gün ücretsiz izin süresi kadar ileriye gider. Ancak pandemi dönemi dolayısıyla çıkartılan torba yasada tek taraflı ücretsiz izne izin verilmiş durumda. İş Kanunu'nun 55. Maddesi yıllık izin hakkı hesabında çalışılmış gibi sayılan halleri düzenlemektedir. Bu maddenin j bendinde "İşveren tarafından verilen diğer izinler ile 65'inci maddedeki kısa çalışma süreleri" ifadesi yer almaktadır. Bu maddeye göre işveren tarafından verildiği için ücretsiz izinlerin de kıdem tazminatı ve yıllık ücretli izin hesabında kullanılabileceği görüşündeyiz.

Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu’na aittir. Kaynak gösterilse veya habere aktif link verilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir bölümü kesinlikle kullanılamaz.
Ayrıntılar için lütfen tıklayın.
GÜNÜN YAZARLARI
SON DAKİKA