Türkiye'de tasarruflardaki gerileme oranı ciddi boyutlara ulaşmış ve bu düşüş cari açığı da beraberinde getirmiştir. Bu durumun önlenebilmesi için ekonominin düşük hızda büyümesi hedeflenmiş ve bu yönde para-maliye politikası önlemleri alınmıştır. Ne var ki bu önlemlerin de işsizliği artıracak, esnaf sanatkarlarımızla KOBİ'lerin iş hacimlerinin daralmasına neden olacak gelişmelere yol açması muhtemeldir.
EKONOMİK VERİLER
Tasarruflardaki gerileme, cari açık, ekonomideki yavaşlama ve tüm ekonomik birimlerin taşıdığı borç yükünün büyüklüğü, ekonomi çevrelerini 2012 yılının geri kalan bölümü açısından endişelendirmektedir.
Ekonomik veriler incelendiğinde,
1- Vatandaşların 57 milyar lira kredi kartı, 172 milyar lira da diğer tüketici kredileri olmak üzere toplam 229 milyar lira borçlandığı,
2 - Firmaların 430 milyar lirası ticari, 15 milyar lirası mali olmak üzere toplam 445 milyar lira yurtiçi kredi, 203 milyar dolar da dış kredi borcu bulunduğu,
3- Devletin 369 milyar lira iç, 94 milyar dolar dış borcu bulunduğu görülmektedir.
Bu veriler Türkiye'de tasarrufların azaldığının ve tüm ekonomik birimlerin borçlanarak adeta geleceklerini ipotek altına soktuklarının göstergesi olmaktadır. Yaşanan sıkıntılı ortam, orta ve uzun vadeli yapısal ekonomik önlemleri gerektirmektedir.
YENİ STRATEJİ
Bir süre önce Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ile Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ortaklaşa yaptıkları basın toplantısıyla tasarrufları teşvik amacıyla hazırlanan önlemleri açıklamışlardır. Bu önlemler incelendiğinde bireysel emeklilik ve vergiler yoluyla zorunlu tasarrufların artırılmaya çalışıldığı görülmektedir.
Bu noktada ekonomi politikalarını üretenlerin dikkatlerini bazı noktalara çekmek istiyoruz:
- Tasarrufun kaynağı gelir, gelirin kaynağı iş, işin kaynağı ise yatırımlardır.
- Türkiye'de, yetersiz olan sermaye birikimi de dikkate alındığında, iş yaratmak için en az sermaye gerektiren alanın esnaf ve sanatkarlık olduğu görülmektedir.
- Dolayısıyla halihazırda doğrudan ve dolaylı olarak yaklaşık 10 milyon kişinin geçimini sağlayan esnaf sanatkarların çalışma ikliminin iyileştirilmesi, tasarruf zincirinin en önemli halkaları olan istihdam ve gelir artışına imkan verecektir.
- Çalışma koşullarının iyileştirilmesi halinde esnaf sanatkarların daha çok yerli girdi kullanması nedeniyle cari açığın azalmasına da katkı koyulabilecektir.
Türkiye, esnaf sanatkarlar başta olmak üzere küçük ve orta boylu işletmelerin koşullarını dikkate alacak, bu kesimin üretim ve istihdam artışına hizmet edecek bir stratejiye ihtiyaç duymaktadır.
Bu stratejinin temel ayaklarını ise,
- Uygun faiz ve vade ile kredi temini,
- Vergi kolaylıkları,
- Hipermarketlerin çalışmalarını belirleyen düzenlemeler,
- Finansal kazançların en az reel sektör düzeyinde vergilendirilmesi,
- Enerji girdilerindeki yüksek vergilerin düşürülmesi gibi doğrudan esnaf ve sanatkarları hedefleyen önlemler oluşturmalıdır.