2016 yılı emekliler için özel bir dönem oldu. Çünkü bu yıl çıkartılan yasa ile SSK ve Bağ-Kur emeklileri 100 liralık seyyanen zam aldılar. Üstelik yıl sonuna kadar emekli olacak tüm çalışanlar da zamdan yararlanacak.
Biliyorsunuz 2015 yılının Temmuz ayında maaşı bin 100 liranın altında olan SSK ve Bağ-Kur emeklilerine seyyanen zam verilmişti. Maaşı bin lira ve altında olanlara 100 lira seyyanen zam verilirken, bin ile bin 100 lira arasındaki aylıklar da bin 100 liraya tamamlanmıştı.
5 milyon emekli söz konusu düzenlemeden yararlanmış; bunların yaklaşık 3.5 milyonu 100 lira, kalanları da 1 ile 99 lira arasında değişen tutarda seyyanen zam almıştı.
2016 yılıyla birlikte tüm emeklilere verilen seyyanen zamdan bu vatandaşlar da yararlanmıştı.
Şimdi maaşlar buna göre hesaplanıyor.
Ancak belli ki kafa karışıklıkları devam ediyor. Mehmet DEMİREL isimli okurumuzun sorusu şöyle:
"2016 yılı içerisinde verilen seyyanen 100 TL, 2017 yılı içinde de devam edecek mi? Yoksa sadece 1.200 TL'de mi kalacak?"
Emeklilerimize verilen bu 100 lira kalıcı bir artış. Dolayısıyla artık yeni maaşınız 100 lira ile birlikte belirlendi.
Yapılan tüm zamlar da bunun üzerine olacağı için genel artışı da olumlu yönde etkiliyor. Yani maaşı 2000 lira olan birisinin seyyanen zamla yeni ücreti 2.100 lira oldu.
Bu arkadaşımız artık zamlarını 2.100 lira üzerinden alacak ve yeni maaşıyla devam edecek.
ÖRNEK HESAPLAMA
Bir örnekle açıklayalım. Böylece aradaki fark da ortaya çıkar:
2000 lira maaşı olan bir emekliye 100 lira seyyanen zam yapıldı.
Yeni maaşı 2.100 lira oldu.
Bu arkadaşımız Temmuz'da yüzde 3.63 zam aldı.
Hesabı ise 2.100 lira üzerinden yapıldı ve 2.176,23 TL oldu Eğer seyyanen zam olmasaydı Temmuz zammıyla maaşı 2.072,60 lira olacaktı.
Şimdi Ocak 2017'de de maaşı hesaplanırken zam 2.176,23 TL üzerinden yapılacak ve yeni ücret belirlenecek.
Dolayısıyla hem 100 lira zam kalıcı olacak hem de bu sayede yapılan ilave artışlar daha yüksek olarak maaşa yansıyacak.
İZİN PARASI ALINIR
Ben bir şirkette çalışıyorum. Bu yıl senelik iznimin sadece yarısını kullanabildim. Öyle görünüyor ki yıl sonuna kadar da kullanamayacağım. İznim yanar mı? (ismi saklı)
Çalışanlar için senelik izin bir haktır. Kıdemlerine göre en az 14 gün olmak üzere çalışanlara izin yapmaları kanunen sağlanıyor.
Bunun için tek şart işyerinde bir yılı doldurmuş olmak.
İzin konusunda ne çalışan 'ben kullanmıyorum' diyebilir ne de işveren 'kullandırmıyorum' diyebilir. Dolayısıyla izninizi kullanacaksınız. Ancak bazen işin gereği izinler kullanılamıyor.
Bu durumlarda işveren isterse parasını ödeyebilir.
Fakat izninizin yanması diye bir şey söz konusu değil.
İşten ayrılırken son brüt maaş üzerinden, yapamadığınız izinlerin parasını alabilirsiniz. İşveren bunu ödemek zorunda.
MOLALAR HESAPTA YOK
Fazla mesai saatlerimiz hesaplanırken yemek ve çay molaları hesaplanmıyor. Bu süreler çalışma saati sayılmıyor mu? Mihriban KAYMAZ
Yasalarımız gereği günlük çalışma saati 7.5 saat. Bu süreyi aştığınızda fazla mesai olur ve çalıştığınız her saat için yüzde 50 fazla para alırsınız. Bu süre haftalık hesaplanıyor ve 45 saat olarak belirleniyor.
Ancak günlük çalışma saati hesaplanırken yemek molası ve diğer molalar hesaba katılmıyor.
Yani sabah 9'da gelip akşam 18.00'de işten çıkan birisi eğer öğlen bir saat de yemek arası vermişse, 9 saat değil 8 saat çalışmış gibi kabul görüyor. Dolayısıyla mesai ödemeleri de bu saat hesabına göre yapılıyor.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM
Babam 1962 doğumlu, 1555 gün SSK primi var. En kısa yoldan ne şartlarda ve ne şekilde emekli olabilir? Murat KAYA
İlk defa ne zaman sigortalı olduğunu yazmamışsınız.
Eğer 9 Eylül 1999 öncesinde ilk kez sigortalı olmuşsa en az 3.600 gün gerekiyor. Bunun bir kısmını askerlik borçlanması ile tamamlayabilirsiniz.
Ancak yine de prim ödemesi gerekir.
Eğer 3.600 günü tamamlayabilirseniz 60 yaşında emekli olur.
05.10.1977 doğumluyum. 01.01.1996 tarihinde ilk kez sigortalı oldum. Halen çalışmaya devam ediyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Yeşim SARIKAYA
20 yıl 52 yaş ve 5825 gün şartlarınız var. Priminizi yazmamışsınız. Yılınız tamamlanmış. 05.10.2029'da emekli olursunuz.
12.10.1993 sigorta girişliyim. 1972 doğumluyum. 6400 prim günüm var. Ne zaman emekli olurum? Yasin ŞİMŞEK
25 yıl 54 yaş ve 5675 prim günü şartlarınız var. Yılınız 2018'de dolacak. Priminiz tamam. Yaşınızın dolacağı 2024 yılında emekli olursunuz.