Bildiğiniz üzere kıdem tazminatı bir işverene bağlı olarak en az bir yıl süre ile çalışılması durumunda 1475 sayılı İş Kanunu'na göre verilen bir haktır. Ancak bu haktan faydalanmak için mevcut kanuna göre en az 1 yıl çalışmanın dışında ayrıca belirli şartların da taşınması gerekmekte olup ilgili kanuna göre aşağıdaki hallerden biri durumunda işçi kıdem tazminatı almaya hak kazanmaktadır:
■ İşveren tarafından iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık nedenleri dışındaki nedenlerle iş sözleşmesinin feshedilmesi.
■ İşçi tarafından sağlık, iyi niyet ve ahlak kuralarına aykırılık veya işyerinde işin durması ve benzeri nedenlerle sözleşmesinin feshedilmesi.
■ Kadın sigortalıların evlenerek 1 yıl içinde işten ayrılması.
■ Askerlik görevi nedeniyle işten ayrılma.
■ Emeklilik hakkının elde edilmesi.
■ İşçinin ölümü.
Normal şartlarda kural olarak yukarıda saydığımız haller dışında kendi isteğiyle işten ayrılan bir işçi kıdem tazminatı almaya hak kazanamaz. Ancak 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14 üncü maddesine göre yaşlılık aylığı almak için öngörülen yaş dışında sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını tamamlayan sigortalılar kendi istekleri ile işten ayrılmaları halinde kıdem tazminatı almaya hak kazanmaktadırlar.
15 YIL 3600 GÜN ŞARTI
Yukarıda bahsettiğim 14 üncü maddeye göre sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını dolduran kişilerin kendi istekleri ile işten ayrılarak kıdem tazminatı almaları için bu şartları yerine getirdiklerini belgelemeleri gerekmektedir.
Bu haktan faydalanmak isteyen çalışanların Sosyal Güvenlik Kurumu'na başvuru yaparak kıdem tazminat yazısı almaları gerekmektedir.
8.9.1999 tarihinden önce işe başlayanlar için yaş haddinden emekli olabilmeleri için aranan prim ödeme gün sayısı 3600 ve sigortalılık süresi 15 yıl olduğu için 8.9.1999 tarihinden önce sigortalı olanlar bu süreleri tamamlamaları halinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na başvuru yaparak ilgili yazıyı alabilmektedirler.
7000 GÜN PRİM ÖDENMESİ ŞARTI
Genel olarak çalışanlar 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödemesi ile tazminat hakkına sahip olabileceklerini düşünmektedirler. Ancak bu koşul yukarıda da belirttiğim gibi 8.9.1999 tarihinden önce sigortalı işe başlayanalar için geçerlidir. Bu tarihten sonra işe başlayanlar için yaş haddinden emeklilik şartları değişmiştir.
8.9.1999 tarihinden sonra işe başlayanların Sosyal Güvenlik Kurumu'na başvuru yaparak tazminat yazısı alabilmeleri için iki farklı koşul aranmaktadır. Bunlardan birincisi prim ödeme gün sayısının 7000 olmasıdır.
Bugün itibariyle bakarsak 2001 yılından önce işe başlayarak bilfiil çalışan sigortalılar ilgili yazıyı almaya hak kazanmış bulunmaktadır.
25 YIL 4500 GÜN
8.9.1999 tarihinden sonra işe başlayanların kendi istekleriyle işten ayrılarak kıdem tazminatını hak edebilmeleri için yerine getirebilecekleri bir diğer şart ise 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 prim ödeme gün sayısına sahip olmalarıdır.
Yukarıda belirttiğim şartları sağlayan sigortalı çalışanlar Sosyal Güvenlik Kurumu'na başvuru yaparak 1475 Sayılı Kanun'un 14'üncü maddesine istinaden ilgili tazminat yazısını alarak kendi istekleriyle işten ayrılmaları halinde kıdem tazminatı alabilmektedirler. Sosyal güvence içinde kalın...