İngiltere Bilim, İnovasyon ve Teknoloji Bakanlığı, "Concentration of Crime Data Challenge" adlı yeni bir program başlattığını duyurdu. Bu kapsamda geliştirilecek yapay zeka temelli sistem, İngiltere ve Galler genelinde suçun yoğunlaştığı bölgeleri anlık olarak haritalayacak. Amaç; potansiyel suç bölgelerini önceden tespit ederek emniyet güçlerinin önleyici müdahalelerde bulunmasını sağlamak. Toplam 500 milyon sterlinlik geniş çaplı bir araştırma ve geliştirme programının parçası olan proje için ilk etapta 4 milyon sterlinlik yatırım planlandı. Pilot uygulamanın 2026 yılı Nisan ayına kadar hayata geçirilmesi hedefleniyor. Yeni sistem; emniyet kayıtları, belediye hizmetleri verileri, sosyal hizmetlerin raporları ve suç geçmişi bulunan bireylerin davranış desenlerini entegre ederek gerçek zamanlı analizler yapacak. Bu kapsamlı veri altyapısı, sokak güvenliğini artırmayı amaçlayan "Daha Güvenli Sokaklar Misyonu" ile doğrudan ilişkilendiriliyor. Hükümet, bıçaklı suçlarda ve kadınlara yönelik şiddette önümüzdeki 10 yıl içerisinde %50 oranında azalma sağlamayı amaçlıyor.
YENİ BİR SAYFA
İngiltere Teknoloji Bakanı Peter Kyle, projeyle ilgili yaptığı açıklamada, yapay zekanın yalnızca suçla mücadele için değil, aynı zamanda mağdurların korunması ve toplum genelinde güvenliğin sağlanması açısından büyük bir potansiyele sahip olduğunu vurguladı. Kyle, "Bu sistem; mağdurlar için bir koruma kalkanı, hukuk kurallarına saygılı vatandaşlar için güvence ve potansiyel suçlular için caydırıcı bir unsur olacak" ifadelerini kullandı. Proje; Neighbourhood Watch ve The Ben Kinsella Trust gibi çeşitli sivil toplum kuruluşlarından da destek görüyor. Destekçiler, teknolojinin doğru kullanıldığında yalnızca adli değil, sosyal açıdan da iyileştirici sonuçlar doğurabileceğini savunuyor.
ELEŞTİRİLER GECİKMEDİ
HER ne kadar proje yenilikçi bir adım olarak değerlendirilse de, bazı uzmanlar ve insan hakları kuruluşları sistemin etik boyutuna dair ciddi endişeler taşıyor. Eleştirilerin odak noktası; yapay zekanın bazı toplulukları veya demografik grupları hedef alarak haksız profilleme yapabileceği ihtimali. Veri güvenliği ve gizlilik ihlallerine karşı yeterli önlemlerin alınmadığını belirten uzmanlar, projenin özellikle etnik azınlıklar üzerinde ayrımcılığa yol açabileceği uyarısında bulunuyor. Hükümet ise şu ana dek bu endişeleri giderecek net bir regülasyon veya kontrol mekanizması açıklamış değil.
BİREYSEL HAKLAR
İNGİLTERE'NİN başlattığı bu yenilikçi girişim, yapay zekanın kamu güvenliği alanındaki potansiyelini gözler önüne sererken; etik, hukuki ve sosyal açılardan tartışmaları da beraberinde getiriyor. Yapay zekayla proaktif suç önleme modeli, suçla mücadelede devrim niteliğinde bir adım olabilir. Ancak bu adımın, bireysel hak ve özgürlükleri gözeterek atılması, teknolojinin yarardan çok zarar vermemesi için hayati önem taşıyor.
