Geçtiğimiz günlerde "Arı Platformu" tarafından düzenlenen "Arı Ürünlerinin Sağlık Üzerine Etkileri Sempozyumu"nda bal ve bal ürünlerinin öneminden, özellikle de "Propolis" ile ilgili bulgular, çalışmalardan bahsedildi.
Sempozyumu izleyen ve izlenimlerini Rengarenk Kırmızı'ya yazan Dr. Yasemin Bradley'e göre, önümüzdeki günlerde "propolis"in adını daha sık duyacağız. Çünkü propolis, yeryüzündeki en yüksek antioksidan kapasitesine sahip bir ürün. Propolis ne derseniz, hemen açıklayayım; bal arılarının ağaçlardan, çiçek saplarından ve diğer bitkisel kaynaklardan topladıkları reçinemsi karışım.
Bal değil ama bal yapan arıların ürettiği ürünlerden biri.
Biliyorsunuz arılar, doğa için son derece gerekli bir hayvan. Arı varsa hayat da var. Eğer arılar yok olursa ne meyve olur, ne sebze, ne ağaç kalır yeryüzünde ne de bitki. Çünkü meyve, sebze, tahıl, baklagil, yaş ve kuru yemişlerin çoğalabilmeleri için, polenlerinin arılar tarafından taşınması gerekiyor. Bitki kendi kendini dölleyemediği için bu görevi arılar yerine getiriyor.
ARI ÜRÜNLERİ
Kısacası arılar, etrafımızda uçtuğu için kızmak yerine, koruyup kollamamız gereken canlılardan biri. Hayatları biz insanlar için son derece önemli besinler üretmekle geçiyor.
Nedir arıların bizler için yaptığı ürünler:
Nektar: Bir diğer adı da balözü. Balın hammaddesi, arı kolonisinin enerji kaynağı.
Polen: Çiçeğin erkek üreme birimi. Çiçektozu. Koloni beslenmesinde protein kaynağı olarak önemli, adeta bir vitamin-mineral deposu.
Arı sütü: 6-15 günlük işçi arıların yutak üstü salgı bezlerinden salgıladıkları bir madde. Jel halinde, akıcı kıvamda, kremsi beyaz renkte. Kraliçe arı bununla besleniyor. Arı sütünün doğurganlık üzerinde etkisi var.
Propolis: Arının bitkilerden topladığı maddelerle kovan ve petek gözlerinin sterilizasyonu, kovana giren zararlıları öldürdükten sonra mumyalamak, kovanın açık ve çatlaklarını kapamak için kullandığı reçinemsi madde.
İ.T.Ü Gıda Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Dilek Boyacıoğlu, dünyada ilk kez arı ürünlerinin mevcut antioksidan maddelerinin biyoyararlılıklarını belirlediklerini söylüyor ve şu bilgileri veriyor:
YABANA ATILMAMALI
"Arı ürünleri içerisinde propolis yüksek antioksidan kapasitesi ile öne çıkıyor. Propolis, yüksek antioksidan içeriğine sahip olduğunu saptadığımız, nar suyu ile kıyaslandığında 62 kat daha yüksek, domates ile kıyaslandığında ise 120 kat daha yüksek antioksidan içeriğe sahip. Polenin antioksidan kapasitesi de domatese göre 4 kat, böğürtlene göre 3 kat daha fazla.
Gelelim bala. Balın antioksidan kapasitesi diğer arı ürünlerine göre daha düşük, ancak içeriğindeki antioksidan bileşiklerin emiliminin ve antioksidan kapasitesi, biyoyararlılığı daha yüksek. Bal tüketimiyle alınan fenolik bileşikler, mide-bağırsak sisteminden diğer ürünlere göre daha fazla emiliyor.
İ.Ü. Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü'nden (DETAE) Prof. Dr. Oğuz Öztürk'e göre de, propolis ve balın meme kanseri hücreleri üzerinde yok edici etkileri var. Deney ortamında kültür yöntemleri kullanarak, en yaygın görülen üç farklı meme kanseri türünde bir çalışma gerçekleştiren ekip, yaklaşık bir yıl süren titiz ve yoğun çalışmaları sonucunda, özellikle propolisin meme kanseri hücrelerinin çoğalmasını büyük ölçüde engellediğini belirlemiş.
Kısacası bal ve diğer arı ürünleri sağlığımız için yabana atılmayacak gıdalardan.