İyi bir yerde ve iyi eğitmenlerden alacağınız kurslarla sizler de hız tutkunuza ulaşabilir motorsikletin üzerinde harikalar yaratabilirsiniz
EXTREME / SİNAN GENÇ - NAKİ KARADAĞ
Kimileri adrenalin zirve yaptığı spor olarak görür motorsikletle yarışmayı, kimileri cesaretle teknolojinin hızla birleştiği bir spor olarak yorumlar. Motosikletle spor yapmak aslında iyi eğitim alıp, kurallarına uyulduğu takdirde son derece zevkli ve güvenli bir spordur. Kimileri dalmaktan, kimileri uçmaktan zevk alır, kimileri ise sürat yapıp, fizik kurallarına meydan okumaktan hoşlanır.
İşte biz de bu defa hızın iki tekerleklisiyle motorsikle yapılan sporunu sizlere tanıtmaya çalışacağız. Yazımıza başlarken öncelikle hızdan ve güvenlikten bahsettik. Öncelikle bu eğitimi almak için doğru yeri, doğru kişileri bulmak gerekir. Siz her ne kadar iyi motorsiklet kullandığınıza inansanız da veya bilseniz de bu hiçte öyle değildir. En iyi sporcu en iyi donanımlı olanıdır. Bunun için önerimiz öncelikle daha önce de söylediğimiz gibi iyi yeri ve iyi eğitmenleri bulmanızdır. Bunun için İzmir'de ve Ege'de önerebileceğimiz birkaç adres var. Önceliklisi yurtiçi ve yurt dışı yarışların organize edildiği İzmir Pınarbaşı'ndaki Ülkü Yarış Pisti (İzmir Park) bunların başındadır. Titus Ferona, motorsiklet sporlarının layıkıyla yapılabileceği ve öğrenilebileceği en önemli merkezler birisi. İzmir'e 35 dakikalık uzaklıktaki Titus Ferona'da bu sporla ilgili tüm temel eğitimi alabilirsiniz.
Motorsikletle spor yapmak istiyorsanız öncelikle yarışacağınız kategoriyi iyi tesbit etmeniz gerekir. Türkiye'de motorsiklette motokros, supermoto, enduro, pist, drag, atv, moto-Gp gibi kategoriler var. Motorsikletin ucuz bir spor olduğunu söyleyemeyiz. Ancak başlamak için öyle dünyalarca para harcamanıza da gerek yok. Eğitim alacağınız yerdeki malzemelerle eğitiminizi alıp, lisans sahibi olduktan sonra bilenlerin önerisiyle kendisine uygun malzemeler de alabilirsiniz. Dilerseniz öncelikle motorsikletteki kategorileri bir tanıyalım:
MOTOKROS
Motokros açık ve kapalı alanlarda, arazi şartlarına uygun engebeli toprak parkurlarda yapılan bir motosiklet sporudur. Parkurlar 1,5 km'den kısa 3 km'den uzun olamaz. Parkurun en dar yeri 9 mt.'den az olmamalı, seyirci parkurdan en az 1 mt. mesafede olmalıdır. Parkurlarda derin su geçişi ve çok taşlı zeminler olmayacak ve ortalama sürat 50 Km/h'den fazla olmayacaktır. Yarışçılar için toplam yarışma süresi 60 dakikayı geçemez. 20 dakika 2 turdur.
SÜPERMOTO
Supermoto, motokros ile pist yarışları arasında olup normal motor yarışlarına benzemeyen, pistlerin kısa ve virajlı olduğu, hızı 160km/h'den düşük, değişik viraj alma teknikleri olan ve tamamen motorun performansından çok sürücünün yeteneğine bağlı olan bir motor sporudur. Endro ve motokros motosikletlerini pist ve asfalt lastiği takılarak süpermotor haline getirilen motorsikletlerdir. Yarışların yüzde 70'i asfalt, yüzde 30'u toprak zeminde geçmektedir. Sürücüler genellikle pist yarışlarında kullanılan deri tulum ile motokrosta kullanılan kask ve botları giymektedir. Bu yarış aslında yarı pist yarı motokros yarışından oluşur. Bu yüzden bu yarışçılar hem motokros hem de pist yarışları dalında başarılı olabilen yarışçılardır. Tabi pist kısmında motosiklet farklılığının da getirdikleriyle farklı teknikler kullanılır. Yine farklı kategorilere bölünürler ve Türkiye'de 6-8 ayaktan oluşan bir şampiyonası vardır. 6 yaş grubuyla 50 yaş grubunda yarışan yarışçılar vardır.
ENDURO
Enduro Sporu (ingilizceden endurance=dayanıklılık) motosiklet-arazi sporu için kullanılan uluslararası terim. Enduro sporunda başarı hıza değil, motosikletin ve sürücünün dayanıklığına ve güvenirliğine bağlıdır. Klasik şekli ile enduro daha önceden belirlenmiş bir parkurun (toplam 25 ile 80 km arasında) belli bir sürede 3-4 defa geçilmesi ile yapılır. Belirlenen zaman limiti aşılırsa, zaman cezaları uygunlanmaktadır. Kazananın belirlenebilmesi için her turda özel test etapları bulunmaktadır. Bu testler motokros, enduro veya ekstrem testlerden oluşabilir. Bu testlerde elde edilen süreler toplandıktan sonra zaman cezaları ile birlikte sonuç elde edilir. Bugün polislerin kullandığı motosikletlerin birçogu da endurodur. Enduroların motor hacmi 50cc`den başlayip, 1300cc`ye kadar çıkabilir. Son süratleri ise 240 km/s'ye kadar ulaşabilir. Bu yarışlar diğer yarışlarından farklı olarak bir zemin değil birçok zeminde yapılır. En büyük özelliği de diğer yarışlardan ayıran diğer yarışlarda ehliyet istemezken, bu yarışlarda ehliyet istenir. Nedeni ise bir pistten başka bir pistte bağlanırken trafik içine çıkabilir yarışçılar bu yüzden ehliyet zorunludur.
MOTOSİKLET PİST
Pist yarışları bireysel yarışlardır. Pisttin uzunluğuna göre tur sayısı değişir. Türkiye'de uzun pistlerde 5-6 etapta, kısa pistlerde ise 7-10 tur üzerinden yapılır. Asıl yarışlardan bir gün önce sıralama yarışları yapılır. Bu sıralama yarışları sonucu hangi motosiklet yarışçısının kaçıncı sıradan başlayacağı belirlenir.
Her spor dalındaki gibi bu yarışta da hakemler bulunur ve onların başında da yarış direktörü bulunur. Bunlar yarış gidişatını kontrol ederler. Bu uygulamanın nedeni ise herhangi bir kaza durumunda o kazanın başka yarışçılara zarar vermesini engellemek. Yarış sırasında tehlikeli veya yanlış bir hareket yapmış yarışçıları uyarmak hatta gerekirse onlara ceza vermek. Bir de tabi bu yarış direktörünün yanlışlarını engellemek üzere bir yarış jürisi (2-3 kişi) bulunur.
DRAG
Bu yarışlar bir kalkış ve 400 metre sonraki finiş çizgisini ulaşmadan oluşan yarışlardır. Pist 800 metre ile 1000 metre arasında olmalıdır. Daha kısa pist olursa duramaz. Hiçbir viraj bulunmaz bu yarışlarda. Yarışçılar ikişer ikişer yarışırlar. Kazanan yarışmacı bir daha ki tura geçer. Bu yarışlarda motosiklet sahipleri motorlarına istediği teknik özellikleri katabilirler bu konuda bir sınır bulunmaz ve genel tablo bulunmaz bu yarışlarda. Bu yarışlarda en önemli şey startı iyi alabilmektir.
MOTOGP
MotoGP, dünyanın çeşitli pistlerinde yapılan en prestijli motosiklet yarışıdır. MotoGP'de motorlar 125cc, 250cc ve 800cc olmak üzere 3 kategoriye ayrılır. 2006 yılına kadar 990cc olan motorlar 800cc'ye indirilmiştir. Motor güçleri 250 HP civarındadır, araçlar kimi pistlerde 300 km/sa üzeri hızlara çıkabilmektedirler. MotoGP'nin en tanınan ve en başarılı yarışçısı Valentino Rossi'dir.
Neden hız?
İnsanoğlu var olduğu sürece doğayla hep çatışma içerisindedir. Balığa özenip denizi keşfetmeye çalışan da, havadaki kuşa imrenip uçmaya çalışan da insanoğlu değil mi? Varolduğu sürece bir de en hızlı olmaya çalışmıştır insanoğlu. Anlayacağınız akıllı hayvan insan oğlunun ömrü de hep fizik kurallarına meydan okumakla geçmiştir. Dünyanın en hızlı canlısı olabilme güdüsü sonunda yarış motorsikletlerini üretmiştir. Acaba yeryüzünün en hızlı canlı kim? Gözle bile takip etmenin zor olduğu İsa kertenkelesi mi, yoksa 120 kilometre hızla avına koşan çita mı veya 140 kilometre yaptığı iddia edilen deve kuşu mu? Derken insanoğlu önce arabayla, sonra da motorla bütünleşti.
AKLIMIZA TAKILANLAR Bu spora başlamak için malzeme almama gerek var mı?
Kesinlikle var. Motosiklette alınan malzamalar hayatta bir kez lazım olur. Ve lazım olduğunda da hayat kurtarır. Öncelikle olmazsa olmaz kaskınızı almalısınız. Eldiven, çizme, dizlik ve kaliteli korumalı bir mont. İlk başlangıçta motorsiklet almanıza gerek yok. Ancak, bunları alırken, eğitmenlerinize mutlaka danışmalısınız.
Motorsiklet sporuyla uğraşmak istiyorum. Bunun için ne kadarlık bir bütçe oluşturmam gerekir?
Alacağınız malzemelere bağlı. Bin liradan başlayıp, 100 bin liraya kadar çıkan motorsikletler var. Ancak, başlarken 120 cc ile başlamalı. En az 2-3 ay trafikte tecrübe kazandıktan sonar 250 cc veya 600 cc'ye geçebilir. Ancak, alacağınız motorsikleti de eğitmeninizin onayıyla almanızı öreririz. Satarken de önünüze çıkacak engelleri düşünmelisiniz. Başlangıçta kurs için 350-400 lira, kıyafetler için 500-600 lira arasında bütçe oluşturmalısınız.
Motorsiklet eğitimlerini alırken nelere dikkat etmeliyim?
Tecrübeli kişilerden, Motorsiklet Federasyonu'nun onayladığı kişilerden, yerlerden almanız daha güvenli olur. Malzemeleri alırken mutlaka yine eğitmeninize danışmalısınız.
Kurslarda ne tür eğitimler veriliyor?
Öncelikle televizyonda eğitim veriliyor. Daha sonra sahada açık alanda eğitim veriliyor. Üçüncü gün yol eğitimi (virajlı yollarda) eğitim veriliyor. İleri sürüş teknik eğitimi üç gün sürer. Ondan sonra TMF'ye ait serfitika alınır.
Motorsiklet kullanmam için sağlık raporu almama gerek var mı?
Başlangıçta yok. Ancak, belirleyeceğiniz kadergorilere göre sağlık raporu istenebilir. Lisans için de gerekli. Ne kadar profesyonel olunursa olunsun ehliyet alınmalıdır.
Motorsiklet ehliyeti ayrı mı?
A-1 (125 cc) ve A-2 (125 cc üstü) ehtiyetler Trafik tescil şube müdürlüklerinden verilir.
Fiziki yeterlilik önemli midir? Bu spor için belirli standartlar var mı?
Her boyda ve kiloda insan bu sporu yapabilir. Ancak, 18'den küçükler ehliyet alamadıkları için alamazlar.
Eğitim aldıktan sonra lisans veriliyor mu?
Yarış aracımla normal trafiğe çıkabilir miyim?
Tabii çıkabilirsiniz?
Nelere dikkat etmeliyim?
Motorsikletin kendi boy oranına göre olması gerekir.
TEŞEKKÜR
Mehmet Özgül, eski milli motosiklet yarışmacısı, Türkiye Motorsiklet Federasyonu Yönetim Kurulu Üyesi Mahmut Nedim Akülkü, Ali Ulusan TMF, Ogün Baysal (Asbaşkan)
NEREDE EĞİTİM ALABİLİRİM
İZMİR ÜLKÜ YARIŞ PİSTİ
(İZMİR PARK)
(0232) 999 1 999
İZMİR Mehmet Özgül
0532 433 74 01
TİTUS FERONİA
TEL: 0232 764 84 44
0232 232 19 19
Levent Baykal
05323112145
Serhat Kılavuz
0536 822 55 56
BALIKESİR
Hayati Söyler
05309222157
