Geçen hafta bütün kadın dernekleri ayağa kalktı. Nedeni de zorunlu eğitim/öğretim süresinin okul öncesi eğitimi de kapsayacak şekilde ve kesintisiz olarak 12 yıla çıkarılması beklenirken, AK Partili beş milletvekilinin verdiği yasa değişikliği teklifiyle bu eğitimin "4+4+4" formülünü kapsaması ve bu formülün, kız çocuklarının eğitimini engelleyecek olması.
AK Parti Grup Başkan vekilleri Nurettin Canikli, Mustafa Elitaş, Ayşe Nur Bahçekapılı, Mehmet Aydın ve Mahir Ünal, "222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi"ni TBMM Başkanlığı'na verdi. Bu yasa teklifi, kadın ve çocuk alanında çalışan sivil toplum örgütlerinin her fırsatta dile getirdiği "Zorunlu eğitim süresinin 8 yıldan 12 yıla çıkarılması" talebini karşılıyor gibi görünüyor. Ancak önerilen "4+4+4" formülü, eğitim/öğretim sistemini geriye götürme ve özellikle kız çocukların eğitim hakkını elinden alma gibi pek çok sakıncayı da beraberinde getiriyor. Nasıl derseniz?
TEKLİFTEKİ TEHLİKELER
1- Yasa teklifine göre zorunlu eğitim süresi gerçekte 4 yıla iniyor.
İlk kademe olan 4 yılın ardından çocuk bireyler örgün eğitimin dışına çıkacak ve ikinci 4 yıllık dilim açık öğretimle ilişkilendirilecek. Yani "Erkek çocuklar gitsin çırak olsun, kızlar da açıköğretimde evde otursun" anlamına geliyor.
2- Zorunlu eğitimin 'kesintisiz' niteliği yasa metninden kaldırılıyor.
Halihazırda 8 yıl olarak uygulanan zorunlu eğitim süresi, "4+4+4" formülüne göre kesintili hale geliyor. Bu durum sadece zorunlu eğitimi 4 yıla indirmekle kalmayacak, eğitimin bütünlüğünü de ortadan kalkacak.
3- Okul öncesi eğitim kapsam dışı.
Yasa değişikliği teklifi, kadın örgütleri ve hak savunucularının talebi olan "1 yıllık okul öncesi eğitimin zorunlu hale gelmesini" içermiyor.
4- Mesleki eğitimin programına Bakanlar Kurulu karar verecek.
İlk 4 yıllık zorunlu eğitimden sonra çıraklık adı altında mesleki eğitime yönlendirme yapılacak. Çırak çocuk yetiştirme eğitiminde programa Bakanlar Kurulu karar verecek.
5- Çıraklık eğitimi yaşını 11'e düşürüyor.
Yasa değişikliği teklifi, çıraklık yaşını 14'ten yukarı çekmesi gerekirken aşağı düşürüyor. 11 yaşındaki çocuğun cezai ehliyeti bile yokken çalıştırılması yasal değil ve Uluslararası Çalışma Örgütü'nün belirlediği kriterlere aykırı.
İşte sivil toplum örgütleri, "Ataerkil baskılar ve endişeler nedeniyle o yaşlardaki kız çocuklar mesleki eğitime gönderilmez, gönderilse bile bu eğitimin içeriği cinsiyet rolleri çerçevesinde kalacaktır (el becerisi, ev işleri gibi). Eğitimde cinsiyetçiliğin terk edilmesi gerekirken, yeniden üretilmesi kabul edilemez" diyorlar haklı olarak. Üstelik bu teklifin "Kız çocukların küçük yaşta evlendirilmesinin" önünü açacak olması da kadınları endişelendiriyor.
BAKAN NE DİYOR?
Peki, bütün kadın derneklerinin arkasında olduğu Aile ve Sosyal Politikalardan Sorumlu Devlet Bakanı Fatma Şahin bu işe ne diyor? Antalya'da yapılan kadın girişimciler toplantısında mikrofonu uzattığımız Fatma Şahin şunları söyledi:
- Teklif, alt komisyona sevk edildi. Orada komisyon başkanı, bütün partilerin milletvekilleri ve sivil toplum kuruluşlarının da görüşü alınarak endişelerin giderileceği şeklinde çalışılacak.
- Neden böyle bir düzeleme isteniyor?
- Mesleki eğitimi öne çekmek için yapıldı. Sanayici, işveren ara eleman, mesleki eleman istiyor. Şimdiki yasa, sistem buna izin vermiyor. Bunu düzeltmek için hazırlandı. Eğer kız çocukları için endişeye mahal olacak bir boşluk varsa alt komisyonda gereği yapılacak.
- Siz bir müdahalede bulundunuz mu?
- Benim müdahalede bulunmama gerek yok, 10 yılık geçmişimiz, bizi oraya götürecek.
- Kadın dernekleri böyle düşünmüyor?
- Milli Eğitim Bakanımız net bir açıklama yaptık. Biz engelli, üstün yetenekli çocukları okullaşması için düzenlemeler yaparken, normal çocukların uzaklaşması gibi bir durum söz konusu olamaz. Kadın dernekleri korkmasın, endişelenmesinler. Onların hassasiyeti ile bizim hassasiyetimiz aynı.