Dünya, NATO zirvesi öncesi yaptığı "AB üyeliğimizin önünü açın İsveç'in önünü açalım" açıklamasıyla Batı'ya rest çeken Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ı konuşuyor. Başkan Erdoğan, İsveç'in NATO üyeliği ile ilgili, "50 yılı aşkın zamandır AB kapısında bekletilen Türkiye var. Türkiye'yi bekleten bu ülkelere buradan sesleniyorum. Türkiye'nin AB'de önünü açın. Finlandiya'nın önünü nasıl açtıysak İsveç'in de önünü açalım" açıklamasında bulunmuştu. Bu açıklamanın ardından Türkiye'nin, İsveç'in NATO'ya Katılım Protokolü'nü TBMM'ye sevk edeceği açıklaması heyecan yarattı.
BÜYÜK HEYECAN YARATTI
BBC'den CNN International'a, Le Monde'dan Bild'e kadar tüm dünya basını Başkan Erdoğan'ın restini manşetlerine taşıdı. Avrupa basınında, "Erdoğan İsveç'in NATO'ya katılmasının önünü açtı", "Akşam saatlerinde bir sürpriz", "Anlaşma sağlandı, İsveç yakında NATO'ya katılacak", "Erdoğan, İsveç'in NATO üyeliği önündeki engeli kaldırma sözü verdi" başlıkları öne çıktı.
BİDEN İLE KRİTİK GÖRÜŞME
Başkan Erdoğan, NATO Zirvesi için bulunduğu Litvanya'da dün ABD Başkanı Biden ile bir araya geldi. Başkan Erdoğan, NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi kapsamında ikili temaslarına devam ediyor. Erdoğan, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ile görüşmesinin ardından Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ile ikili bir görüşme gerçekleştirdi. Başkan Erdoğan daha sonra ABD Başkanı Joe Biden ile bir araya geldi. Görüşmenin basına açık kısmında konuşan Erdoğan, "Görevime yeniden seçilmem dolayısıyla aradığınız ve ilettiğiniz tebrik mesajı sebebiyle şahsım ve milletim adına teşekkür ediyorum. Stratejik mekanizma kapsamında sıranın artık devlet başkanları düzeyinde istişarelere geldiği kanaatindeyim. Bugün NATO marjında bu görüşmeyi bunun ilk adımı olarak görüyorum. Bundan önceki buluşmalarımız adeta ısınma turu gibiydi ama şimdi yeni bir süreci başlatıyoruz. Benim için yeni sürç 5 yıllık bir süreç sizde de seçim hazırlıkları var. Seçim hazırlıklarıyla birlikte şimdiden başarılar diliyorum" dedi. Biden ise "5 yıl da birlikte çalışmayı sabırsızlıkla bekliyorum" dedi.
LİDERLER VE EŞLERİNE ÖZEL YEMEK DAVETİ
NATO ülkelerinin liderleri ve eşleri, dün akşam Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda'nın verdiği akşam yemeğinde bir araya geldi. NATO Zirvesi dolayısıyla Vilnius'taki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda düzenlenen yemeğe Başkan Recep Tayyip Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan da katıldı. Erdoğan çiftine halkın ilgisi yoğundu.
DÜNYA BAŞKAN ERDOĞAN'I KONUŞUYOR:
THE NEW YORK TIMES: Amerikan gazetesi The New York Times Başkan Erdoğan'ın restini, "Erdoğan, E.U. Türkiye, İsveç'in NATO üyelik hedefini desteklemeden önce 'Yolunu Açmalı'" şeklinde manşetine taşıdı.
ASSOCIATED PRESS: ABD merkezli haber ajansı AP, "Erdoğan, Avrupalıların Türkiye'nin AB üyeliğine 'yol açması' halinde Türkiye'nin İsveç'in NATO üyeliğini onaylayabileceğini söyledi" başlığı ile haberi duyurdu.
REUTERS: Merkezi Londra'da bulunan haber ajansı Reuters da Başkan Erdoğan'ın İsveç şartını okuyucularına iletti. Türkiye'nin AB üyelik sürecinin 2005 yılından beri donduğunu ifade eden gazete, Avrupa'nın NATO müttefiki Türkiye'ye muhtaç olduğunu belirtti.
CNN INTERNATIONAL: ABD'li haber kanalı CNN International, 'Erdoğan, İsveç'in NATO üyeliğini Türkiye'nin AB'ye katılmasına bağlıyor' diyen uluslararası televizyon, ittifak üyelerinin ilnius zirvesinden önce Stockholm yönetimini NATO'ya dahil etmeyi hedeflediğini ancak Ankara'nın vetosunun sürdüğünü kaydetti.
THE WASHINGTON POST: Amerikan The Washington Post haberi, "Türkiye zirve öncesi, İsveç'in NATO'ya katılım talebine karşıtlığını geri çekti" başlığıyla verdi. Türkiye ve Macaristan'ın İsveç'in NATO'ya katılmasına onay vermesi halinde, ittifakın genişleyeceği ve Avrupa güvenliğinin sağlamlaşacağı yorumları yapıldı.
THE WALL STREET JOURNAL: The Wall Street Journal, "Türkiye, İsveç'in NATO'ya katılmasına izin vermeyi kabul etti" manşetini attı. Türkiye'nin onayının, NATO'nun Rusya işgaline karşı tarihi genişlemesinin tamamlanması için yolu açtığı vurgusu yapıldı.
BBC:
İngiliz yayın organı BBC, Stoltenberg'in sözlerine atıfta bulunarak, "Türkiye, İsveç'in NATO üyeliğini destekleyecek" manşetini attı. Haberde, İsveç Başbakanı'nın "İsveç için iyi bir gün" sözleri hatırlatıldı.
FINANCIAL TIMES: Financial Times, haberi "Erdoğan, İsveç'in NATO hedefini desteklemeyi kabul etti" başlığıyla verdi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in, "Erdoğan, katılım protokolünü Meclis'e götürecek" sözlerine yer verildi. İsveç'in NATO'ya katılmak için Türkiye'ye terörle mücadele sözü verdiği de belirtildi.
THE TIMES: The Times da "Erdoğan İsveç'in NATO üyeliğine itirazını geri çekti" manşetini attı. Haberde, "İsveç, Türkiye'nin itirazlarını geri çekmesinin ardından önümüzdeki haftalarda NATO'ya katılma yolunda ilerliyor" ifadeleri yer aldı.
THE GUARDIAN: Britanya'nın önde gelen gazetelerinden The Guardian da, Erdoğan'ın kararını "sürpriz" olarak nitelerken, Stoltenberg'in İsveç'in ne zaman NATO'ya üye olacağıyla ilgili kesin bir tarih vermekten kaçındığına dikkat çekti. Gazete, ayrıca Biden'ın NATO zirvesi için Avrupa'ya uçarken Erdoğan'la bir son dakika telefon görüşmesi yaptığına dikkat çekti.
DER SPIEGEL: Alman Der Spiegel, "Erdoğan: Türkiye'nin AB'ye girmesinin önü açılırsa İsveç NATO'ya girebilir" başlığını attı.
SUEDDEUTSCHE ZEITUNG: Almanya merkezli Sueddeutsche Zeitung gazetesi, Erdoğan'ın AB ve NATO üyelik süreçlerini birbiriyle ilişkilendirmesinin şaşkınlık yarattığını ancak konunun Stoltenberg'in çabalarıyla aşıldığını yazdı.
DEUTSCHLANDFUNK: Deutschlandfunk radyosunun internet sitesi haberi, "Erdoğan İsveç'in NATO üyeliğini parlamentoya götürmeye hazır olduğunun sinyalini verdi" başlığıyla duyurdu.
FRANKFURTER ALLGEMEİNE ZEITUNG0: Frankfurter Allgemeine Zeitung ise "Akşam saatlerinde bir sürpriz" başlığıyla Türkiye'nin İsveç'in NATO üyeliğini destekleyeceğini duyurdu.
LE MONDE: Fransa merkezli Le Monde gazetesi, yoğun diplomatik hareketliliğin yaşandığı "çılgın bir günün" ardından İsveç'in üyeliğinin onaylandığını ve bunun Rus lider Vladimir Putin için başka bir hayal kırıklığı olduğunu yazdı.
KOMMERSANT: Rusya merkezli Kommersant gazetesi ise, "Bundan sonra üyeleri tehdit edecek" başlığıyla verdiği haberde, "Türkiye Cumhurbaşkanı İsveç'e ve tüm dünyaya NATO'da kimin patron olduğunu göstermeye karar verdi" ifadelerini kullandı.
SVT: İsveç devlet televizyonu SVT, Türkiye'nin onayı sonrası NATO'ya üye olmasıyla İsveç'in 200 yıllık tarafsızlık politikasının son bulacağını hatırlattı.
BILD: Alman Bild gazetesinde, "Erdoğan İsveç'in NATO'ya katılmasının önünü açtı" yorumu yer aldı.
SKY NEWS: İngiltere'de Sky News televizyonu Türkiye'nin İsveç'in NATO üyeliği konusundaki kararını, "Stoltenberg, Erdoğan'ın İsveç'in NATO'ya girişini desteklediğini söyledi" başlığıyla "son dakika gelişmesi" olarak duyurdu.
ANSA: İtalyan ANSA ajansı, gelişmeyi, "Anlaşma sağlandı. İsveç yakında NATO'ya katılacak" ifadeleriyle okuyucularına aktardı. Haberde, "Erdoğan olur verdi. Stockholm, Türkiye'nin AB'ye üyeliğini destekleyecek" ifadeleri yer aldı.
LA REPUBBLICA: La Repubblica gazetesi de "Erdoğan'dan İsveç'in NATO üyeliğine yeşil ışık" başlığını kullandı.
ABC: Yine İspanya gazetesi ABC ise, "Erdoğan, kendisini mevcut dünya liderlerinin büyük stratejisti-müzakerecisi olarak gösteriyor. Ne Biden ne Macron ne de Scholz" ifadesini kullanan gazete, "Erdoğan'ın Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşta arabuluculuğa bugün NATO Zirvesi'nde İsveç'in 32. üye olmasına evet diyerek yeni bir başlangıç eklediğini ve zirvenin mutlak kahramanı olduğunu" kaydetti.
KLİX: Bosna Hersek'in haber portallarından Klix, haberinde "Türkiye, İsveç'in NATO'ya üyeliğini destekleyecek" ifadesini kullandı.
AL JAZERAA: Al Jazeraa, Erdoğan'ın süreç boyunca ilk kez AB ve NATO konusunu ilişkilendirdiğini bildirdi.