İzmir Büyükşehir 17 sene niye bekledi?

KÂBUSU YAŞADILAR
CHP'Lİ İzmir Büyükşehir, ekonomik ömrünü uzun süre önce dolduran Harmandalı Çöp Depolama Alanı'ndaki metan gazını, ekonomiye kazandırmak yerine çakılan bacalar aracılığı ile havaya karışmasına seyirci kaldı. Bacalardan çıkan ağır gaz kokusu, rüzgârla yayılınca bölgedeki vatandaşların kâbusu oldu.

GEÇ GELEN PROJE
2001 yılında İZSU tarafından yapılan elektrik üretim ihalesi de sonuçsuz kalınca olan yine vatandaşa oldu. Bölge sakini koku yüzünden kapı pencere açamazken, Başkan Kocaoğlu'nun ise aklı yeni basına geldi. Büyükşehir 19 Nisan'da çöpten elektrik üretimi için ihaleye çıkacağını duyurdu.

İzmir Büyükşehir Belediyesi 1992 yılında Harmandalı'nda çöp depolama tesisi kurdu. Her gün binlerce ton çöpün serildiği alan, aradan geçen 26 yıllık süreçte ekonomik ömrünü doldurdu. Zaman zaman çevre sakinlerinin de protestosuna sahne olan çöp tesisi için yeni yer arayışları da aradan geçen süreçte başarısızlıkla sonuçlandı. Çöp katmanları arasında biriken metan gazının patlamasını önlemek için çakılan bacalardan gökyüzüne yayılan yanıcı gazın kokusu, esen hakim rüzgarların da etkisi ile bölgede yaşayan vatandaşların adeta kabusu oldu.
Yakılarak enerjiye dönüştürülmesi halinde binlerce konutun elektrik ihtiyacını karşılayacak metan gazının yıllarca atmosfere karışmasına seyirci kalan İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin aklı başına yeni geldi. 2001 yılında İZSU Genel Müdürlüğü tarafından çıkılan ve başarısızlıkla sonuçlanan çöp ve arıtma tesisinden elde edilen çamurdan elektrik üretme ihalesinden sonra 2014 yılında Harmandalı Çöp Depolama alanının işletmesi İZSU Genel Müdürlüğü'nden Büyükşehir Belediyesi'ne, Katı Atık Daire Başkanlığı'na geçti.

Büyükşehir, Harmandalı'ndaki çöp depolama alanından elektrik üretimi için tam 17 yıl sonra yeniden harekete geçme kararı aldı. Bu arada İZSU tarafından hazırlanan Harmadalı Çöplüğünün Rehabilitasyonuna ilişkin proje de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylandı. İzmir Büyükşehir, 19 Nisan'da gerçekleştirilecek ihale ile çöp depolama alanına 15 Megavat üretim kapasiteli biyogaz tesisi kurulacak. Evsel atıklardan çıkan deponi gazından elektrik enerjisi elde edilecek. 15 yılı kapsayan hizmet alımı süresince işi üstlenen yüklenici firma ayrıca elde ettiği gelirin en az yüzde 10'unu da kira olarak belediyeye ödeyecek. Tesis tamamlandığında Harmandalı'ndan yayılan metan gazı kaynaklı koku problemi de büyük ölçüde giderilmiş olacak. Üretilen elektrik hem tesisin kendi elektrik ihtiyacını karşılayacak hem de enterkonnekte sisteme verilerek yerleşim yerlerinin enerji ihtiyacının karşılanmasına katkı sağlayacak. Pis kokudan dolayı yıllarca evlerine hapsolan ve kapı pencere açamayan çevre sakinleri, enerji üretiminin başlaması ile birlikte rüzgarın da etkisi ile çöp kokusuna karışan ve çürük yumurtayı andıran metan gazı kokusundan bir nebze de olsa kurtulmuş olacak.
BAKANLIK ONAYLADI

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanan Harmandalı Çöp Depolama Alanı Rehabilitasyon Projesi'ne göre ihaleyi kazanan yüklenici firma, bir önceki çöp serimine ilişkin ihaleyi alan firmanın süresi bitince, 30 Eylül 2019 tarihinden itibaren çalışmalarına resmen başlayacak. Çiğli'deki tesiste ayrıca çöplerin depolanması ve bertarafının yanı sıra, atıkların yeniden ekonomiye kazandırılması da sağlanacak. Resmi gazetede yayınlanan ihale ilanına göre, Harmandalı'daki tesis içerisindeki 30 hektara yakın alan atıklardan arındırılarak rehabilite edilecek.
MALİYETİ 72 MİLYON

Yaklaşık 72 milyon liraya mal olacak çalışma çerçevesinde çöp tesisinde kurulacak yeni 15 megavat üretim kapasiteli biyogaz tesisi sayesinde atıklardan çıkan deponi gazından elektrik enerjisi elde edilecek. 15 yılı kapsayan hizmet alımı süresince işi üstlenen yüklenici firma ayrıca elde ettiği gelirin en az yüzde 10'unu da kira olarak belediyeye ödeyecek. İhalede gelen teklifler 26 Nisan'da değerlendirmeye alınacak. Değerlendirme sonucu kazanan firma komisyon tarafından açıklanacak.
ÖMRÜNÜ DOLDURDU

Türkiye'de ilk tesis olan ve 26 yıldır kullanılan Çiğli'deki 900 dönümlük alanda iki etap üzerinden iyileştirme projesi hayata geçirilecek. Öncelikle çöp depolanan vadinin konut alanlarına yakın bulunan 370 dönümlük kısmında ardından da halen kullanılmakta olan 530 dönüm alanda yenileme çalışmaları yapılacak. Tamamen kapatıldığında kent ormanı, rekreasyon alanı, sosyal donatı alanları, oyun alanları ve otoparklar yapılarak düzenlenecek tesis arazisinde 150 bine yakın fidan dikimi yapılacak. Geçmişte alanda depolanan atık malzemelerin üstü özel malzeme ile kapatılarak toprak içinde biriken metan gazı enerji santraline yönlendirilerek enerji üretimi sağlanmaya devam edilecek. İzmir Körfez Temizliği Projesi ile birlikte kentin gelecek dönemdeki en önemli çevre projeleri arasında yer alan proje sayesinde çöp ekonomik yönden gelir sağlayan bir hammaddeye dönüşecek. Tesiste elde edilen elektrik Çiğli ilçesinin tamamının enerji ihtiyacını karşılamada kullanılacak. EGELİ SABAH