Bu hafta burada İzmir'in simgesi boyozu ve onun İzmir'deki simge mekanı Alsancak Dostlar Fırını'nı yazdım. Alsancak Dostlar Fırını, 1983 yılında, boyoz ustası Mustafa Akar tarafından geleneksel usulle üretimde bulunmak üzere Alsancak Kıbrıs Şehitleri Caddesi'nde kurulmuş... 36 yıl süreyle aynı adreste hizmet vermeye devam eden fırın, 16 Temmuz 2014 tarihinden itibaren ikinci kuşak Berrin Akar Rasuli tarafından işletiliyor.
YENİ ŞUBELER AÇILDI
Boyoz, İzmir'de şekillenmiş ve tamamen İzmir'e özgü bir hamur işidir. Adı Ladino dilindedir. Ladino, 1492 yılında İspanya'dan gelen Sefarad Yahudileri'nin konuştuğu dildir. Boyoz, İspanyolca'dan Ladino diline geçmiş bir sözcüktür ve bollos olarak yazılır. Yıllar içinde, Yahudi ustaların başlattığı boyozculuk sanatı, Türk ustalar tarafından devralındı ve bu ustaların emekleriyle günümüze ulaştı. Boyoza sahip çıkan fırınların ısrarlı çabaları sayesinde kentteki varlığını sürdürmeye devam etti. Zamanla yaygınlaşan ve çok sevilen boyoz, tıpkı gevrek gibi bir sokak yiyeceği olmakla birlikte, geleneksel eşlikçisi fırınlanmış yumurta ve çay nedeniyle çoğunlukla masa başında tüketilir. Bugün Alsancak Dostlar Fırını'nın, merkezi Kıbrıs Şehitleri Caddesi'ndeki fırın olmak üzere, kuruluşunun 36. yılında bünyesine Çeşme- Alaçatı ve İzmir-Pasaport şubelerini ekleyerek köklü temellerini güçlendirmenin mutluluk ve gururunu yaşıyorlar. Alaçatı, Atatürk Bulvarı üzerinde 1 Haziran 2019 yılında hizmet vermeye başlayan üçüncü şubelerinde, haftanın yedi günü sabah 06.30'dan itibaren tüm gün ve Çarşamba, Cuma ve Cumartesi geceleri tüm boyoz sevenleri 'gece boyozu' ile buluşturuyor. Pasaport, Şehit Fethi Bey Caddesi üzerinde, Eylül ayında kapılarını açacak olan dördüncü şubeleri ile Konak bölgesini geleneksel boyoz lezzetini taşıyor.
İKİNCİ BIR DEVRİM
İnsanların hayatında olduğu gibi şirketlerin hayatında da önemli dönüm noktaları vardır. Bir tarihin adı olan ve bir misyonu temsil eden 'Alsancak Dostları Fırını', kurucu ustasının vefatından sonra zor günler geçirir. Liderler de zor günlerde ortaya çıkar. 'Alsancak Dostları Fırını' kurucu ustasının kızı Berrin Akar Rasuli 2014 yılında bir gecede aldığı ani kararla kurumsal kariyerine noktayı koyarak İstanbul'dan İzmir'e gelme kararı alır. Baba yadigarı bir tarihi markayı, büyük emeklerle büyütülmüş bu tarihi mirası ayağa kaldırmak için kolları sıvar. Boyozun tarihinde 2. devrimi gerçekleştirir ve markayı zirveye taşır.
YAKLAŞIK 25 ÇEŞİT
İzmir'de yaygın olarak sade ve ıspanaklı olarak üretilen boyoz, ilk kez Alsancak Dostlar Fırını tarafından, geleneksel lezzetinden ödün verilmeden, çeşitlendirilmiştir. Böylelikle boyoz, sadece kahvaltıda tüketilen bir hamur işi olmaktan çıkartılarak günün her saatinde aranan bir ürün haline getirilmiştir. Çeşitler arasına yeni katılan kıymalı ve pastırmalı boyoz çeşitleri ile birlikte fırında toplam yirmi iki çeşit boyoz üretiliyor. Mustafa Akar'ın anısına "Ballı Kocaman" boyoz da üretimde... Geçtiğimiz günlerde damla sakızlı boyoz çeşidi de tezgahta yerini aldı.
ÜLKENİN HER YERİNE
Alsancak Dostlar Fırını, Türkiye'de dondurulmuş boyozu ilk üreten fırın olmanın yanı sıra 2016'dan itibaren dondurulmuş boyoz çeşitlerinin satışını web sitesi üzerinden ülke çapında gerçekleştiriyor. Dondurulmuş boyozlar, 20'li ve 35'li özel ambalajlarında sevk ediliyor. Sarnıç'ta kurulan modern üretim tesisinde, ISO 9001 ve ISO 22000 standartlarına uygun, tamamen el emeğiyle günlük ortalama 40.000 adet, toplam 19 çeşit boyoz üretiliyor.