Giriş Tarihi : Son Güncelleme :
Diz çıkması günümüzde sık sık insanların başına gelen talihsiz sakatlıklar arasında yer alıyor. Ters hareketlerle meydane gelen diz çıkması sıcaklığı ile fark edilemeyebilir. Birçok kişi diz çıkması belirtileri ve tedavi yöntemini araştırıyor. Günümüzün önemli sağlık sorunlarından olan diz çıkması ile ilgili merak edilenleri derledik. Peki, diz çıkması neden olur? Diz çıkması tedavisi var mı? Diz çıkması belirtileri neler? İşte diz çıkması ile ilgili merak edilen soruların yanıtları...
DİZ ÇIKMASI NEDEN OLUR?
Diz çıkması sorunu ile karşılaştığını düşünen vatandaşlar sakatlığın nasıl gerçekleştiğini araştırıyor. Diz çıkması genellikle dizlerin üzerine çöküldüğü sırada gerçekleşiyor. Bu esnada diz çıkması yaşanırsa sorunu yaşayan kişi dizinde boşalma hisseder ve ayakt duramayarak yere düşer.
DİZ ÇIKMASI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Dizde, ani bir dönme hareketi sonrası şiddetli ağrı ile birlikte, patella kemiğinin dizin dışına doğru kaydığı hissedilir. Kısa süre içinde eklem içi kanamaya bağlı dizde şişlik ve hareket kısıtlılığı oluşur. Sıklıkla bacak uzatıldığında patella kemiği yerine oturur, nadiren hastaların kendilerinin iterek diz kapağını yerine koyduklarını bilinir.
Çıkık sırasında patella alt yüzü femur kemiğinin dış kısmına çarpar, bu sırada oluşabilecek kıkırdak ve kemik kırıklarına bağlı eklemde serbest parçalar, ağrı yatıştıktan sonra diz hareketleri sırasında takılma ve kilitlenme gibi belirtilere yol açabilir.
DİZ ÇIKMASI TEDAVİSİ NEDİR?
İlk kez diz kapağı çıkan bir kişi konunun uzmanına başvurmalı ve gereken muayene ve görüntüleme yöntemleri kullanılarak (Röntgen, MRG) dizdeki yaralanmanın derecesi ortaya çıkarılmalıdır. Sadece bağlarda yırtılma olabildiği gibi, ek olarak diz kapağında kıkırdak kırıkları da görülebilmektedir.
Böyle bir kırık varlığında zaman geçirilmeden gereken cerrahi müdahale yapılmalıdır. Cerrahi işlemler çoğunlukla artroskopik yöntemlerle gerçekleştirilir ve eğer mümkünse kırık parça yerine tekrar tespit edilir.
Sadece bağ yırtılması meydana gelmiş ise öncelikle ameliyatsız tedavi şekli uygulanarak dizin tekrar hareketlerine kavuşması ve güçlenmesi için rehabilitasyon programı izlenir.
Bu rehabilitasyon sonunda hastanın yakınmaları gerilediyse cerrahi tedaviye gerek kalmaz. Ancak sıklıkla hastalarda ileriki dönemde de diz kapağında çıkma yakınmaları devam etmektedir.
Tekrarlayan diz kapağı yakınmalarıyla başvuran hastalar gerekli muayene ve görüntüleme yöntemleri ile detaylı olarak incelenir ve çıkığa neden olan durum ortaya konur.
Daha sonra artroskopik olarak ya da açık yöntemlerle gereken rekonstrüksiyon ameliyatı yapılarak tekrar diz kapağının çıkması engellenir
Ameliyat sonrasında hastalar sportif faaliyetlere 5-6 ay içinde dönebilmektedirler, ancak ameliyat öncesi dönemde eğer artroz (kireçlenme) başlamış ise, ameliyat sonrasında da ağrı yakınmalarının devam etme olasılığı vardır.
Günlük hayatta çıkıklar olabilmekte, özellikle çökme ve diz bükme hareketleri sırasında hastalar tekrar çıkacakmış gibi hissetmektedirler. Sportif aktivitelerde ise ciddi kısıtlamalar gerekmektedir.
TEKRARLAYAN DİZ ÇIKMASINDA NELER OLUR?
Tekrarlayan diz kapağı çıkığı ya da bilimsel adıyla patella instabilitesi, özellikle genç yaş grubunda ve bayanlarda sıkça rastlanan bir rahatsızlıktır. Diz kapağının günlük aktiviteler sırasında yana doğru (dışa) çıkması ve kendiliğinden tekrar yerine gelmesi şeklinde gözlenir. Diz kapağı en sık dizler hafif bükülü olduğu durumlarda ya da yere çökmeye başlarken çıkar, bu sırada hasta dizinin boşaldığını hisseder ve yere düşer. Çoğunlukla diz kapağı kendiliğinden tekrar yerine gelir, ancak nadiren yerine gelmediği durumlar da olur. Kendiliğinden yerine gelmediyse bir sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir, burada hafif bir müdahale ile diz kapağı yerine getirilir.
Diz kapağının ilk kez çıkığı başarılı bir şekilde yerine geldiyse genellikle birkaç hafta içinde dizdeki ağrı ve şişlik geriler ve kişi normal hayatına yavaş yavaş dönebilir. Ancak, ilk çıkık sırasında sıklıkla diz kapağının iç tarafındaki bağlarda yırtılma meydana geldiğinden bundan sonraki dönemde diz kapağında tekrarlayan çıkıklara rastlanabilmektedir. Ayrıca ilk çıkık ya da tekrarlayan çıkıklar sırasın diz kapağı alttaki eklem kıkırdağına çarptığı için, diz kapağından kıkırdak parçası kopabilmektedir.
