Piyasalar yeni yıl umutlarına rağmen 2016'ya iyi bir başlangıç yapamadı. Yazımı kaleme alırken borsada yüzde 2 civarında kayıp, faiz ve kurlarda ise artış vardı. Zaten bir süredir belirgin bir direnç hakim piyasalar üzerinde. Direnç aslında tedirginliğin doğal bir sonucu olarak ortaya çıkıyor.
Kurlarla başlayalım... Dolar yeniden hareketlendi. 2014 Haziran ayında 79.81 dip seviyesinde bulunan endeks yeniden 100 sınırına dayanmış durumda. Bu arada kısa hatırlatma; dolar endeksi (USD), Amerikan dolarının Japon Yeni, Euro, Kanada Doları, İngiliz Sterlini, İsveç Kronu ve İsviçre Frangı gibi 6 büyük para biriminden oluşan bir döviz sepetine karşı geometrik ortalama yöntemiyle hesaplanan bir parametre...
En büyük ağırlık yüzde 57 ile euroda... Endeks neden yükseliyor? Yani dolar diğer para birimleri karşısında neden değer kazanıyor? Çünkü endekse konu olan para birimleri merkez bankaları tarafından tamamen gevşetilmiş durumda... Buna karşın ABD Merkez Bankası FED ise doların değer kazanmasına neden olan sıkılaştırma politikasını devreye soktu geçen yılın son toplantısında. Bu yılda da en az 3 kez faiz artıracak gibi görünüyor. Açık Piyasa Komitesi üyelerinin 2016 yılı öngörüsü yüzde 1,375'ler seviyesinde...
KUR NE OLUR?
Türkiye ve ABD'deki enflasyon ve faiz farklarıyla devam edip, ulaşacağımız sonuca göre doların bu yıl içinde ortalama yüzde kaç değer kazanabileceğini tahmin edelim.
İki ülke arasındaki enflasyon farkı oldukça yüksek... Bizde yüzde 8'lerde iken ABD'de neredeyse negatif seviyelerde... Satın alma gücü yaklaşımıyla hareket ettiğimizde diğer faktörler sabitken doların en az enflasyon farkı kadar yükselmesi beklenebilir.
2 yıllık ABD Hazine tahvilleri FED henüz gevşek para politikalarına başvurmadan, likidite saçmadan önce yüzde 5,162 oranında idi. Dolar saçmaya başladıktan sonra 2013 ortalarında yüzde 0,211 düzeyine kadar geriledi. Üçüncü parasal genişlemenin sonlanması ve tahvil alımının bitmesiyle faizler yeniden hareketlenerek bugün itibarıyla yüzde 1,03'e çıktı. 10 yıllıklar da benzer trendle yüzde 1,63'den yüzde 2,23'e yükseldi. Bu arada Türkiye'de 2 yıllık gösterge tahvil faiz oranları da benzer şekilde 2013 ortalarında yüzde 5,14 ile dip yapmıştı. Dün itibarıyla yüzde 11'in üzerine ulaştı.
Teorik bilgilerle sizleri bunaltmadan şu tespiti yapabilirim; fiyat farkı, faizler ve FED'in faiz artırımının kur etkisi göz önünde bulundurulduğunda yüzde 15 ya da üzerinde bir kur artışı öngörebiliriz. Tabi cari açık düzeyi, ülkeye gelen ve giden yabancı sermaye miktarında değişiklik olmaz ise...
BORSA YERİNDE SAYIYOR
Borsanın akıbeti ise ekonomik faktörlerden öte büyük oranda siyasi ve jeopolitik unsurlara bağlı olacak. Borsaya da yalın bakarsak sektörel büyüme oranlarına göre en az yüzde 5 ila 10 aralığında yukarı çıkmasını tahmin edebiliriz. Bu da 75-80 bin aralığına tekabül ediyor. Zaten 2012'den beri tadı yok borsanın... 2012'de 70,508 seviyesinden 78 bine gelmiş 2013 yılında. 2014'de 61,858'e inmiş ve şimdide 70 binlerde dalgalanıyor. Kısacası 2013'den bu yana faizler yüzde 114, dolar yüzde 67 yükselmiş. Borsa ise yerinde saymış.
Sözün özü şu an ki resim iyi görünmese de acele etmemek daha da önemlisi panik yapmamak gerekiyor. Umutla girdik yeni yıla umudumuzu koruyalım...