Birçok ülkenin nüfusundan daha fazla olan emekli sayımız 12 milyon kişiye dayanmış durumda.
Son dönemde emeklilerin gelirlerini artırıcı bazı tedbirler alınıyor. Seyyanen zam, promosyon çalışmaları, TOKİ'nin ev kampanyaları gibi olumlu adımlar memnuniyet verici. Emeklilerimiz daha iyi bir hayatı hak ediyor.
Emekliler için yasalarımızda bazı ayrıcalıklar da bulunuyor. Bunlardan iki tanesini bugün anlatmak istiyorum.
Emekli okurumuz Süha YILMAZ'ın sorusunu da böylece cevaplamış olalım:
"Emeklilerin bazı vergileri ödemediği söyleniyor. Bu doğru mu, emeklilik ayrıcalık sayılıyor mu?" Bugünlerde ikinci taksit ödemelerinin yapıldığı Emlak Vergisi'nde emeklilerimiz için ayrıcalık bulunuyor. Bunun için bazı şartlar da var. Öncelikle emekli vatandaşın maaşından başka (SGK'dan alınan diğer ödemeler hariç) hiçbir geliri olmayacak. Yani çalışmayacak, kendi namına bir iş yapıp gelir elde ediyor olmayacak. Bu emekliler brüt 200 metrekareyi aşmayan tek konutları için emlak vergisi ödemiyor.
Bunun için bağlı olduğunuz belediyeye giderek başvurunuzu yapın ve emekli olduğunuzu beyan edin. Daha önce ödemiş olduğunuz vergiler varsa bunları da geri talep edebilirsiniz.
MAAŞA DOKUNMAK YOK
Emeklilerin bir başka ayrıcalığı ise maaşlarıyla ilgili. Emekli maaşına, dul yetim aylığına (2 istisna hariç) kendi izni olmadan haciz işlemi uygulanamaz.
Bankalar, emeklinin izni olmadan o paradan kesinti, aktarma yapamaz, hesabı mevduat hesabı gibi kullanamaz. Yasalarımız da emekli maaşının haczedilemeyeceğini açıkça hüküm altına alıyor. Kanun sadece SGK nezdinde doğacak alacaklar ve nafaka ödemesinde hacze izin veriyor ve bu da maaşın dörtte birine uygulanabiliyor. Diyelim ki emekli bir vatandaş piyasadan aldığı bir ürünün parasını ödeyemedi. Ya da kredi kartı ödemelerini aksattı. Bunun için maaşına kesinlikle haciz konulamıyor. Yukarıda söylediğimiz gibi emeklinin izni gerekiyor.
Bu izni de size imzalatılan sözleşmelerde verebilirsiniz, o yüzden okumadan imzalamayın. Maaşınıza izniniz dışında bir haciz konulursa hemen icra dairesine giderek emekli olduğunuzu beyan ederek haczi durdurun.
YENİ İŞ YENİ İZİN
Aynı işte 7 yıl çalışıp ayrılarak 30 ay sonra tekrar aynı işyerinde aynı görevde çalışmaya başlanılması durumunda yıllık izin hangi tarihe göre hesaplanır? Şafak DİKKAL
İşten ayrılan bir çalışan o şirketteki tüm haklarını alarak ayrılmış sayılıyor. Yani tazminatı hak ediyorsa tazminatının ödenmesi gerekiyor. Yine maaş ya da başka alacakları varsa bunların da kendisine ödenmesi şartı var. Ödenmezse zaten açılan davalarla sorun çözülüyor. Bir çalışan işyerinden ayrılırken kendisine kullanmadığı izinler varsa bunların parası son brüt maaş üzerinden ödenmek zorunda.
Sonrasında aynı işyerinde ya da başka bir şirkette işe başlamış olmanız durumu değiştirmiyor.
Sizin için yeni bir sözleşme dönemi başlatılıyor.
Çünkü sözleşmenizi ilk feshettiğinizde izin haklarınız da sıfırlanıyor.
Kullanmışsanız zaten sorun yok. Kullanmamışsanız parası size ödeniyor. Bu yüzden izin hakkınız yeni işe başladığınız tarihten itibaren hesaplanacak.
HİZMETİNİZ KAYBOLMAZ
1990 yılında sigortalı olarak bir işyerinde çalıştım. Ancak internetten hizmet dökümüme baktığımız zaman orada göremiyorum.
Yaklaşık 1 yıllık çalışmam var. Bunu nasıl ispatlayabilirim? Yelda KIZIL
İnternetteki kayıtlarda zaman zaman bu tür yanlışlıklar oluyor. Hatta bazı sigortalıların hesabında başka isimlerin olduğu da görülüyor. Ancak burada esas geçerli olan SGK'daki dosyanızdaki kayıtlar. Sizin 1990'daki çalışmanızda primleriniz yatırıldı ve işe giriş bildirgeniz verildiyse sıkıntı olmaz. Bunlar mutlaka ortaya çıkarılır.
SGK'ya dilekçe ile başvurun.
Dilekçenize çalıştığınız firmanın adını adresini verirseniz o dönemdeki belgelere ulaşmak daha kolay olacaktır. O dönemde alınmış SSK numaranız da firmanın kayıtlarına ulaşmakta yardımcı olacaktır.
SGK'daki yetkililer size yardımcı olacaklardır.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
1974 doğumluyum. 10.03.1997'de sigortalı olarak işe başladım. Halen çalışıyorum. Hangi şartlarda emekli olabilirim? Süheyla SARI
20 yıl 53 yaş ve 5900 prim günü şartlarınız var. Priminizi yazmamışsınız. Çalışıp primi tamamladıktan sonra 2027 yılında doğum gününüzde emekli olursunuz.
12.01.1970 tarihinde doğdum. 10.01.1995'de Bağ-Kur'lu oldum. 12 yıl prim ödedim. Daha sonra SSK'lı olarak çalışmaya başladım. Halen devam ediyorum. Emre KIRBAÇ
SSK'lı olarak devam etmeniz durumunda 25 yıl 55 yaş ve 5750 prim günü şartlarıyla emekli olursunuz.
Buna göre emeklilik tarihiniz 12.01.2025 olacaktır.
1953 doğumluyum. 12.10.1995'de Bağ-Kur'lu oldum. 14 yıl prim ödedim. Yaş haddinden emeklilik şartlarım nelerdir? Mehmet ACAR
Bağ-Kur'da kısmi emeklilik için en az 5400 gün gerekiyor. Yaş şartı ise 58 olarak belirleniyor. Yaşınız tamamlanmış. Ancak 360 gün yani 1 yıl priminiz eksik. Bunu çalışarak ya da askerlik borçlanmasıyla tamamlarsanız hemen emekli olabilirsiniz.