Nohut özellikle kış aylarının önemli besin kaynağımızdır. Türk halkı olarak nohutu severiz. Farklı pişirme yöntemleri ile mutfağımızın değişmez lezzetlerindendir. Son dönemde market ve pazar fiyatlarındaki artışlar, nohut fiyatlarına da yansıdı. Semtlere göre farklılık gösterse de nohut fiyatları ortalama KG 20TL civarına çıktı. Bir zamanlar ucuza tüketilen baklagiller günümüzde oldukça pahalı.
Ne ilginç ki, bir tarafta yüksek fiyata nohut tüketen halk, bir tarafta ise KG fiyatını 3,5 TL'ye satamayan üreticilerimiz bulunuyor.
Şaşırtıcı olan bu duruma en çarpıcı örnek bugünlerde Uşak'ta yaşanıyor. Rastladığım bir haberde "Uşak'lı nohut üreticilerinin ürünlerini 3,5 TL'ye satamadıkları, ürünler bozulursa hayvanlara yem olarak kullanacaklarından bahsedilmekteydi.
Türkiye'de nohut üretiminde önemli paya sahip olan Uşak'ın bu mağduriyetine üzüldüm.
Konuyla ilgili bilgi almak amacıyla üreticilere ve yetkililere ulaştım. Nohut üretiminde önemli bir başarı elde eden Avgan Köyü, bu yıl mağdur duruma düşmüş.
Mağduriyeti de halen devam ediyor.
MUHTAR İLGİ BEKLİYOR
Sesini duyurmak isteyen Avgan Köyü'nün Muhtarı Mümin Bayer bu konuda çok dertli. Bayer, "3 bin ton nohut ambarlarda bekliyor. Ürünümüz satılamadı.
Irak Zaho'dan 3 TL'ye nohutumuzu almak istediler. Ancak bu rakam maliyetleri karşılamadığı için satamadık. Kilosuna 3.5 lira istedik ama anlaşamadık. Bireysel girişimlerle tonlarca ürünün piyasaya sürülmesi zor. Zaten iç piyasadan pek talep yok.
Ürünün bozulma riski var. Köylümüz zor durumda. Devlet ve yerel yönetimlerden destek bekliyoruz" diye dert yandı.
En kötüsü ise köylüler artık önümüzdeki yıl nohut ekmeyi düşünmüyor. Belediyeler veya diğer bazı kuruluşlar Avgan Köyü ve çevresindeki nohut üreticilerinin elinde kalan ürünü alarak üreticiye destek olabilir.
KOOPERATİFLERİN ÖNEMİ
Uşak'taki nohut üreticilerinin bu durumu, bir tarımı sanayi politikasının gerekliliğini ortaya koyuyor. Mesela ülkemizde baklagil alanında adını duyurmuş, "anca beraber kanca beraber" yaklaşımı ile takım ruhu oluşturmuş Tunceli Ovacık ürünleri akla geliyor. Ovacık'taki, Tarım Bakanlığımızca da denetlenen bir tarımsal kalkınma kooperatifi.
Dayanışma içinde faaliyet gösteren bu kooperatife üye üreticiler memnun. Bu tür kooperatifler ülke ekonomisi için büyük değer taşıyor. Bunun önemli örneklerinden biri de İzmir Tire Süt Kooperatifi'dir.
Bu kooperatifler aynı zamanda siyasi kimliklerin önemli olmadığını, devleti ve milleti için üreten insanların mutluluğunu önemli olduğunu da gözler önüne seriyor.
Bir tarafta mağdur olan üretici, diğer tarafta ise yüzü gülen üretici var. Tarım politikalarının hedefi tüm üreticilerin emeğinin karşılığını alabilmesi olmalı. Bu noktada çıkarılacak olan Hal yasasının önemi de anlaşılıyor.