PEŞMERGEYİ ÇEKİÇ GÜÇ PALAZLANDIRDI

Körfez Savaşı'nın hemen ardından yenilgiye uğrayan Irak'taki Saddam Hüseyin yönetimi bir dizi ayaklanmayla karşı karşıya kaldı. İsyanları bastırmak için Irak güçlerinin ülkenin kuzeyinden güneyine kaydırılmasıyla Kürtler için ayaklanma fırsatı doğdu. Kürt ayaklanması 5 Mart 1991'de Süleymaniye'nin 130 kilometre kuzeybatısındaki Raniye kasabasında başladı. 10 gün içinde Peşmergelerden İslamcılara ve PKK'ya kadar uzanan değişik grupların katılımıyla ayaklanmacıların sayısı 10 binleri buldu. Tüm bu ayaklanmalar sırasında Irak'ın 18 ilinden 14'ünde otoritesini kaybeden Saddam Hüseyin, Şii ve Kürt ayaklanmacılara merkezi yönetimde söz sahibi olmalarını önerdi, ancak iki taraf da bu öneriyi reddetti. Bu arada Saddam sonrası Irak'ın belirsizliği nedeniyle paniğe kapılan çoğu üst düzey Iraklı komutan Saddam'ın yanında yer aldı, böylece gücü kalmadığı sanılan Irak ordusu kısa sürede toparlandı. Helikopterler ve ağır silahlarla taarruza geçerek ayaklanmaları bastırmayı başardı. Irak ordusu 29 Mart'ta Peşmergeleri Kerkük'ten çıkardıktan sonra, 30 Mart'ta Duhok ve Erbil'e, 1 Nisan'da Zaho'ya ve 3 Nisan'da Süleymaniye'ye girdi.

36. PARALELİN KUZEYİ

1991 yılının Mart ve Nisan aylarında çoğunluğu Kürtlerden oluşan yaklaşık 2 milyon Iraklı evlerini terk etti. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği 6 Nisan'da 750 bin Iraklı Kürdün İran'a, 280 binin de Türkiye'ye kaçtığını açıkladı. Büyük bir göç dalgasıyla karşı karşıya kalan İran ve Türkiye'nin, bu mültecileri kabul etme konusunda kendi çekinceleri nedeniyle istekli olmaması, sorunun Irak toprakları içinde çözülmesi koşulunu gerekli kıldı. Bu çerçevede yapılan toplantılar sonucunda 5 Nisan 1991 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda 688 sayılı karar alındı. Alınan kararla, Irak yönetiminin kendi halkına karşı uyguladığı "soykırıma varan insanlık dışı yöntemleri" ve "yüzbinlerce kişinin göçe zorlanması" kınandı ve bu çerçevede insanî nedenlere dayanılarak Kuzey (36. kuzey paralelin kuzeyi) ve Güney Irak'ta (32. kuzey enlemi'nin güneyi) uçuşa yasak bölgeler oluşturuldu. Bu uçuşa yasak bölgelerin asıl amacı, Irak sınırlarının 100 kilometre içine kadar Kürt sığınmacılar için güvenli bölgeler oluşturmaktı.

ABD ASKERİ SAHNEDE

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda alınan bu kararla Huzur Harekatı olarak bilinen harekatı uygulayan hava birliğinin adı Türkçe'ye "Çekiç Güç" olarak çevrildi. Çekiç güç, Körfez Savaşı'ndan sonra, Kuzey Irak'taki Kürtleri, Saddam Hüseyin'in saldırılarından korumayı amaçlayan, ABD öncülüğünde savaşa katılan diğer müttefik ülkelerin de dahil olduğu ve Türkiye üzerinden gerçekleştirilen askeri harekat olarak tanımlandı.
Çekiç Güç, Irak'ın kuzeyinde Peşmerge'nin adeta sigortası olurken, diğer yandan bu dönemde boşluk bulan PKK'nın da palazlanmasına neden oldu. Peşmerge, bu dönemde terör örgütü PKK ile kurduğu yakınlığı bugüne kadar korudu. Hatta yıllar içerisinde birçok kez Peşmerge lideri Mesut Barzani ile PKK elebaşı Abdullah Öcalan'ın beraber oldukları fotoğraflar kamuoyuna yansıyacaktı.

TÜRK DEVLETİNE KÖTÜ EMELLER BESLEYEMEYİZ

Mesut Barzani'nin babası Molla Mustafa Barzani'nin ölmeden önce 1968 yılında Türk Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'a gönderdiği mektup uzun süre konuşulmuştu. Baba Barzani o mektupta şu ifadelere yer vermişti: "Biz, Osmanlı'nın çocuklarıyız. Kader bizi, Türk kardeşlerimizden ayırdı. Şimdi biz, bu topraklarda özgürlük mücadelesi veriyoruz. Bağımsızlık hevesinde olmayan, mazlum bir milletiz. Bizi sindirmek isteyen Irak ordularına karşı kendimizi savunuyoruz. Hal böyle iken büyük komşumuz Türkiye hakkında fena emeller besleyemeyiz."