Giriş Tarihi : Son Güncelleme :
Türkiye Avrupa'da obezitenin en sık görüldüğü ülke durumuna geldi. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü 2017-18 raporunda 34 ülkede 20-79 yaşları arasındaki kişilerde obezite görülme sıklığının yüzde 19 olduğunu açıkladı.
Yüzde 22 oranıyla Türkiye üçüncü sırada. Küresel Hastalık Yükü Obezite İşbirliği Grubu'nun raporlarına göre dünyada obez nüfus 715 milyona ulaştı. Bu rakama göre dünya nüfusunun yüzde 15'i obez.
Türkiye'deki sayı dünya ortalamasının üzerinde. Çocukluk çağındaki obezitenin yetişkin dönemdeki obeziteye neden olduğu artık biliniyor. Avrupa'da yedi ülkede yapılan araştırmada çocuklarda obezitegörülme sıklığı açısından 2. sırada olduğumuz ortaya çıktı.
Ülkemizde özellikle 7-8 yaş kız çocuklarında hızlı kilo sorunu yaşanıyor. Bu yaş grubunda her dört çocuktan birinde fazla kilo ya da obez olma belirtisi var. Hal böyle olunca çocukluk çağından ergenlik dönemine geçişte kilo alımının kontrol altına alınması ileriki yıllarda obezite sorununun Türkiye'de daha ciddi bir problem olarak karşımıza çıkmasını engeller.
OBEZİTEYİ ÖNLEYEN SÜPER SAĞLIKLI 10 BESİN
1. ÇİLEK, KİRAZ, BÖĞÜRTLEN: Çilek, böğürtlen, kiraz ve ahududu gibi koyu kırmızı renkli bu taze meyvelerin kalorileri düşük ama içerdikleri özel antioksidanlar nedeniyle de yağ depolamasına engel olan meyvelerdir. Yoğurda ekleyerek ara öğünde tüketilmeli.
2. BALIK: İyot, omega 3, selenyum ve protein nedeniyle şişmanlatmayan kırmızı ete göre daha az kalori içeren balık haftada üç-dört kez yenildiğinde yağlanmayı önlüyor.
3. KOYU YEŞİL YAPRAKLI SEBZELER: Yeşilin rengi koyulaştıkça A, C vitamini artıyor, kalsiyum miktarı zenginleşiyor ve diyet lifi de artıyor. Yeşil yapraklı tüm sebzeler neredeyse kalorileri yok denecek kadar az olduğundan doyana kadar yenebilecek vitamin depolarıdır. Kalorileri az, yağ yakıcı fitokimyasalları içeren ıspanak, semizotu, marul, maydanoz, dereotu, taze nane, roka salatalara bolca eklenirse obeziteyi önleyen sihirli etki yapar.
4. FINDIK, FISTIK: Her ne kadar sağlıklı yağ içeriği yüksek ve bol kalorili olsa da magnezyum, B1 vitamini, selenyum gibi kalori yaktırmayı arttıran vitamin ve mineralleri çok miktarda içerirler.
5. ZEYTİNYAĞI: Zeytinyağı içerdiği E vitamini, polifenoller, oleik asit ve neredeyse yüzde 10'un altında doymuş yağ asidi içerdiği için vücutta yağ oksidasyonunu sağlayarak obeziteden korunma mekanizması sağlar. Salatalara ve zeytinyağlı yemeklere kişi başı bir yemek kaşığı, çorbalara kişi başına bir tatlı kaşığı zeytinyağı ekleyerek besinleri hazırlamak obeziteden korunmada en doğru miktardır.
6. İŞLENMEMİŞ BUĞDAY: Buğday vücudun en hızlı yaktığı karbonhidrat çeşididir. Çünkü içinde enerji metabolizmasını harekete geçiren B1 vitamini ve çinko minerali bolca vardır. Buğday ve bulgurun sağlıklı diyette günde bir küçük kase kadar yenilmesi obeziteyi önler.
7. YOĞURT: Ana öğünlerde tüketildiğinde bağırsaklardan salgılanan doygunluk hormonlarının iyi çalışmasını sağlar ve kısa sürede tok kalmaya yardımcı olur. Taze meyveleri yoğurtla beraber yemek şişmanlatmaz tam tersine yağ yakar.
8. PIRASA, KARNABAHAR, TURP: Bu kükürt içeren sebzeler yağ yakımını destekler. Salatalara koyabilir veya zeytinyağlı yemeklerini tüketerek vücudunuzda yağ depolanmasını önleyebilirsiniz. Ayrıca acıktıkça turpu serbest olarak yiyebilirsiniz.
9. YEŞİL MERCİMEK: Folik asit, diyet lifi, magnezyum ve B grubu vitaminleri olan enerji metabolizmasını hızlandıran anahtar mikrobesin öğelerini içeren kurubaklagillerin en değerlisi olan yeşil mercimeği haftada iki kere ana öğünde yemek obeziteden korunmada etkili.
10. DOMATES: C vitamininden de zengin ama likopen adlı antioksidandan dolayı yağ yakıcı etkisi de var. Gün içinde ve öğünlerde bolca yiyebileceğiniz domatesi özellikle az zeytinyağı ekleyerek yediğinizde yağ depolarını eritir.
ZEHİR KADAR TEHLİKELİ DİYETLER
Türkiye Obezite Tanı ve Tedavi Kılavuzu'nun 2018 yılı raporunda Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği Çalışma Grubu özellikle 1000 kalorinin altında uygulanan zayıflama diyetlerinde oluşacak vitamin ve mineral eksiklikleri, depresyon, safra taşı oluşumu ve yetersiz protein alımina bağlı kas dokusu kayıpları oluşacağı için bu tip diyetleri altı aydan daha uzun süre uygulamanın sağlığı tehdit edeceğinin altını çiziyor.
800 kalorinin altında uygulanan çok düşük kalorili içeren diyet programlarının saç dökülmesi, yorgunluk, baş ağrısı, elektrolit dengesizliği, karaciğer enzimlerinde yükselme, safra kesesi taşları ve çok hızlı yeniden kilo alma görülür.
Bu tip beslenme programlarını Türkiye Diyetisyenler Derneği sadece diyetisyen kontrolünde beden kitle indeksi 30'un üzerinde olan, ciddi bir obeziteye bağlı kronik hastalık gelişimine sahip hastalarda uygun vitamin ve mineral desteği yaparak, acil kilo verme durumlarında 12-16 haftayı geçmeyecek şekilde yapılabileceği belirtiliyor.
Türkiye Diyetisyenler Derneği bu tip zayıflama diyetlerini sağlıklı kişilerde uygulanmasını kesinlikle önermiyor.
