Tire'deki, Osmanlı'nın belleği diye adlandırılan tarihi Necip Paşa Kütüphanesi bünyesinde kültür hazinesi barındırıyor. Dünya üzerinde başka eşi benzeri bulunamayan kütüphanedeki kitaplara ise uzmanlar maddi değer biçemiyor. II. Mahmut dönemi devlet adamlarından Gürcü Mehmet Necip Paşa tarafından 193 yıl önce yaptırılan kütüphanede 3 bine yakın orijinal el yazması kitap bulunuyor.
Bakımları yapıldıktan sonra özel koşullarda saklanan paha biçilemeyen kitaplar, uzmanlar tarafından restore edildikten sonra periyodik aralıklarla haşerelere karşı ilaçlanıyor. Birkaç yıl önce detaylı bir restorasyon programından geçen kütüphane, yerli ziyaretçilerin yanı sıra dünyanın dört bir yanından gelen bilim insanlarını da ağırlıyor.
PAHA BİÇİLMEZ HAZİNE
1826 yılında Tire'ye sürgün edilen ünlü tıp bilgini, tabip Şanizâde Ataullah Efendi'nin Tire'ye gelişine nezaret eden Necip Paşa, Tire İbni Melek Medresesi öğrencilerinin ağaç gölgelerinde ders çalıştığını görür ve onların buna layık olmadıklarını düşünür. Cömert kişiliği ve ilim severliliği ile tanınan Necip Paşa kütüphane yaptırmaya karar verir. Kütüphanede, Necip Paşa Vakfı'na ait toplam 671 cilt kitap mevcuttur. Cilt ve ebru sanatının eşsiz örneklerini taşıyan el yazması orijinal kitapların tamamının onarım ve bakımı yapıldıktan sonra kırmızı deri mahfazalar içine alınarak günümüze ulaşması sağlanmıştır.
Kütüphaneye sonradan kazandırılan ve "Diğer Vakıf" adıyla tasnif edilen bir kısım eserlerle birlikte yazma ve matbu eserlerin cilt sayısı 3 bine yaklaşmaktadır. Türkçe harflerle basılı kitap ve dokümanların sayısı ise 9 bin civarındadır. Bunların da büyük bir kısmı Cumhuriyetin ilk yıllarında basılmış bazı kitap ve ansiklopedilerle batı klasiklerinin tercümelerinden oluşmaktadır. Tarihi kütüphane, güvenlik kameraları, hassas alarm sistemleri ve özel güvenlik görevlileri tarafından 24 saat tarih hırsızlarına karşı korunmaktadır.
NADİR UYSAL