Sokak kedisi östrojenin etkisiyle çiftleşme isteği yaşadığında, çok büyük tehlikeler yaşar. Aynı durum ev kedisi için de söz konusudur
Bir sokak kedisine verebileceğiniz en büyük hediye onu kısırlaştırmaktır. Dişilik hormonu diye adlandırabileceğimiz östrojen dişi kediler üzerinde bir çok canlıdan çok daha fazla çiftleşme isteği konusunda kamçılayıcı etki yapar. Ev kedileri söz konusu olduğunda, bu hormonun baskısı ile evden kaçmak için her yolu deneyen kedi, asla düşmeyeceği veya atlamayacağı yüksek balkonlardan bile kendini sokağa atabilir. Çoğu kedi sahibi de kedisinin düştüğünü düşünür.
BİTMEYEN ZORLUKLAR
Dişi sokak kedileri ise, sokakların zorlu şartlarında zaten başı dertteyken bir de en az 6 ayda bir olmak üzere yavruladığı zaman gerçekten çok kötü duruma düşer. Bu sadece anneye bakış açısından olan problemdir. Bir de doğan yavruların sokaklarda nerelere doğduğu, bilinçsiz ailelerin çocuklarının kedi yavrularına yaptığı eziyet ve hatalı davranışlar, yağmur, soğuk vb kötü hava şartlarında yavruların ve annenin içine düştüğü zorlukları da düşünürsek bu problem konusunda hiç şüphemiz kalmaz.
EN BÜYÜK HEDİYE
Şehir yaşamında bu benzer zorluklar erkek kediler için de mevcuttur. Dişilerden farklı olarak, erkek kedilerde erkeklik hormonu testesteronun etkisi ile çiftleşme isteğinin aşırı uyarılması ile ne onları ezip öldürebilecek arabalara ne de başka zararlar verebilecek diğer sorunlara dikkat etmeyerek, çeşitli trafik kazaları vb sorunlar yüzünden sakat kalabilir ya da ölebilirler.
Sokak kedileri öncelikli olmak üzere ama ev kedilerini de kapsayan tüm bu kısırlaştırmayı şart hale getiren nedenleri göz önüne aldığımızda, neden bir kediye verebileceğimiz en büyük hediye veya yapabileceğimiz iyiliğin kısırlaştırma olduğunu sanırım daha iyi anlayabiliriz. Kısırlaştırmanın önemini anladık ve sokak kedilerine iyilik yapmak ve üremeyi denetlemek için operasyon yaptırmaya karar verdik ama bu operasyonların hangi koşullarda ve hangi ciddi kurallara riayet edilerek yapılması lazım bunu biliyor muyuz?
Bunlara dikkat edin
1) Öncelikle kısırlaştıracağımız kedinin yaşı çok önemlidir. Erkek kediler en az 1 yaşını doldurduktan sonra, dişiler ise daha erken hiç kızgınlık geçirmeden 4-8 aylık civarından itibaren kısırlaştırılabilir. Özellikle sokak kedilerinde çok erken yaşlarda kızgınlık dediğimiz çiftleşmeye uygun olduğu dönem başlayabilir. O yüzden dişi yavruları iyi gözlemleyip yavruluktan çıkmalarına yakın kısırlaştırma operasyonunu yapacak olan Veteriner Hekiminize göstererek, operasyon için randevu kararlaştırmalısınız.
2) Yine operasyona girecek olan kedinin sağlıklı olması çok önemlidir. Viruslu, burnu akan, zayıf, çok bakımsız, yaraları olan, pire vb parazitleri olan vb hasta bir kedinin operasyona alınması uygun değildir. Bu tür sorunları olan bir kedinin önce iyileştirilip sonra operasyonu yapılması gerekir.
3) Operasyona getirilecek kedinin bir gece önceden aç bırakılması gerekir. Genelde sokak kedilerini yakalamak için mama vb kullanılıyor veya operasyona gireceği sabah direk yakalanıp getiriliyor. Bu durumda da kedinin aç olup olmadığı anlaşılamıyor. Aç olmasının önemi ise operasyon başlangıcında veya operasyon sırasında oluşabilecek kusmalar ve sonrasında da bu besin ve sıvıların akciğerlere kaçması veya boğulmaya neden olabilmesidir.
4) Operasyon sonrası bakım için bir yer ayarlanması da çok önemlidir. Sokak kedilerinin operasyon sonrası en az bir gün müşahedede tutulması çok yararlıdır. Bu müşahede ortamı mevsim şartlarına göre çok sıcak veya çok soğuk olmayan, altında yırtılmış gazete, hasta bezi veya havlu gibi çiş kaçırma durumunda kedinin ıslanmasını engelleyecek bir düzenekle olmalıdır.
5) Sokak kedisi operasyon sonrası sokağa salındıktan sonra da en az 1 hafta izlenmeli çıkabilecek bir komplikasyonu yakalamak açısından çok önemlidir.
Bu dönem kedilerin çiftleşme mevsimi
Kedilerin çiftleşme aktiviteleri ocak aylarında başlar ve sokaklarda olan dişi kedilerin büyük bir çoğunluğu şubat ayının başlarında hamile kalmış ve karınlarında bebeklerini büyütmektedirler. Bu dönemde artık kızgınlık dediğimiz çiftleşme isteğine neden olan östrojen, gebelikle birlikte etkisini yitirerek yerini progesterona yani gebelik hormonuna bıraktığı için dişilerde tüm çiftleşme faaliyeti durur.
Erkek kediler ise ocak ayında salgılanmaya başlayan erkeklik hormonları testesteronun etkisi ile çiftleşme faaliyetine başlarlar. Fakat kana karışan aşırı hormonun etkisi ile dişilerin çiftleşme dönemi bitmesine rağmen bu sefer birbirleriyle kavga etmeye, dişi kedileri çiftleşmeye zorlamaya çalışırlar. İşte bu dönem tam mart ayına denk gelir. Ve tam bu dönemlerde gece yarıları sokaklarda erkek kedilerin acı acı bağırdıklarını ve sabahlara kadar kavga ettiklerini duyarız. Yani sanıldığı gibi mart ayı kedilerin çiftleşme dönemi değil, erkek kedilerin bu dönemin bittiğini bir türlü anlayamama ve kabullenmeme dönemidir.
Dişi kedilerde kızgınlık
Yetişkin kedilerin kızgınlık dediğimiz çiftleşme dönemi 6 ayda bir gelir ve yaklaşık 5-7 gün sürer. Bazı dişi kedilerde 6 ayda bir gelen bu dönem aralıklı olarak 3-4 gün mola vererek haftalarca sürebilir. Kedi ve tavşanların dişilerinde görülen bir üreme özelliği ile yumurtalarını ancak çiftleşme uyarısı ile yumurta kanalına bırakırlar. Böyle olunca bazı dişi kedilerde çiftleşmediği sürece yumurtalıklarda oluşan yumurtalar kanala düşmez ve kızgınlık çok uzun sürerek dişi kediyi hırpalar ve zayıflatabilir. Dişi kedilerin bu özelliği de dikkate alınarak yavrulatmayı düşünmediğiniz kedilerinizi Veteriner hekiminiz ile görüşerek uygun yaşında kısırlaştırmanız onlar için yararlı olacaktır.
Erkeklerde koku bırakma
Evinde daha önce veya şu an erkek kedi besleyenler bilirler. Özellikle çiftleşme zamanları olan ocak, şubat aylarında kedilerin davranışlarında ciddi değişiklikler olur. Garip bir sesle miyavlamaya başlarlar, saldırganlaşabilirler ve en kötüsü de kötü kokulu idrarlarını her yere yapmaya başlarlar. İşte bu dönemde evden dışarıya çıkamayan erkek bir kediniz varsa misafirlerinizin ve sizin çanta, bavul vb eşyalarınıza özellikle dikkat etmeniz gerekir. Çünkü dışarıya çıkamayan kediniz bu eşyalara idrar fışkırtıp koku bırakarak fenomen dediğimiz salgıları ile haber yollamaya çalışacaktır. O "Yetişkin bir erkeğim ve çiftleşmeye hazırım ve buradayım" mesajı verir.
Haftanın isimleri
Köpek: Shaggy-Rocco-Dogi-Lilly-Kelly
Kedi: Anushka-Penny-Gizzi-Lofa-Bücürük